Thất bại của Trump ở Jerusalem.
 |
| Đám đông người Palestine nỗ lực vượt qua hàng rào biên giới chia tách Israel và dãi Gaza, đã bị biến thành người chết hôm thứ Hai, khi lính Israel đáp trả bằng đạn súng trường. Credit Mohammed Saber / EPA, thông qua Shutterstock |
Trần H Sa lược dịch
Ngày Hoa Kỳ mở đại sứ quán ở Jerusalem là một ngày mà thế giới từng ao ước, vì những gì mà nó được cho là tương ứng với : kết thúc một cuộc xung đột dường như bất tận, một bi kịch đẫm máu với công lý và tàn nhẫn của cả hai bên. Người Israel và người Palestine đã hình dung một thủ đô ở Jerusalem, và với nhiều thế hệ người Mỹ - những người môi giới trung thực nhất trong việc tìm kiếm hòa bình, giữ nguyên sự công nhận tuyên bố chủ quyền của mỗi bên - đang chờ một hiệp ước được thông qua với sự thỏa hiệp khó khăn mà qua đó sẽ giải quyết hết mọi yêu cầu vốn cạnh tranh lẫn nhau .
Nhưng hôm thứ Hai, Tổng thống Trump đã chuyển vị trí đại sứ quán như là một món quà mà không có sự nhượng bộ hay điều kiện đối với chính phủ Israel của Benjamin Netanyahu, và như là một cú đánh đối với người Palestine. Thế giới đã không chứng kiến một bình minh mới của hòa bình và an ninh cho hai cộng đồng mà họ đã cùng mơ ước quá lâu. Thay vào đó, nó lại được thấy lính Israel bắn và giết chết rất nhiều người biểu tình Palestine, và làm bị thương hàng ngàn người khác, dọc theo biên giới của Israel với Dải Gaza.
 |
| Ivanka Trump và Jared Kushner tại lễ khai trương Đại sứ quán Mỹ ở Jerusalem hôm thứ Hai. Credit Menahem Kahana / Agence France-Presse - Getty Images |
Và ngay cả khi người Israel nhổ bật các khu định cư ở dãi Gaza vào năm 2005, họ đã làm như vậy mà không thương thảo một thỏa thuận nào, qua đó có thể trao quyền cho một chính phủ Palestine ôn hòa hơn. Họ đã hành động để tăng cường an ninh của Israel trong ngắn hạn trong khi gia tăng nổi thất vọng của người Palestine và gia tăng sức mạnh cho các nhóm dân quân như Hamas. Trong nhiều năm, chính phủ Israel đã khăng khăng rằng họ không có đối tác hòa bình ở phía bên kia, trong khi hành xử theo cách thức nhằm duy trì thực tế (chiếm đóng ) đó. Triển vọng hòa bình tiếp tục suy giảm, và thanh danh dân chủ của Israel tiếp tục bị xói mòn dưới áp lực của sự chiếm đóng lâu dài trên hàng triệu người Palestine, những kẻ bị thiếu mất chủ quyền.
Ông Trump đã nhiều lần hứa hẹn một kế hoạch hòa bình to lớn mà không cần thực hiện lời hứa ( lúc tranh cử), và bây giờ ông đã cho mượn sức nặng của Mỹ cung ứng cho chiến lược này vốn là của người theo phe đa số ở Israel. Trong nhiều thập kỷ, Hoa Kỳ tự hào trong việc dàn xếp giữa Israel và Palestine. Các chính quyền Mỹ liên tiếp thúc giục một công thức hoà bình mà trong đó hai bên sẽ đàm phán các vấn đề cốt lõi - thiết lập ranh giới giữa hai quốc gia ; bảo vệ an ninh của Israel; quyết định cách đối phó với những người tị nạn, những kẻ đã bỏ trốn hoặc bị đuổi đi sau khi nhà nước Israel được thành lập vào năm 1948; và quyết định tương lai của Jerusalem, vốn được dự kiến sẽ trở thành thủ đô được chia sẻ cho người Israel và người Palestine.
Thông báo của ông Trump rằng, ông công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, và di chuyển đại sứ quán đến đó từ Tel Aviv, đã vứt bỏ 70 năm trung lập của Mỹ.
Buổi lễ hôm thứ hai đánh dấu việc mở cửa đại sứ quán có thể khiến người Palestine bực tức thêm nhiều hơn. Nó là lúc cho thấy người Mỹ thiên vị rõ ràng, là ngày kỷ niệm 70 năm độc lập của Israel vào năm 1948 - và cũng là một ngày trước khi người Palestine cử hành lễ hội Nakba , hay được mệnh danh là "thảm họa", ngày mà tổ tiên của họ bị trục xuất khỏi nhà nước Do Thái mới hình thành. Thực tế là Robert Jeffress , một mục sư Dallas, người đã phỉ báng người Do Thái giáo, người Mormon ( xem định nghĩa Mormon ) và người Hồi giáo; và Mục sư John Hagee, một nhà truyền giáo thông qua truyền hình của đại giáo đoàn ( xem định nghĩa đại giáo đoàn. ) đã tuyên bố Hitler là hậu duệ của một người lai Do Thái giáo và là một phần trong kế hoạch của Thiên Chúa để đưa người Do Thái giáo trở lại Israel, họ có những vai diễn nổi bật trong buổi lễ, nên đã làm cho mọi người tham gia đều xấu hổ.
Israel có mọi quyền để bảo vệ biên giới của mình, bao gồm cả ranh giới với dãi Gaza. Nhưng các quan chức không thuyết phục khi họ lập luận rằng chỉ có đạn dược - chứ không phải là hơi cay, súng phun nước và các biện pháp không gây hại khác - có thể bảo vệ Israel khỏi bị tàn phá.
Bị dẫn dắt quá lâu bởi những con người tham nhũng hoặc bạo lực, hoặc cả hai; người Palestine đã đi từ thất bại này đến thất bại khác để có những nỗ lực hòa bình tốt nhất. Ngay cả bây giờ, người dân ở dải Gaza cũng đang phá hoại đời sống của họ mà nguyên nhân là họ sử dụng bạo lực, thay vì giữ cho cuộc biểu tình của họ được hoàn toàn yên bình.
Nhưng sự tương phản hôm thứ Hai, giữa niềm hân hoan ở Jerusalem và sự đau khổ của người Palestine ở dãi Gaza, đã gây nên không khí không có gì ảm đạm hơn, hay khủng khiếp hơn cho những người tiếp tục hy vọng về một nền hòa bình công chính và bền vững.
