Những vụ bắt giữ ở Việt Nam chỉ ra tình trạng bất ổn lớn hơn.
Những cú sốc lạm phát liên tiếp đã gây bành hoàng cho người tiêu dùng và người sử dụng lao động, góp phần mở rộng bất bình đẳng xã hội và phá hoại lòng tin vào tiền tệ.
[caption id="attachment_4681" align="alignleft" width="300"]
Hình minh họa từ nganhangonline.com[/caption]Ben Bland ở Jakarta. 24 Tháng Tám 2012 16:53Theo Financial Times
BHM Lược Dịch.
Vào chiều thứ Ba, ông Trịnh Văn Yên 72 tuổi đã về hưu, cưỡi xe đạp chạy đến ngân hàng dưới một cơn mưa dông nặng hạt ở Hà Nội .
"Con trai tôi vừa gọi và nói với tôi rằng, bất kể thời tiết kiểu gì, tôi phải đến ngân hàng và rút hết toàn bộ tiền của tôi", ông nói.
Người cho vay trong vấn đề là Ngân hàng Á Châu, một trong những ngân hàng ngoài quốc doanh lớn nhất Việt Nam.
Lý do cho sự hoảng sợ đã khiến ông Yên và những người gửi tiền khác rút hàng trăm triệu đô la từ ACB là việc bắt giữ nhà đồng sáng lập của ngân hàng, ông trùm Nguyễn Đức Kiên, và sau đó việc giam giữ, được công bố vào thứ Sáu, Giám đốc điều hành của ngân hàng, ông Lý Xuân Hải (*), nghi ngờ về việc gán cho những tội phạm kinh tế không được xác định.
Ông Kiên, người đang sở hữu câu lạc bộ bóng đá Hà Nội, là một "nhân vật có thế lực ở đằng sau hậu trường ", một trong những nhà đầu tư biết anh ta nói. Nhiều người Việt Nam đã liên kết sự sụp đổ bất ngờ của anh ta với cuộc đấu tranh quyền lực giữa Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, và đối thủ của ông, mà có vẻ đã mạnh lên khi nền kinh tế xấu đi.
Đây là diễn biến mới nhất trong một cuộc khủng hoảng cháy chậm mà đã gây lo lắng cho đảng Cộng sản cầm quyền ở Việt Nam từ năm 2008 và làm hỏng danh tiếng của nó như là một trong những thị trường mới nổi nóng nhất của châu Á .
"Tình hình ACB có khả năng phóng to tình trạng phổ biến là sự thiếu minh bạch, quản trị công ty yếu kém, tham nhũng, gian lận, kinh doanh bất hợp pháp", ông Karolyn Seet, một chuyên gia phân tích ngân hàng của Moody, cơ quan xếp hạng tín dụng, ở Singapore cho biết. "Việt Nam đang tụt hậu sau các nước láng giềng như Thái Lan, Indonesia và Philippines".
Những cú sốc lạm phát liên tiếp đã gây bành hoàng cho người tiêu dùng và người sử dụng lao động, góp phần mở rộng bất bình đẳng xã hội và phá hoại lòng tin vào tiền tệ. Một cố gắng từ Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng để tạo ra những nhà công nghiệp vô địch quốc gia đã bị sai, với hai công ty vận chuyển lớn thuộc nhà nước - Vinashin và Vinalines - bị sụp đổ bởi nợ hàng tỷ đô la .
Mức độ nợ xấu trong lĩnh vực ngân hàng đã đạt đến cấp "đáng báo động", theo ngân hàng trung ương, sau khi mở rộng tín dụng khổng lồ đã gây ra một bong bóng bất động sản và bong bóng đầu tư.
Phạm Trọng Chat, phó giám đốc một nhà sản xuất nước mắm trên đảo Phú Quốc, nói rằng công ty của ông đã không thể có được một khoản vay vốn lưu động 720,000 $ và đã phải giảm một nửa lực lượng lao động toàn thời gian của nó đến 200, khi bán hàng đã giảm mất 30%.
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tăng 4,4% trong nửa đầu năm nay, giảm so với một năm trước đó với xu hướng hăng hái thời trước khủng hoảng là hơn 7%, mà qua đó thu hút một chuỗi các nhà đầu tư nước ngoài từ có đủ tiêu chuẩn đến nhà sản xuất chip Intel của Mỹ, đã mua lại 15% của ACB.
Những người trong nội bộ đảng cộng sản và các nhà phân tích nói rằng cuộc khủng hoảng không phải là kinh tế thuần tuý, mà còn là chính trị, khi các nhà lãnh đạo hàng đầu đã thất bại trong việc thích ứng với thực tế nền kinh tế thị trường ngày càng toàn cầu hóa của Việt Nam. Rất nhiều nỗ lực để cải cách những công ty nhà nước lãng phí và chiến đấu chống hối lộ cố hữu đã thất bại.
"Giảm tham nhũng là rất khó khăn vì 'các nhóm lợi ích' bao gồm cả cán bộ nhà nước, các lãnh đạo tỉnh và các nhà đầu tư", ông Đặng Hùng Võ, một trong nhiều quan chức cấp cao đã nghỉ hưu đang kêu gọi cải cách theo hướng thị trường nhiều hơn cho biết.
Khi tăng trưởng kinh tế bị chậm lại, và rối loạn xã hội dường như gia tăng từ các cuộc đụng độ bạo lực tấn công xí nghiệp bất hợp pháp vì đất đai , đấu đá nội bộ ở phía trên cùng của đảng đã gia tăng.
Phần lớn sự giận dữ đã hướng về Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người mà một vài thành viên chính phủ và đảng viên nói rằng đã được tập trung quá nhiều quyền lực trong văn phòng của mình và cho thấy sự thiên vị với một nhóm nhỏ các tập đoàn tư nhân và các công ty nhà nước.
Sau khi thất bại để lật đổ ông Dũng trong việc tái tổ chức Đảng Cộng sản xảy ra năm năm một lần vào năm 2011, đối thủ của ông, Trương Tấn Sang, người giữ vai trò chủ tịch chủ yếu là nghi lễ đã thử đánh vào sườn ông thủ tướng bằng việc kêu gọi cải cách kinh tế nhiều hơn và một định huớng đổi mới trong việc chống tham nhũng.
Trong một bài xã luận chua cay được công bố hôm thứ Năm, ông Sang cảnh báo rằng Việt Nam bị áp lực bởi "các doanh nghiệp nhà nước ốm yếu và suy thoái hệ tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống của một số quan chức".
Đầu tháng này, trong một động thái tượng trưng, đảng giành lấy quyền kiểm soát trực tiếp Ủy Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng từ thủ tướng và thành lập lại bộ phận đặc trách những vấn đề nội bộ riêng của nó.
"Khi nền kinh tế gặp khó khăn và người dân đang bị đánh mất tiền, đảng biết điều đó sẽ bị đổ lỗi ", một quan chức cao cấp của đảng cho biết.
Tuy nhiên, ông Adam Fforde, một chuyên gia chính trị Việt Nam tại Đại học Victoria của Australia cho biết, cuộc khủng hoảng chính trị không chỉ nói về một người. "Có một khoảng trống chính trị ở hàng đầu tại Việt Nam, và thực chất có rất nhiều sự khinh miệt phổ biến dành cho giới lãnh đạo. Thật không dễ dàng để xem họ sẽ thoát khỏi tình trạng này như thế nào".
Báo cáo bổ sung của Nguyễn Phương Linh tại Hà Nội.
Cổ phiếu Việt Nam giảm nhiều nhất ở châu Á
Bloomberg News - 2012-08-24T11: 22:51 Z. Theo Bloomberg
Cổ phiếu Việt Nam tiếp cận một "thị trường sụt giá" trong tuần này khi việc giam giữ một nhà tài phiệt ngân hàng đã gây ra lo ngại những bắt giữ nhiều hơn nửa sẽ phá vỡ hệ thống tài chính quốc gia.
VN-Index (MXEF) tăng 1,8% lúc đóng cửa ở thành phố Hồ Chí Minh, sau ba ngày, sụt giảm 10%. Chỉ số này đã giảm 18% từ điểm cao ngày 08 Tháng Năm năm nay, với việc giảm gần 20% một số nhà đầu tư coi như là một "thị trường sụt giá". Các biện pháp giao dịch với lợi nhuận ước tính 9,5 lần hôm qua, mức giá rẻ nhất kể từ ngày 25 tháng 5 và thấp hơn so với chỉ số MSCI Emerging Markets Index là 10,5 , số liệu tổng hợp của Bloomberg cho thấy.
Ba ngày trước Ngân hàng Á Châu (ACB) giảm 19%, sau khi Nguyễn Đức Kiên, một trong những thành viên sáng lập, đã bị bắt vào ngày 20 tháng Tám do những gì mà ngân hàng trung ương gọi là tiến hành "kinh doanh bất hợp pháp". Công an Việt Nam cho biết họ đã bắt giữ cựu Giám đốc điều hành Thương Mại Á Châu, ông Lý Xuân Hải. Tỷ lệ thị trường tiền tệ chuẩn tăng lên mức cao nhất trong bốn tháng do lo ngại về một cuộc khủng hoảng tiền mặt.
"Không phải mọi cổ phiếu tại Việt Nam bằng phương tiện nào đó sẽ bị lôi kéo vào hoặc liên quan bằng mọi cách với điều này, vì vậy không có cơ hội cho các nhà đầu tư gan dạ có được lợi thế trong một số mệnh giá rất rẻ," Kevin Snowball , giám đốc điều hành Quản lý Tài sản Việt Nam PXP có trụ sở tại Ho Chi Minh City, cơ quan quản lý khoảng 100 triệu USD, cho biết qua điện thoại. "Nếu chúng tôi nhận được một số tin tức đáng tin cậy về những gì đang xảy ra, điều đó có thể cung cấp một thời gian trì hoãn. Nhưng nếu có thêm những vụ bắt giữ nhiều hơn nửa, sau đó sẽ suy yếu hơn".
Mệnh giá sụp đổ thình lình.
Cổ phiếu Thương mại Á Châu tăng 3,8% ngày hôm nay tại Hà Nội. Việc sụt giảm cổ phiếu trong vòng ba ngày đã kéo mệnh giá xuống thấp hơn vào ngày hôm qua với lợi nhuận ước tính 6,1 lần, mức thấp nhất kể từ tháng Giêng, theo dữ liệu của Bloomberg.
Fitch Ratings xếp hạng ngân hàng trên việc đánh giá theo dõi sự tiêu cực, nó cho biết trong một tuyên bố ngày hôm nay sau khi đóng cửa thị trường. Những phân loại mặc định phát hành dài hạn và ngắn hạn của phía cho vay có thể được cắt giảm nếu bị duy trì sự suy yếu trong thanh khoản và uy tín của ngân hàng, theo báo cáo.
Hai cựu giám đốc điều hành của phía cho vay sẽ bị giam giữ trong bốn tháng kể từ ngày 23 tháng Tám trong khi cảnh sát điều tra họ bởi bị cáo buộc "cố ý vi phạm các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng," theo một tuyên bố của cảnh sát vào ngày hôm nay trên trang web của chính phủ.
Không thể gọi được điện thoại di động của Hải. Thương mại Á Châu đã bổ nhiệm một cựu đại diện của Hải, Đỗ Minh Toàn, làm giám đốc điều hành vào cuối ngày hôm qua sau khi chấp nhận sự từ chức của Hải, theo một tuyên bố bằng e-mail từ người cho vay.
Phó Giám đốc Nguyễn Thanh Toại từ chối bình luận về báo cáo bắt giữ Hải và việc điều tra của cảnh sát khi liên lạc bằng điện thoại di động với ông ngày hôm nay. Một số chi nhánh của Thương mại Á châu phải đối mặt với đám đông khách hàng muốn rút tiền trong những ngày gần đây, mặc dù số lượng của họ đã giảm bớt, Toại cho biết khi liên lạc qua điện thoại trong ngày hôm qua.
"Tình hình của chúng tôi đang dần ổn định", ông nói. "Chúng tôi đã huy động đủ tiền để đáp ứng nhu cầu".
Chứng khoán Ngân hàng.
Phía cho vay vay mượn khoảng 7 ngàn tỷ đồng ( 335,000,000 $) từ ngân hàng trung ương trong các hoạt động thị trường mở hôm 22 tháng Tám để "yên lòng" người gửi tiền và tìm cách thu hồi 36 tỷ đồng vốn vay từ thị trường liên ngân hàng để bảo đảm nó có thể bao gồm khoản nợ phải trả của nó, theo Phó Tổng Giám đốc Toại.
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam, người cho vay lớn nhất của quốc gia theo giá trị thị trường, tăng 4% hôm nay sau khi đánh chìm 12% ở ba ngày qua. Ngân hàng Cổ phần Công thương Việt Nam, lớn thứ hai, tăng 4,1% sau khi sụt giảm 9.2%. Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín , được biết đến như Sacombank, tăng 2% sau khi sụt giảm 14%.
Snowball của PXP cho biết ông đã mua cổ phiếu hôm qua, đang giảm rỏ ràng. Công ty tiêu thụ lương thực và nông nghiệp "trông khá tốt", ông nói. Công ty Cổ phần các sản phẩm làm từ Sửa Việt Nam(VNM) , nhà sản xuất các sản phẩm làm từ sửa có niêm yết lớn nhất của quốc gia, chiếm 8,2% trong 34,4 triệu $ của Quỹ Vốn chủ sở hữu mới nổi Việt Nam của mình. Các cổ phiếu tăng 2% sau khi sụt giảm 4,7% ngày hôm qua, kéo mệnh giá xuống với lợi nhuận ước tính 11,6 lần, mức thấp nhất kể từ tháng Tám 8.
Nước ngoài mua.
Các nhà đầu tư nước ngoài mua ròng 15 triệu $ vốn cổ phiếu của Việt Nam trong bốn ngày qua, đứng đầu cho những mua sắm hàng tuần lớn nhất kể từ trong tuần đến ngày 30 tháng 3, dữ liệu trao đổi của thành phố Hồ Chí Minh cho thấy. Ông Trần Đắc Sinh, Chủ tịch của thị trường chứng khoán, không thể gọi được trên điện thoại di động của ông ta.
"Mặc dù giá cổ phiếu đã giảm, thanh khoản trên thị trường đã tăng lên đáng kể", Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội cho biết trong một thông báo bằng e-mail ngày hôm qua. Các nhà đầu tư nước ngoài "không bị ảnh hưởng bởi tâm lý và đã có cơ hội để mua cổ phiếu với giá thấp", theo báo cáo.
Hơn một nửa của 303 công ty trên VN-Index (VNINDEX) giảm ít nhất 4% ngày hôm qua. Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã kêu gọi các nhà đầu tư bình tĩnh, nói rằng nó sẽ tăng cường giám sát và "đối phó một cách nghiêm khắc" với các nhà đầu tư lan truyền tin đồn, theo một tuyên bố ngày hôm qua trên trang web của người điều chỉnh.
Tích trữ tiền mặt.
"Vấn đề của Việt Nam là về sự tin tưởng hơn là so với định giá thị trường", ông Gavin Parry, giám đốc quản lý của Công ty TNHH Thương mại Quốc tế Parry có trụ sở ở Hồng Kông nói, "xác suất cao của vụ bắt giữ ngân hàng rất công khai là tạo ra sự không chắc chắn cho hệ thống ngân hàng. Ngân hàng trung ương đã can thiệp để bảo đảm nó sẽ bao gồm những khoản nợ phải trả của nó".
Tỷ lệ thị trường tiền chuẩn của quốc gia đã tăng gấp đôi trong tuần qua bởi lo ngại các ngân hàng sẽ tích trữ tiền mặt để đáp ứng việc rút tiền của khách hàng. Tỷ lệ tiền gửi liên ngân hàng qua đêm tăng 20 điểm cơ bản, hoặc 0,2 điểm phần trăm vào ngày hôm nay với cao nhất trong bốn tháng là 6,80% ; theo dữ liệu từ ngân hàng của Bloomberg. Một sự tăng đột ngột 198 điểm cơ bản vào ngày 22 tháng Tám, lớn nhất kể từ tháng 12 năm 2010.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã bơm 13 tỷ đồng vào hệ thống tài chính thông qua hoạt động thị trường mở hôm 22, mức cao nhất trong khoảng thời gian bảy ngày trong năm nay. Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết hôm 21 tháng Tám rằng cơ quan tiền tệ sẵn sàng để bảo đảm cho các ngân hàng có đủ tiền mặt sau khi giam giữ Kiên.
Sự kình địch Chính trị.
"Mặc dù ngân hàng trung ương đã cung cấp khá nhiều thanh khoản để mở cửa các hoạt động thị trường trong mấy ngày vừa qua, lãi suất liên ngân hàng đã tăng khá mạnh", Fiachra MacCana, Giám đốc quản lý môi giới tập đoàn Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh , cho biết qua điện thoại ngày hôm qua. "Điều này có vẻ như đã cắt giảm thanh khoản, đặc biệt là đối với một số ngân hàng nhỏ hơn".
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng của chính phủ đang tìm cách vực dậy hệ thống ngân hàng đang gánh nợ xấu cao nhất trong khu vực Đông Nam Á mà các công ty xếp hạng tín dụng trích dẫn như là một mối đe dọa cho nền kinh tế. Các vụ bắt giữ Kiên, người có liên kết với thủ tướng, cũng có thể liên quan đến sự đối đầu của ông Dũng với Chủ tịch nước Trương Tấn Sang về quyền lực trong hàng ngũ Đảng Cộng sản, Steve Norris, một nhà phân tích thuộc Nhóm kiểm soát rủi ro có trụ sở tại Singapore, cho biết trong tuần này.
Dũng được tái bổ nhiệm cho một nhiệm kỳ năm năm hồi năm ngoái. Sang trước đây đứng đầu ủy ban kinh tế trung ương của Ủy ban Trung ương trước khi ông được bổ nhiệm làm chủ tịch năm ngoái, một trong 3 vị trí lãnh đạo hàng đầu của đất nước.
Thị trường chứng khoán Việt Nam ở Thành phố Hồ Chí Minh bắt đầu kinh doanh năm 2000 với các cổ phiếu của bốn công ty bắt đầu từ các doanh nghiệp do nhà nước kiểm soát. Công ty tư nhân đầu tiên được niêm yết bốn năm sau đó và một thị trường chứng khoán thứ hai tại Hà Nội mở cửa vào năm 2005. Hai sàn chứng khoán hiện nay có khoảng 700 đơn vị niêm yết.
_ Để liên hệ với nhân viên của Bloomberg News cho câu chuyện này: Shikhar Balwani ở Mumbai tại sbalwani@bloomberg.net ; Nick Heath tại Hà Nội nheath2@bloomberg.net
_ Để liên hệ với các biên tập viên chịu trách nhiệm về câu chuyện này: Darren Boey tại dboey@bloomberg.net ; Lars Klemming tại lklemming@bloomberg.net
BHM Lược dịch. © 2012 BOHEMIENVN
Trang Chủ
