Biển Đônng và Trump 2018
Năm ngoái, biển Đông đã rơi ra khỏi radar của Trump . Ông ta có thể phải chú ý vào năm 2018.
Emily Rauhala ....01 tháng 1 năm 2018, .Theo Whasington Post
Trần H Sa lược dịch
HONG KONG - Tổng thống Trump đã chống lại rất nhiều thứ trong năm 2017. Việc xây dựng của Trung Quốc ở Biển Đông thực sự không phải là một trong số chúng, mặc dù khi tranh cử ông ấy nói một cách không khoan nhượng.
Tập trung vào Bắc Triều Tiên và rỏ ràng bị Chủ tịch Xi Jinping làm cho mê mẩn, vị Tổng thống Hoa Kỳ thích ba hoa, tương đối ít nói khi Trung Quốc tiếp tục xây dựng trên những hòn đảo, đá và các rạn san hô thuộc khu vực tranh chấp.
Một báo cáo gần đây của Trung Quốc hoan nghênh những tiến bộ ở biển Đông hồi năm ngoái, ghi nhận xây dựng tổng cộng 290.000 mét vuông, hoặc 72 mẫu Anh. Theo các bức ảnh vệ tinh được quan sát bởi Sáng kiến minh bạch Hàng hải Châu Á, một cơ quan nghiên cứu của Mỹ, những việc xây dựng đó bao gồm những hoạt động trên các vòm chứa máy bay, các hầm phòng thủ tên lửa và các radar cùng những bộ phận cảm biến to lớn .
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông. Năm 2016, một tòa án quốc tế đã phán quyết chống lại những tuyên bố đó, nhưng kết luận này phần lớn đã bị bỏ qua - cả bởi Philippines, nước đưa ra vụ kiện, lẫn Bắc Kinh.
Đã có thêm hàng ngàn mẫu Anh đất cho quần đảo Trường Sa trong những năm gần đây, Trung Quốc hiện đang xây dựng các căn cứ ở đó. Một khi hoạt động, các tiền đồn này sẽ cho phép quân đội Trung Quốc tuần tra Biển Đông tốt hơn, có khả năng thay đổi sự cân bằng quyền lực ở khu vực.
Đây vừa là một tranh chấp lãnh thổ vừa là một thử nghiệm về ảnh hưởng khu vực, với một Trung Quốc ngày càng quyết đoán hơn, thường ra mặt đưa ra các điều lệ.
Mặc dù sự phục hồi và xây dựng của Trung Quốc có trước Trump, nhiều người mong đợi Tổng thống của đảng Cộng hòa sẽ đẩy lùi sự hung hăng của Trung Quốc, mạnh hơn chính quyền trước đó.
Chiến lược An ninh Quốc gia phát hành vào tháng trước nhấn mạnh “nỗ lực xây dựng và quân sự hóa tiền đồn ở Biển Đông của Trung Quốc gây nguy hiểm cho dòng chảy tự do thương mại, đe dọa chủ quyền của các quốc gia khác, và làm suy yếu sự ổn định trong khu vực.”
Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định, có rất ít dấu hiệu cho thấy vấn đề là ưu tiên của Nhà Trắng.
Julian Ku, giáo sư luật tại Đại học Hofstra, chuyên ngành về Biển Đông, nói: "Không ai trong Nhà Trắng tập trung đủ vào món Biển Đông, ít nhất là theo chúng tôi biết. "Tôi nghĩ rằng nó sẽ vẫn còn nằm sau lưng người sinh sự, và điều đó chắc chắn sẽ giúp người Trung Quốc."
Ông Jay L. Batongbacal, Giám đốc Đại học về Các vấn đề Hàng hải và Luật biển của Đại học Philippines cho biết, cách tiếp cận yên tĩnh của chính quyền đã cho phép Trung Quốc " tự do qua mặt" vào năm 2017, cơi nới đất đai trong một thời điểm quan trọng.
Ông nói: "Nếu Trung Quốc thực hiện những chuyến hải hành cơ bản ở đó và chuyển vũ khí đến, nó sẽ hoàn thành kế hoạch của họ, nó sẽ làm cho sự thống trị của họ trên Biển Đông trở nên lâu dài. "Bởi vì một khi họ làm điều đó, họ sẽ không bị đẩy lùi."
Năm 2018, điều đó có thể tạo ra những thách thức mới cho Trump.
Khi là một ứng cử viên, Trump đã nhìn Trung Quốc như một người mới nổi mà luôn luôn chiến thắng, nên cần phải được cắt bớt tầm vóc.
Trung Quốc sẽ "đến biển Đông và xây dựng một pháo đài quân sự như những gì họ thích mà thế giới vẫn chưa nhìn thấy", ông cảnh báo vào năm 2016. "Vì họ không tôn trọng tổng thống của chúng ta và họ không tôn trọng đất nước chúng ta".
Nhưng trong năm đầu tiên nhậm chức, Trump đã là người tỏ ra tôn trọng, dồn dập khen ngợi vị chủ tịch độc đoán của Trung Quốc.
Trump đã gọi những tấm thảm đỏ, các cuộc diễu hành quân sự và các bữa ăn tối ưa thích được hoang phí cho ông ta, là "tuyệt vời". Một dữ liệu được phục hồi từ lần viếng thăm hồi tháng mười một nói, Trump đã nêu lên vấn đề Biển Đông, nhưng ông ta đã không nhấn mạnh nó một cách công khai. Ở Việt Nam, Trump tình cờ đề nghị làm trung gian - mặc dù có vẻ như không nhận được bất kỳ một đề nghị nào.
Cách tiếp cận của tổng thống cho đến nay vẫn là làm theo đúng nguyên tắc hoạt động Tự do hải hành, hoặc FONOPs, mà chính quyền Obama đã ra lệnh thi hành vào năm 2015. Có thể nhìn thấy FONOP đầu tiên của thời Trump, khi một tàu khu trục, USS Dewey, chạy thuyền bên trong 12 hải lý của rạn Mischief Reef thuộc quần đảo Trường Sa đang tranh chấp. Đã có thêm một số FONOP kể từ đó.
Một phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia cho biết chương trình FONOPs thách thức các yêu sách hàng hải quá mức của các quốc gia khác nhau để bảo vệ tự do di chuyển trên biển và trên không.
Vấn đề là, các chuyên gia cho biết, các FONOP đã không thể ngăn chặn được việc xây dựng của Trung Quốc - và do đó không có khả năng làm dừng lại bất cứ điều gì, tiếp theo sau các FONOP.
Bonnie Glaser, cố vấn cao cấp lãnh vực châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, nói: "FONOPs không phải là một chiến lược đầy đủ."
"Không đủ trong thời đại Obama và nó cũng không đủ dưới thời Trump," Glaser nói.
Mặc dù Trump đã không đưa ra dấu hiệu rõ ràng rằng ông có kế hoạch biến Biển Đông thành ưu tiên vào năm 2018, nhưng ông ta có thể bị ép buộc.
Sự thúc đẩy của tổng thống nhằm được Trung Quốc ép buộc Bắc Triều Tiên lại không theo đúng kế hoạch. Ông đã nói rất nhiều trên Twitter. Trong những tháng sắp tới, có lẽ ông sẽ phải đối mặt với áp lực để có một đường đi khó khăn hơn với Bắc Kinh.
"Chúng tôi biết rằng Lầu Năm Góc, không giống như chính quyền Trump, rất lo lắng về Biển Đông", Richard Javad Heydarian, một nhà phân tích an ninh ở Manila cho biết. "Ngũ Giác Đài đang xem xét các lựa chọn để chuẩn bị chiến đấu với Trung Quốc và gia tăng mọi việc để có thể gặt hái kết quả tốt đẹp ở đó."
Câu hỏi đặt ra là phía Trung Quốc sẽ làm gì tiếp theo.
Hầu hết các chuyên gia nói rằng họ tin Trung Quốc sẽ thúc đẩy cả hai dự án xây dựng dân dụng và quân sự. Có những cơ sở xây dựng cho máy bay và tàu, nó có thể sớm bắt đầu luân phiên xây dựng các căn cứ một cách thường xuyên.
Bắc Kinh có thể tuyên bố cái gọi là " đường cơ sở thẳng " ở Trường Sa. Đây là những tuyến ngoại vi kết nối các điểm ngoài cùng của một nhóm đảo, biến biển bên trong thành "vùng biển nội địa". Trong trường hợp của Trường Sa, các đường cơ sở thẳng sẽ bao gồm các tính năng mà Trung quốc chiếm cứ của các quốc gia khác.
Trung Quốc tuyên bố các đường cơ sở thẳng trong chuỗi đảo đảo Hoàng Sa vào năm 1996 và trong những năm gần đây, đã báo hiệu rằng nó có thể làm như vậy ở quần đảo Trường Sa, một động thái sẽ được tranh luận sôi nổi và gần như chắc chắn sẽ tạo nên một phản ứng của Mỹ.
Một kịch bản ít có khả năng hơn là Bắc Kinh bắt đầu nạo vét gần bãi biển Scarborough, một bãi đá ngầm tranh chấp có hình thù chử U, không cách xa bờ biển Philippine.
Kể từ khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nhậm chức năm 2016, Trung Quốc đã trì hoãn việc cải tạo đất ở đó. Nếu việc Xi-Duterte tạm đình chỉ tranh chấp tan rã, Bắc Kinh có thể quyết định bắt đầu, vượt qua những gì đã được xem là đường đỏ của Mỹ.
Theo Glaser của CSIS, bất kỳ động thái nào trong số này sẽ đòi hỏi Hoa Kỳ phải suy nghĩ lại hiện trạng và đưa chiến lược Biển Đông ra khỏi suy nghỉ để cho nó " tự vận hành".
Bà nói: "Không có đủ suy nghĩ về những gì Hoa Kỳ sẽ làm để ngăn chặn hoặc đáp trả những gì sẽ là hành động tiếp theo của Trung Quốc vào năm 2018."
Shirley Feng ở Bắc Kinh đã đóng góp cho báo cáo này.
-------------------------------|||----------------------------------
 |
| Ảnh : Con tàu Tian Kun Hao được hạ thủy tại một cảng ở Qidong thuộc tỉnh Jiangsu phía đông Trung Quốc. Trung Quốc đã công bố đây là tàu nạo vét lớn nhất ở châu Á, và Biển Đông có thể là cơ sở hoạt động đầu tiên của nó . (AFP / Getty Images) |
Trần H Sa lược dịch
HONG KONG - Tổng thống Trump đã chống lại rất nhiều thứ trong năm 2017. Việc xây dựng của Trung Quốc ở Biển Đông thực sự không phải là một trong số chúng, mặc dù khi tranh cử ông ấy nói một cách không khoan nhượng.
Tập trung vào Bắc Triều Tiên và rỏ ràng bị Chủ tịch Xi Jinping làm cho mê mẩn, vị Tổng thống Hoa Kỳ thích ba hoa, tương đối ít nói khi Trung Quốc tiếp tục xây dựng trên những hòn đảo, đá và các rạn san hô thuộc khu vực tranh chấp.
Một báo cáo gần đây của Trung Quốc hoan nghênh những tiến bộ ở biển Đông hồi năm ngoái, ghi nhận xây dựng tổng cộng 290.000 mét vuông, hoặc 72 mẫu Anh. Theo các bức ảnh vệ tinh được quan sát bởi Sáng kiến minh bạch Hàng hải Châu Á, một cơ quan nghiên cứu của Mỹ, những việc xây dựng đó bao gồm những hoạt động trên các vòm chứa máy bay, các hầm phòng thủ tên lửa và các radar cùng những bộ phận cảm biến to lớn .
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông. Năm 2016, một tòa án quốc tế đã phán quyết chống lại những tuyên bố đó, nhưng kết luận này phần lớn đã bị bỏ qua - cả bởi Philippines, nước đưa ra vụ kiện, lẫn Bắc Kinh.
Đã có thêm hàng ngàn mẫu Anh đất cho quần đảo Trường Sa trong những năm gần đây, Trung Quốc hiện đang xây dựng các căn cứ ở đó. Một khi hoạt động, các tiền đồn này sẽ cho phép quân đội Trung Quốc tuần tra Biển Đông tốt hơn, có khả năng thay đổi sự cân bằng quyền lực ở khu vực.
Đây vừa là một tranh chấp lãnh thổ vừa là một thử nghiệm về ảnh hưởng khu vực, với một Trung Quốc ngày càng quyết đoán hơn, thường ra mặt đưa ra các điều lệ.
Mặc dù sự phục hồi và xây dựng của Trung Quốc có trước Trump, nhiều người mong đợi Tổng thống của đảng Cộng hòa sẽ đẩy lùi sự hung hăng của Trung Quốc, mạnh hơn chính quyền trước đó.
Chiến lược An ninh Quốc gia phát hành vào tháng trước nhấn mạnh “nỗ lực xây dựng và quân sự hóa tiền đồn ở Biển Đông của Trung Quốc gây nguy hiểm cho dòng chảy tự do thương mại, đe dọa chủ quyền của các quốc gia khác, và làm suy yếu sự ổn định trong khu vực.”
Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định, có rất ít dấu hiệu cho thấy vấn đề là ưu tiên của Nhà Trắng.
Julian Ku, giáo sư luật tại Đại học Hofstra, chuyên ngành về Biển Đông, nói: "Không ai trong Nhà Trắng tập trung đủ vào món Biển Đông, ít nhất là theo chúng tôi biết. "Tôi nghĩ rằng nó sẽ vẫn còn nằm sau lưng người sinh sự, và điều đó chắc chắn sẽ giúp người Trung Quốc."
Ông Jay L. Batongbacal, Giám đốc Đại học về Các vấn đề Hàng hải và Luật biển của Đại học Philippines cho biết, cách tiếp cận yên tĩnh của chính quyền đã cho phép Trung Quốc " tự do qua mặt" vào năm 2017, cơi nới đất đai trong một thời điểm quan trọng.
Ông nói: "Nếu Trung Quốc thực hiện những chuyến hải hành cơ bản ở đó và chuyển vũ khí đến, nó sẽ hoàn thành kế hoạch của họ, nó sẽ làm cho sự thống trị của họ trên Biển Đông trở nên lâu dài. "Bởi vì một khi họ làm điều đó, họ sẽ không bị đẩy lùi."
Năm 2018, điều đó có thể tạo ra những thách thức mới cho Trump.
Khi là một ứng cử viên, Trump đã nhìn Trung Quốc như một người mới nổi mà luôn luôn chiến thắng, nên cần phải được cắt bớt tầm vóc.
Trung Quốc sẽ "đến biển Đông và xây dựng một pháo đài quân sự như những gì họ thích mà thế giới vẫn chưa nhìn thấy", ông cảnh báo vào năm 2016. "Vì họ không tôn trọng tổng thống của chúng ta và họ không tôn trọng đất nước chúng ta".
Nhưng trong năm đầu tiên nhậm chức, Trump đã là người tỏ ra tôn trọng, dồn dập khen ngợi vị chủ tịch độc đoán của Trung Quốc.
 |
| Ảnh : Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tham dự nghi lễ đón thăm tại Đại lễ đường Nhân dân Bắc Kinh vào ngày 9 tháng 11.(Andrew Harnik / AP) |
Trump đã gọi những tấm thảm đỏ, các cuộc diễu hành quân sự và các bữa ăn tối ưa thích được hoang phí cho ông ta, là "tuyệt vời". Một dữ liệu được phục hồi từ lần viếng thăm hồi tháng mười một nói, Trump đã nêu lên vấn đề Biển Đông, nhưng ông ta đã không nhấn mạnh nó một cách công khai. Ở Việt Nam, Trump tình cờ đề nghị làm trung gian - mặc dù có vẻ như không nhận được bất kỳ một đề nghị nào.
Cách tiếp cận của tổng thống cho đến nay vẫn là làm theo đúng nguyên tắc hoạt động Tự do hải hành, hoặc FONOPs, mà chính quyền Obama đã ra lệnh thi hành vào năm 2015. Có thể nhìn thấy FONOP đầu tiên của thời Trump, khi một tàu khu trục, USS Dewey, chạy thuyền bên trong 12 hải lý của rạn Mischief Reef thuộc quần đảo Trường Sa đang tranh chấp. Đã có thêm một số FONOP kể từ đó.
Một phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia cho biết chương trình FONOPs thách thức các yêu sách hàng hải quá mức của các quốc gia khác nhau để bảo vệ tự do di chuyển trên biển và trên không.
Vấn đề là, các chuyên gia cho biết, các FONOP đã không thể ngăn chặn được việc xây dựng của Trung Quốc - và do đó không có khả năng làm dừng lại bất cứ điều gì, tiếp theo sau các FONOP.
Bonnie Glaser, cố vấn cao cấp lãnh vực châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, nói: "FONOPs không phải là một chiến lược đầy đủ."
"Không đủ trong thời đại Obama và nó cũng không đủ dưới thời Trump," Glaser nói.
Mặc dù Trump đã không đưa ra dấu hiệu rõ ràng rằng ông có kế hoạch biến Biển Đông thành ưu tiên vào năm 2018, nhưng ông ta có thể bị ép buộc.
Sự thúc đẩy của tổng thống nhằm được Trung Quốc ép buộc Bắc Triều Tiên lại không theo đúng kế hoạch. Ông đã nói rất nhiều trên Twitter. Trong những tháng sắp tới, có lẽ ông sẽ phải đối mặt với áp lực để có một đường đi khó khăn hơn với Bắc Kinh.
"Chúng tôi biết rằng Lầu Năm Góc, không giống như chính quyền Trump, rất lo lắng về Biển Đông", Richard Javad Heydarian, một nhà phân tích an ninh ở Manila cho biết. "Ngũ Giác Đài đang xem xét các lựa chọn để chuẩn bị chiến đấu với Trung Quốc và gia tăng mọi việc để có thể gặt hái kết quả tốt đẹp ở đó."
Câu hỏi đặt ra là phía Trung Quốc sẽ làm gì tiếp theo.
Hầu hết các chuyên gia nói rằng họ tin Trung Quốc sẽ thúc đẩy cả hai dự án xây dựng dân dụng và quân sự. Có những cơ sở xây dựng cho máy bay và tàu, nó có thể sớm bắt đầu luân phiên xây dựng các căn cứ một cách thường xuyên.
Bắc Kinh có thể tuyên bố cái gọi là " đường cơ sở thẳng " ở Trường Sa. Đây là những tuyến ngoại vi kết nối các điểm ngoài cùng của một nhóm đảo, biến biển bên trong thành "vùng biển nội địa". Trong trường hợp của Trường Sa, các đường cơ sở thẳng sẽ bao gồm các tính năng mà Trung quốc chiếm cứ của các quốc gia khác.
Trung Quốc tuyên bố các đường cơ sở thẳng trong chuỗi đảo đảo Hoàng Sa vào năm 1996 và trong những năm gần đây, đã báo hiệu rằng nó có thể làm như vậy ở quần đảo Trường Sa, một động thái sẽ được tranh luận sôi nổi và gần như chắc chắn sẽ tạo nên một phản ứng của Mỹ.
Một kịch bản ít có khả năng hơn là Bắc Kinh bắt đầu nạo vét gần bãi biển Scarborough, một bãi đá ngầm tranh chấp có hình thù chử U, không cách xa bờ biển Philippine.
Kể từ khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nhậm chức năm 2016, Trung Quốc đã trì hoãn việc cải tạo đất ở đó. Nếu việc Xi-Duterte tạm đình chỉ tranh chấp tan rã, Bắc Kinh có thể quyết định bắt đầu, vượt qua những gì đã được xem là đường đỏ của Mỹ.
Theo Glaser của CSIS, bất kỳ động thái nào trong số này sẽ đòi hỏi Hoa Kỳ phải suy nghĩ lại hiện trạng và đưa chiến lược Biển Đông ra khỏi suy nghỉ để cho nó " tự vận hành".
Bà nói: "Không có đủ suy nghĩ về những gì Hoa Kỳ sẽ làm để ngăn chặn hoặc đáp trả những gì sẽ là hành động tiếp theo của Trung Quốc vào năm 2018."
Shirley Feng ở Bắc Kinh đã đóng góp cho báo cáo này.
