Chiến tranh 'không thể tưởng tượng' với Trung Quốc của RAND
 |
| Tàu chiến Mỹ ở Biển Đông |
Trần H Sa lược dịch
Một nghiên cứu mới do Tổng công ty RAND dành cho quân đội Mỹ trình bày các giả định có vấn đề trong khi nghiên cứu một cuộc chiến tranh lâu dài và nghiêm trọng hoặc ngắn ngủi có thể có giửa hai nước Mỹ-Trung. Bằng một cách hung hản, nó tập trung vào những tổn thất và chi phí quân sự, kinh tế; bỏ qua các tác động bi thảm của một cuộc xung đột như vậy đối với người dân của hai quốc gia này và ngay cả với những người dân ngoài cuộc . Nghiên cứu này giả định cuộc chiến sẽ không liên quan đến các sức mạnh khác, sẽ vẫn giới hạn ở Đông Á và vũ khí hạt nhân sẽ không được xử dụng. Nó chỉ chứng minh rằng Lầu Năm Góc đang lên kế hoạch và chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh với Trung Quốc.
RAND vừa ban hành một báo cáo về "chiến tranh với Trung Quốc, suy gẩm điều không thể tưởng tượng". Theo ý kiến của tôi, nó đã làm một công việc không đủ tốt, không thể tưởng tượng là khôn ngoan.
RAND giả định, cũng như nhiều báo cáo của người Mỹ, rằng bất kỳ cuộc đụng độ nào với nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) cũng sẽ là không thể tưởng tượng nổi, chiến đấu chỉ mỗi ở châu Á, và chắc chắn kết thúc với sự thắng thế của Mỹ.
Và chỉ có vũ khí thông thường. Không có vũ khí hạt nhân!
Nó không thể hoàn toàn loại trừ khả năng giới lãnh đạo Trung Quốc sẽ quyết định rằng chỉ có việc xử dụng vũ khí hạt nhân mới sẽ ngăn chặn được sự thất bại hoàn toàn và sự hủy hoại của quốc gia. Tuy nhiên, ngay cả trong điều kiện tuyệt vọng như vậy, việc dùng đến vũ khí hạt nhân sẽ không phải là lựa chọn duy nhất của Trung Quốc.
Theo RAND, kịch bản thiệt hại lợi ích tối ưu cho Trung Quốc là : đầu hàng!
Nó có thể thay thế sự chấp nhận thất bại. Thật vậy, do sự trả đũa hạt nhân của Mỹ sẽ hủy diệt quốc gia và sự sụp đổ của đất nước là khả năng chắc chắn hơn nhiều, chấp nhận thất bại sẽ là một lựa chọn tốt hơn (tùy thuộc vào định mức ác liệt của Mỹ) so với việc leo thang hạt nhân. Lập luận này, cùng với chính sách không xử dụng (hạt nhân ) trước đã thâm căn cố đế của Trung Quốc , cho thấy rằng việc Trung Quốc xử dụng (hạt nhân ) trước là khó có thể xảy ra.
Không ngạc nhiên, tất cả các kịch bản của RAND đều khá là hớn hở, bởi lý do đơn giản rằng, với vũ khí hạt nhân nằm ngoài sự kiện, chiến tranh thông thường sẽ được chiến đấu và chiến thắng trên quê hương của Trung Quốc trong khi các thường dân Hoa Kỳ đi đến gần gủi nhất cuộc xung đột sẽ là Wolf Blitzer (một trong những chương trình thời sự của CNN ) và CNN .
Và người Trung Quốc sẽ thích hợp với điều đó, ít nhất là theo RAND. Hầy, nước Mỹ đang phá hủy đất nước của chúng ta, nhưng chúng ta sẽ bị đánh đập, đầu hàng, và chấp nhận sự sỉ nhục quốc gia bằng việc bị khuất phục bởi lực lượng Hoa Kỳ mạnh hơn.
RAND được hoan nghênh với giả định rằng phản ứng của Tập Cận Bình với lập luận sắc sảo của nó, sẽ ra lệnh cho một chương trình dệt may cấp tốc để cung cấp cờ trắng cho 1,3 tỉ dân Trung Quốc và đồng phục nhà tù cho 86 triệu đảng viên đảng cộng sản của nó.
Đó không phải là suy nghỉ của tôi.
Nên nhớ rằng Mao Trạch Đông đã quấn con súc sắc chống Mỹ trong các cuộc xung đột khu vực vào thời kỳ chiến tranh Triều Tiên và Việt Nam, khi mà sự chênh lệch rõ rành rành về lực lượng là hết sức lớn. Đó là tiền lệ và di sản mà Tập Cận Bình sẽ phải cố gắng để noi theo.
Nhưng quan trọng hơn, phải nhớ rằng Trung Quốc là một chế độ đa dân tộc khá dể dao động và nó không có lợi ích với một cuộc chiến tranh quy ước hầu như chắc chắn đi kèm với độc lập của Đài Loan , ly khai của Hồng Kông, và sự nổi dậy, có hay không có phương Tây hổ trợ, ở Tây Tạng và Tân Cương.
Do đó, Trung Quốc có thể tìm thấy nó có nhu cầu đe dọa leo thang đối với cuộc chiến một mất một còn nhằm ngăn chặn khả năng một cuộc tấn công "giới hạn", "quy ước" của Mỹ, mà qua đó sẽ đặt ra một mối đe dọa hiện thực cho chế độ, chắc chắn bằng tầm một loạt đạn hạt nhân.
Giả định này về sự tự kiềm chế của Trung Quốc, nói cách khác, là không thuyết phục :
Xác suất thấp với việc xử dụng hạt nhân trước của Trung Quốc là, ngay cả trong hoàn cảnh tuyệt vọng nhất của một cuộc chiến tranh kéo dài và nghiêm trọng, Hoa Kỳ vẫn có thể hạ thấp hơn nửa bằng việc áp dụng hết sức chú ý đối với tính bao quát của các cuộc tấn công vào nước Mỹ, và bằng cách tránh hoàn toàn các mục tiêu mà Trung Quốc có thể giải thích là quan trọng để ngăn chặn chúng.
Kịch bản hợp lý nhất đối với tôi không phải là điều mà ĐCSTQ nói, Bình tỉnh ! Nó chỉ là một cuộc tấn công thông thường! Không có gì để làm với chiến lược răn đe của chúng ta! Và cho phép Mỹ đá ngả hậu.
Trung Quốc có thể, và tôi mong đợi, có lẻ nó sẽ tuyên bố đổ lỗi Mỹ có ý định hạt nhân với bất kỳ cuộc tấn công nào chống lại các mục tiêu trên quê hương của Trung Quốc. Đó không phải là điều khó, vì Mỹ rõ ràng là không có khả năng từ bỏ học thuyết tấn công trước, và quân đội Mỹ chắc chắn bù đắp lợi thế quy ước trên chiến trường đang suy yếu bằng cách nhón chân vào lĩnh vực xử dụng kép, tức là triển khai các hệ thống vũ khí có thể được hiểu là trang bị hạt nhân cũng như vũ khí quy ước ở chiến trường châu Á.
Trung Quốc có thể chỉ ra thực tế rằng Không quân Mỹ đã khôn ngoan quyết định đón đầu với B61-12 "thông minh" hay còn gọi là bom hạt nhân dẫn đường với năng lượng có thể lên tới 50 kiloton. Nó được vận chuyển bởi máy bay chiến đấu tàng hình, qua đó tạo nên một ý tưởng khôi hài rằng đó là một vũ khí chiến lược. Nó sẽ sẵn sàng vào năm 2020, vừa vặn với khoảng thời gian mà Mỹ, theo RAND, phải bắt đầu lo lắng về tình trạng ngang bằng của Trung Quốc về phương diện vũ khí quy ước.
Và nếu có những lo ngại rằng máy bay chiến đấu tàng hình F-35 có thể gặp khó khăn trong việc ném bom bởi phòng không Trung quốc, chúng ta hãy xem xét giả như Mỹ đón đầu với "LRSO" , tức là tên lửa hành trình hạt nhân "đánh chặn đường dài" ( "Long Range Stand Off"), cũng tàng hình , cũng có năng lượng bùng nổ, cũng có khả năng mang một tải trọng quy ước cũng như tải trọng hạt nhân, được ném từ một máy bay ném bom tàng hình vượt khỏi khả năng chiến lược chống truy cập / khắc chế khu vực (A2/AD) của Trung Quốc .
Chiến thuật chiến tranh hạt nhân rõ ràng ở trên chương trình nghị sự của Không quân, không chỉ là việc lựa chọn vũ khí mà còn là sự lựa chọn học thuyết. Rõ ràng có một giai đoạn chiến đấu trong chiến tranh "xử dụng hạt nhân", mà bằng cách nào đó, không phải là "chiến tranh hạt nhân", và đó là điểm nhạy cảm mà vũ khí hạt nhân chiến thuật sẽ được xử dụng; mà không có, ít nhất là trong suy nghỉ của không quân, gây ra một khởi động chiến lược chống Mỹ.
Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ đã cung cấp một phân tích hữu ích trạng thái nghiêng của Lầu Năm Góc về hướng xử dụng hạt nhân như một vật cản ở khu vực, tức là không chỉ dành cho kịch bản chắc chắn hủy diệt lẫn nhau trên đất nước này với đất nước kia. Tôi suy đoán rằng những tình huống này liên quan đến sự đe dọa Trung Quốc với sự tàn phá hạt nhân nếu nó đe dọa tấn công hạt nhân vào Nhật Bản.
Và tôi tự hỏi họ đã hút thuốc lá loại gì tại mảnh đất của RAND, khi nói đến sự tái bảo đảm cho Đài Loan và Nhật Bản. Điều này còn tồi tệ hơn khi so với việc Trump đổ Estonia xuống sông :
Ví như Mỹ khởi đầu chiến tranh hạt nhân với Trung Quốc, điều này có vẻ càng huỵch toẹt thì càng khó xảy ra, mối đe dọa của Liên Xô đối với NATO đã được coi là hiện thực, trong khi mối đe dọa của Trung Quốc với các đồng minh và lợi ích của Mỹ ở Đông Á thì không có. Cùng với điều này, chính sách mang tính cách giải thích của Mỹ hiện nay liên quan đến việc xử dụng vũ khí hạt nhân, không công nhận việc xử dụng hạt nhân trước, ngay cả trong trường hợp chiến tranh với Trung Quốc, thậm chí nó trở nên tồi tệ hơn.
Quan trọng là, một lôi cuốn dành cho Nhật Bản đi đến hạt nhân trừ phi nó muốn tự tùy thuộc vào việc bị Trung Quốc đánh cho túi bụi, và Đài Loan quay sang Nhật Bản để được bảo đảm an ninh hơn nữa.
Vì vậy, vấn đề là một cái gì đó phức tạp hơn nhiều "Chúng ta sẽ chiến đấu cho đến khi ngã ngũ theo phong cách Godzilla đấu với Mothra; không có vũ khí hạt nhân! " giả định từ nghiên cứu của RAND. Những gì chúng ta thực sự có là "chiến tranh sẽ ở mức thông thường bởi vì chúng ta sẽ đe dọa một cuộc tấn công hạt nhân trả đũa vào Trung quốc nếu nó đi đến chiến tranh hạt nhân."
Với hệ quả chứ không phải vấn đề, "Nếu chúng ta duy trì chiếc ô hạt nhân trên khắp Nhật Bản với một chiến thuật chống tấn công hạt nhân trên chiến trường, Trung Quốc sẽ không có cách nào khởi động một cuộc phản tấn công hạt nhân vào Hoa Kỳ."
Và Mỹ thắng cuộc chiến tranh quy ước. Kết thúc.
Nhưng tôi nghĩ logic của cuộc đối đầu khiến cho Trung Quốc chứng tỏ quyết tâm leo thang trên những gì mà Mỹ đang cố gắng ngăn chặn, như một trao đổi quy ước thành một trao đổi hạt nhân, một trao đổi mà có khả năng buộc phải chịu những mất mát không thể chấp nhận cho các đồng minh của Mỹ và thậm chí ngay trên quê hương của Mỹ .
Bằng việc thiết kế trò chơi này, Trung Quốc sẽ cho Mỹ biết họ có kế hoạch đổ lỗi cho tấn công hạt nhân trước đối với bất kỳ hoạt động tấn công nào của Mỹ chống Trung Quốc, và rằng nó sẽ hành động bừa bải bằng một "cảnh báo" hạt nhân chống lại Nhật Bản, Hoa Kỳ, chết tiệt , tại sao không là Hàn Quốc nếu Không quân Mỹ, bộ tư lệnh không gian , bộ tư lệnh không gian mạng, bất cứ điều gì đe dọa phá huỷ các mục tiêu ở đại lục - ngay cả khi Mỹ đang nói: "này, tin tưởng chúng tôi, đây chỉ là một cuộc tấn công thông thường và chúng tôi không nhắm mục tiêu vào chiến lược ngăn chặn của bạn. "
Và nó sẽ có nghĩa là Trung Quốc không còn có thể dựa vào chiến lược răn đe hạt nhân đơn giản và hạn chế ICBM của mình, và sẽ phải xem xét việc đi tới các khả năng hạt nhân linh hoạt hơn và ác độc hơn, gây ra một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân ở châu Á.
Tôi nghĩ rằng đó là phân tích không thể tưởng tượng đủ tốt đẹp, để làm đầy báo cáo và xứng đáng cho tôi về một hình khối RAND gần như là chiếc máy tự động bán cà phê.
Nhưng tôi tự hỏi họ đang uống gì từ chiếc máy tự động bán cà phê đó.
Kịch bản tốt nhất là RAND biết một cuộc chiến tranh trực tiếp giửa hai nước Trung - Mỹ có thể một cách hợp lý thổi bùng lên thành một cuộc đối đầu hạt nhân nhưng lại bất nhẫn mang hệ quả đến cho hải quân và không quân với việc họ mong muốn tài trợ cho một sự tích tụ vũ khí quy ước mang tính anh hùng ca chung quanh Trung Quốc.
Kịch bản tiếp theo tốt nhất trong việc phát hành báo cáo một cách công khai là vấn đề tín hiệu cho Trung Quốc, nói với Trung Quốc rằng Mỹ có một lộ trình leo thang chống lại mọi kịch bản chiến đấu của Trung Quốc, vì vậy tốt hơn là đừng bắt đầu bất cứ điều gì!
Trường hợp không quá to lớn là RAND bị buộc tội phát triển một kịch bản chiến tranh quy ước vô lý, qua đó đưa chiến thuật cũng như chiến lược vũ khí hạt nhân ra khỏi sự thảo luận, nhằm thuyết phục Nhật Bản đừng trở thành một 'cường quốc hạt nhân tuyên bố', do đó xé nhỏ kiến trúc an ninh dựa trên chiếc ô hạt nhân của Mỹ ở Châu Á.
Kịch bản tồi tệ nhất là RAND đã uống Kool-Aid ( thức uống có màu sắc nhưng không có hương vị ) của riêng họ và nghiêm túc tin rằng Trung Quốc quá sợ những hậu quả, sẽ không vượt quá thanh gươm hạt nhân của Mỹ trong bất kỳ kịch bản nào.
Điều làm tôi lo lắng là dự đoán những gì mà "Trung Quốc sẽ chịu khuất phục trong một cuộc chiến tranh Mỹ-Trung" khá nhiều sẽ dẫn đến tóm tắt dự đoán những gì mà "Trung Quốc sẽ chịu khuất phục một khi nó thua trong vụ kiện UNCLOS", đó là, bạn có thể nhận xét, không có gì được gọi là rất tốt.
Trung Quốc đã công khai kích hoạt, các báo cáo trên toàn cầu và các hoạt động tuyên bố rằng nó đã sẵn sàng chấp nhận một sự căng thẳng mức độ cao với mọi nước đối thoại chủ chốt của mình, từ Nhật Bản đến Hàn Quốc, từ Australia đến EU và Vương quốc Anh và Philippines, chứ không phải là chịu nhận lấy một "sự trượt dốc" và từ bỏ thái độ tự phụ của mình ở biển Đông.
Không khoan nhượng của Trung Quốc dường như đã gây ngạc nhiên cho cộng đồng phân tích, qua đó có thể đã làm mạnh thêm niềm tin của họ rằng, quân đội Trung Quốc chưa được thực nghiệm sẽ quay lại với một sai lầm và lạc quan quá mức khi hiểu nhầm về tiền lệ từ chối của Mỹ, trước việc phải chấp nhận một phán quyết của luật pháp quốc tế trong vụ kiện được đệ trình bởi Nicaragua vào năm 1984.
Câu chuyện chỉ ra rằng điều thu hút các nhà bình luận có thế lực và có ảnh hưởng về vấn đề an ninh quốc gia ở Mỹ, Philippines, và Việt Nam là nước Mỹ chịu khuất phục và mua với một khoản tiền 500 triệu $ để thoát khỏi tình trạng khó xử ở Nicaragua theo cách của mình, do đó Trung Quốc có thể suy nghĩ về một cách làm như vậy. Thật không may, điều này được hiểu là, như tôi đã thảo luận trước đây tại Asia Times và ở những nơi khác, hoàn toàn sai lầm.
Và nếu sự phê bình của think-tank nghiêm túc nghĩ rằng Trung Quốc sẽ bị quyến rũ bởi ý tưởng rằng nó có thể mua theo cách của nó để ra khỏi ngõ cụt UNCLOS với việc hối lộ một vài tỷ đô la cho Philippines, họ đã - trong quan điểm của tôi, tất nhiên - bị lừa dối ở mức độ nào đó.
Xoay trục đã bước vào một giai đoạn, mà trong đó Trung Quốc đã quyết định những rủi ro leo thang thích hợp hơn cho những mất mát thoả hiệp. Và thời kỳ mà vũ khí hạt nhân có thể được loại trừ khỏi tính toán chiến lược Đông Á một cách thực tế là , tôi tin rằng, đang đi đến kết thúc một cách đáng tiếc.
Peter Lee quản lý blog vấn đề của Trung Quốc . Ông viết trên sự giao nhau giửa chính sách của Mỹ với các vấn đề châu Á và thế giới.
