Tại sao "Tấn công quyến rủ" của Trung Quốc bị sa lầy ?
Cuối cùng, gốc rể của vấn đề hội nhập chính trị và kinh tế của Trung Quốc đã không chứng minh được có đầy sinh khí, khi các hành vi ngày càng hung hăng của Trung Quốc đã hoang phí thiện chí của hàng xóm.
Jeffrey D. Bean and Gregory B. Poling / 2012.
Bảng tiếng Anh
BHM Lược dịch
Đại hội lần thứ 18 của Đảng Cộng sản Trung Quốc đang gần kề, một trong những thách thức quan trọng nhất chẳng bao lâu nửa sẽ được Chủ tịch Tập Cận Bình và thế hệ các nhà lãnh đạo tiếp theo phải đối đầu là ngày càng tăng các băn khoăn bởi các nước láng giềng qua việc họ quan sát các động thái của Trung Quốc.
Như gần đây nhất là năm 2009, một số học giả, ghi nhận sự truyền bá sức mạnh cứng và quyền lực mềm của Trung Quốc, tiên đoán rằng các nước Đông Á sẽ tìm kiếm các mối quan hệ gần gũi hơn với Trung Quốc hơn là cố gắng cân bằng chống lại sự trổi dậy của họ. Điều chắc chắn như vậy đã bị xói mòn trong những năm gần đây. Để hiểu lý do tại sao, chúng ta phải hiểu cái nền tảng không vửng chải mà trên đó những thiện chí của thế kỷ 21 hướng đến Trung Quốc được xây dựng.
"Tấn công quyến rũ" của Trung Quốc xuất hiện từ khủng hoảng tài chính châu Á 1997-1998. Trong bối cảnh nhận thức thái độ xa lánh của Mỹ, IMF bắt nạt, và sự trì trệ của Nhật Bản, hỗ trợ khiêm tốn của Trung Quốc đã được hoan nghênh bởi các hàng xóm với vòng tay rộng mở. Các đáp ứng ấm áp thuyết phục các lãnh đạo Trung Quốc rằng một chính sách như vậy có thể có hiệu quả, dẫn đến một thập kỷ duy trì ngoại giao và hội nhập kinh tế với các láng giềng Châu Á của họ.
Mặc dù thành công trong đoạn cuối của thập kỷ, sự "tấn công quyến rũ" bị đình trệ trong những năm gần đây khi nhiều nước châu Á đẩy mạnh trở lại chống đối lập trường quyết đoán của Trung Quốc trong khu vực vào năm 2010 và 2011. Điều này lên đến đỉnh điểm trong "trục của Mỹ với châu Á" được công bố trong thời gian Tổng thống Barack Obama đi công du gần đây thông qua khu vực. Những dấu hiệu rõ ràng nhất của sự thay đổi nhận thức đối với Trung Quốc là tình trạng bị cô lập gây dấu ấn của đất nước tại Hội nghị thượng đỉnh Đông Á hồi cuối năm ở Bali, ở đó Thủ tướng Ôn Gia Bảo phải đối mặt với những lời chỉ trích chưa từng có về chính sách hàng hải của Trung Quốc từ 16 trong số 18 quốc gia tham gia khu vực châu Á-Thái Bình Dương .
Đối với Bắc Kinh, thập kỷ đầu tiên của thiên niên kỷ mới không cho rằng kết thúc theo cách này. Chính sách đối ngoại của Trung Quốc đi đến sai lầm do đâu ? Tại sao "Tấn công quyến rũ" của Trung Quốc bị sa lầy ?
Cuối cùng, gốc rể của vấn đề hội nhập chính trị và kinh tế của Trung Quốc đã không chứng minh được có đầy sinh khí, khi các hành vi ngày càng hung hăng của Trung Quốc đã hoang phí thiện chí của hàng xóm.
Khó chịu với Trung Quốc bây giờ lan tràn các khu vực, chủ yếu là do gia tăng căng thẳng về chủ quyền khu vực và các nỗ lực của Bắc Kinh tận dụng sức mạnh của họ. Đặc biệt, Trung Quốc gia tăng sự quyết đoán về các vấn đề lãnh thổ ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), thiếu hành động xây dựng sau hai hành động khiêu khích của Bắc Triều Tiên trong năm 2010; cao ngạo công khai đối đầu hàng hải với Nhật Bản về Senkaku / Quần đảo Điếu Ngư, và sách nhiễu tàu của Hải quân Hoa Kỳ, tất cả góp phần cho vấn đề về một hình ảnh rất xấu của Trung Quốc.
Tệ hơn nữa, sự giải thích có chọn lọc của Trung Quốc đối với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển và vi phạm trắng trợn của họ đối với thỏa thuận đã ký với Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) năm 2002 để làm dịu căng thẳng về tranh chấp lãnh thổ trong Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) đã yêu cầu xem xét tính trung thực của Trung Quốc. Các quốc gia Đông Nam Á không còn nhìn về phía bắc và xem là bạn bè, và là đối trọng với sự độc đoán của Mỹ. Thay vào đó, họ thấy một sức mạnh gia tăng thất thường mà họ hy vọng sẽ bình tĩnh, nhưng chống lại điều đó họ phải có biện pháp phòng ngừa bằng cách khuyến khích Mỹ tái hội nhập với khu vực.
Ngay cả nhiều băn khoăn đối với lãnh đạo ở Bắc Kinh cũng sẽ gia tăng sự bất mãn theo cùng với sự hội nhập kinh tế của Trung Quốc. Việc quên đi các điều kiện và nhận thức sự độc đoán của Hoa Kỳ, Bắc Kinh đã dành một thập kỷ qua phát triển một hồ sơ theo dõi của sự hợp tác, bảo lãnh lớn các đầu tư của các công ty Trung Quốc và cung cấp đáng kể các khoản vay cho các chính phủ trên khắp thế giới trong việc trao đổi tiếp cận tới các nguồn tài nguyên cực kỳ cần thiết và những thị trường mới.
Với sự "đồng thuận Washington" về tự do hóa thương mại và thị trường tự do không bị kiểm soát đã gợi lại vấn đề khủng hoảng tài chính châu Á, khu vực chấp nhận hội nhập kinh tế không gắn bó ràng buộc của Trung Quốc trong đầu những năm 2000. Nhưng ở đây, cũng vậy, sự huy hoàng đã mòn đi và được thay thế bằng lo âu và gia tăng thất vọng. Ngay cả trong khu vực Đông Nam Á, nơi Trung Quốc đầu tư chuyển từ khai thác tài nguyên đến kết hợp sản xuất địa phương vào các dây chuyền cung ứng của Trung Quốc. Phương thức hiện hành của Bắc Kinh về hội nhập kinh tế cung cấp tiện ích hạn chế để các nước láng giềng tìm cách phát triển kỹ năng dân số riêng của họ. Không giống như các đối tác Nhật Bản trong những năm bùng nổ của Nhật Bản, các nhà đầu tư Trung Quốc đã tỏ vẻ ít quan tâm đến chuyển giao công nghệ, đào tạo, việc làm địa phương, hoặc đầu tư rộng hơn và xây dựng cơ sở hạ tầng.
Sự thất vọng đối với tập quán đầu tư của Trung Quốc đã lây lan đến ngay cả Myanmar bị cô lập, nơi mà môi trường, chính trị, và chi phí nhân lực của đầu tư Trung Quốc trong đập lớn Myitsone được coi là quá cao, cho rằng 90% sức mạnh được tạo ra từ nó sẽ được truyền trở lại Trung Quốc. Dự án cuối cùng đã bị hủy bỏ. Như Zhu Feng, Đại học Bắc Kinh chỉ ra, quyết định này là mới nhất trong một loạt các thất bại nổi tiếng đối với ngoại giao kinh tế của Trung Quốc.
Một chính sách đối ngoại quyết đoán kết hợp với cách tiếp cận kinh tế trọng thương đã phá huỷ nhiều lợi ích ngoại giao của Trung Quốc trong thập kỷ vừa qua. Ngoài ra, lo lắng về nền chính trị của đất nước và lợi ích an ninh ở nước ngoài sẽ không được thõa mãn khi không có thay đổi sự quản trị trong nước của Trung Quốc. Các nước láng giềng sẽ không bao giờ tin Trung Quốc sẽ tổ chức các quy định pháp luật ở nước ngoài, kể cả trong việc giải quyết tranh chấp ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), khi họ không làm như vậy ở nhà.
Trong khi đó, Bắc Kinh có thể thực hiện nhiều để chỉnh đốn lại ngoại giao kinh tế của họ. Tiếp tục tiếp cận vào thị trường Trung Quốc và nguồn vốn Trung Quốc là chìa khóa cho sự thịnh vượng trong khu vực. Một chính sách theo đuổi đầu tư và cho vay vốn một cách công bằng hơn sẽ là một phát triển mà tất cả các bên liên quan, trong đó có Hoa Kỳ, sẽ hoan nghênh chào đón. ■
Jeffrey D. Bean là phụ tá nghiên cứu với chủ tịch đặc quyền Nghiên cứu Trung quốc của CSIS.
Gregory B. Poling là phụ tá nghiên cứu với Chương trình Đông Nam Á của CSIS.
BHM Lược dịch . BHM Lược dịch. © 2012 BOHEMIENVN
Trang Chủ
Jeffrey D. Bean and Gregory B. Poling / 2012.Bảng tiếng Anh
BHM Lược dịch
Đại hội lần thứ 18 của Đảng Cộng sản Trung Quốc đang gần kề, một trong những thách thức quan trọng nhất chẳng bao lâu nửa sẽ được Chủ tịch Tập Cận Bình và thế hệ các nhà lãnh đạo tiếp theo phải đối đầu là ngày càng tăng các băn khoăn bởi các nước láng giềng qua việc họ quan sát các động thái của Trung Quốc.
Như gần đây nhất là năm 2009, một số học giả, ghi nhận sự truyền bá sức mạnh cứng và quyền lực mềm của Trung Quốc, tiên đoán rằng các nước Đông Á sẽ tìm kiếm các mối quan hệ gần gũi hơn với Trung Quốc hơn là cố gắng cân bằng chống lại sự trổi dậy của họ. Điều chắc chắn như vậy đã bị xói mòn trong những năm gần đây. Để hiểu lý do tại sao, chúng ta phải hiểu cái nền tảng không vửng chải mà trên đó những thiện chí của thế kỷ 21 hướng đến Trung Quốc được xây dựng.
"Tấn công quyến rũ" của Trung Quốc xuất hiện từ khủng hoảng tài chính châu Á 1997-1998. Trong bối cảnh nhận thức thái độ xa lánh của Mỹ, IMF bắt nạt, và sự trì trệ của Nhật Bản, hỗ trợ khiêm tốn của Trung Quốc đã được hoan nghênh bởi các hàng xóm với vòng tay rộng mở. Các đáp ứng ấm áp thuyết phục các lãnh đạo Trung Quốc rằng một chính sách như vậy có thể có hiệu quả, dẫn đến một thập kỷ duy trì ngoại giao và hội nhập kinh tế với các láng giềng Châu Á của họ.
Mặc dù thành công trong đoạn cuối của thập kỷ, sự "tấn công quyến rũ" bị đình trệ trong những năm gần đây khi nhiều nước châu Á đẩy mạnh trở lại chống đối lập trường quyết đoán của Trung Quốc trong khu vực vào năm 2010 và 2011. Điều này lên đến đỉnh điểm trong "trục của Mỹ với châu Á" được công bố trong thời gian Tổng thống Barack Obama đi công du gần đây thông qua khu vực. Những dấu hiệu rõ ràng nhất của sự thay đổi nhận thức đối với Trung Quốc là tình trạng bị cô lập gây dấu ấn của đất nước tại Hội nghị thượng đỉnh Đông Á hồi cuối năm ở Bali, ở đó Thủ tướng Ôn Gia Bảo phải đối mặt với những lời chỉ trích chưa từng có về chính sách hàng hải của Trung Quốc từ 16 trong số 18 quốc gia tham gia khu vực châu Á-Thái Bình Dương .
Đối với Bắc Kinh, thập kỷ đầu tiên của thiên niên kỷ mới không cho rằng kết thúc theo cách này. Chính sách đối ngoại của Trung Quốc đi đến sai lầm do đâu ? Tại sao "Tấn công quyến rũ" của Trung Quốc bị sa lầy ?
Cuối cùng, gốc rể của vấn đề hội nhập chính trị và kinh tế của Trung Quốc đã không chứng minh được có đầy sinh khí, khi các hành vi ngày càng hung hăng của Trung Quốc đã hoang phí thiện chí của hàng xóm.
Khó chịu với Trung Quốc bây giờ lan tràn các khu vực, chủ yếu là do gia tăng căng thẳng về chủ quyền khu vực và các nỗ lực của Bắc Kinh tận dụng sức mạnh của họ. Đặc biệt, Trung Quốc gia tăng sự quyết đoán về các vấn đề lãnh thổ ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), thiếu hành động xây dựng sau hai hành động khiêu khích của Bắc Triều Tiên trong năm 2010; cao ngạo công khai đối đầu hàng hải với Nhật Bản về Senkaku / Quần đảo Điếu Ngư, và sách nhiễu tàu của Hải quân Hoa Kỳ, tất cả góp phần cho vấn đề về một hình ảnh rất xấu của Trung Quốc.
Tệ hơn nữa, sự giải thích có chọn lọc của Trung Quốc đối với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển và vi phạm trắng trợn của họ đối với thỏa thuận đã ký với Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) năm 2002 để làm dịu căng thẳng về tranh chấp lãnh thổ trong Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) đã yêu cầu xem xét tính trung thực của Trung Quốc. Các quốc gia Đông Nam Á không còn nhìn về phía bắc và xem là bạn bè, và là đối trọng với sự độc đoán của Mỹ. Thay vào đó, họ thấy một sức mạnh gia tăng thất thường mà họ hy vọng sẽ bình tĩnh, nhưng chống lại điều đó họ phải có biện pháp phòng ngừa bằng cách khuyến khích Mỹ tái hội nhập với khu vực.
Ngay cả nhiều băn khoăn đối với lãnh đạo ở Bắc Kinh cũng sẽ gia tăng sự bất mãn theo cùng với sự hội nhập kinh tế của Trung Quốc. Việc quên đi các điều kiện và nhận thức sự độc đoán của Hoa Kỳ, Bắc Kinh đã dành một thập kỷ qua phát triển một hồ sơ theo dõi của sự hợp tác, bảo lãnh lớn các đầu tư của các công ty Trung Quốc và cung cấp đáng kể các khoản vay cho các chính phủ trên khắp thế giới trong việc trao đổi tiếp cận tới các nguồn tài nguyên cực kỳ cần thiết và những thị trường mới.
Với sự "đồng thuận Washington" về tự do hóa thương mại và thị trường tự do không bị kiểm soát đã gợi lại vấn đề khủng hoảng tài chính châu Á, khu vực chấp nhận hội nhập kinh tế không gắn bó ràng buộc của Trung Quốc trong đầu những năm 2000. Nhưng ở đây, cũng vậy, sự huy hoàng đã mòn đi và được thay thế bằng lo âu và gia tăng thất vọng. Ngay cả trong khu vực Đông Nam Á, nơi Trung Quốc đầu tư chuyển từ khai thác tài nguyên đến kết hợp sản xuất địa phương vào các dây chuyền cung ứng của Trung Quốc. Phương thức hiện hành của Bắc Kinh về hội nhập kinh tế cung cấp tiện ích hạn chế để các nước láng giềng tìm cách phát triển kỹ năng dân số riêng của họ. Không giống như các đối tác Nhật Bản trong những năm bùng nổ của Nhật Bản, các nhà đầu tư Trung Quốc đã tỏ vẻ ít quan tâm đến chuyển giao công nghệ, đào tạo, việc làm địa phương, hoặc đầu tư rộng hơn và xây dựng cơ sở hạ tầng.
Sự thất vọng đối với tập quán đầu tư của Trung Quốc đã lây lan đến ngay cả Myanmar bị cô lập, nơi mà môi trường, chính trị, và chi phí nhân lực của đầu tư Trung Quốc trong đập lớn Myitsone được coi là quá cao, cho rằng 90% sức mạnh được tạo ra từ nó sẽ được truyền trở lại Trung Quốc. Dự án cuối cùng đã bị hủy bỏ. Như Zhu Feng, Đại học Bắc Kinh chỉ ra, quyết định này là mới nhất trong một loạt các thất bại nổi tiếng đối với ngoại giao kinh tế của Trung Quốc.
Một chính sách đối ngoại quyết đoán kết hợp với cách tiếp cận kinh tế trọng thương đã phá huỷ nhiều lợi ích ngoại giao của Trung Quốc trong thập kỷ vừa qua. Ngoài ra, lo lắng về nền chính trị của đất nước và lợi ích an ninh ở nước ngoài sẽ không được thõa mãn khi không có thay đổi sự quản trị trong nước của Trung Quốc. Các nước láng giềng sẽ không bao giờ tin Trung Quốc sẽ tổ chức các quy định pháp luật ở nước ngoài, kể cả trong việc giải quyết tranh chấp ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), khi họ không làm như vậy ở nhà.
Trong khi đó, Bắc Kinh có thể thực hiện nhiều để chỉnh đốn lại ngoại giao kinh tế của họ. Tiếp tục tiếp cận vào thị trường Trung Quốc và nguồn vốn Trung Quốc là chìa khóa cho sự thịnh vượng trong khu vực. Một chính sách theo đuổi đầu tư và cho vay vốn một cách công bằng hơn sẽ là một phát triển mà tất cả các bên liên quan, trong đó có Hoa Kỳ, sẽ hoan nghênh chào đón. ■
Jeffrey D. Bean là phụ tá nghiên cứu với chủ tịch đặc quyền Nghiên cứu Trung quốc của CSIS.
Gregory B. Poling là phụ tá nghiên cứu với Chương trình Đông Nam Á của CSIS.
BHM Lược dịch . BHM Lược dịch. © 2012 BOHEMIENVN
Trang Chủ
