Phải chăng Trump đã thấy sai khi xé bỏ TPP
Tại sao sự khinh miệt của Trump đối với Hiệp ước Thương mại Thái Bình Dương có thể đã là hành động thiếu suy nghĩ.
Mặc dù hiệp định 12 quốc gia đã gây ra cơn sốt trong cuộc bầu cử, nhưng nó đã có thể hoàn thành một số mục tiêu thương mại của Mỹ.
Bob Davỉs. Cập nhật ngày 14 tháng 5, năm 2017 . Theo Wall Street Journal
Trần H Sa lược dịch
WASHINGTON-Trong ngày làm việc đầu tiên của mình ở Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump đã giết chết hiệp định Quan hệ Đối tác xuyên Thái bình dương. Ông ấy có lẽ sẽ dành phần còn lại của nhiệm kỳ của mình để cố gắng làm sống lại các phần của nó.
TPP là một hiệp ước thương mại gồm 12 quốc gia thuộc các quốc gia khu vực Thái Bình Dương, đã được đàm phán dưới thời Tổng thống Barack Obama và trở thành một cái "bị đấm" trong cuộc bầu cử tổng thống. Nó bị phản đối bởi Ông Trump, và đối thủ của ông ta, Hillary Clinton, những người đã gọi đó là "một thỏa thuận khủng khiếp" .
Nhưng hiệp ước đã cày xới lên được mãnh đất mới, có triển vọng cho lợi ích của Hoa kỳ, tốt cho thuế quan nội địa và cắt giảm chi phí trợ cấp công nghiệp, những thứ được tìm thấy trong các thỏa thuận mậu dịch truyền thống.
TPP sẽ thúc đẩy thương mại điện tử bằng cách giới hạn các hạn chế về luồng dữ liệu và ngăn cấm bất kỳ nước tham gia nào đòi hỏi các máy chủ máy tính phải được đặt ở trong nước của họ - nơi mà thông tin bị kiểm soát và kiểm duyệt dễ dàng hơn. Nó cũng yêu cầu các doanh nghiệp nhà nước hoạt động như các công ty thương mại chứ không phải là các công cụ chính trị của Nhà nước. Việc bảo vệ sở hữu trí tuệ sẽ được tăng cường và hạn chế cạnh tranh trong những dịch vụ bị giới hạn.
Có những mục tiêu lâu đời của Mỹ, đó là dẫn đầu trong công nghệ, tài chính và muốn đánh bại những nổ lực ngăn chặn sự thống trị xuyên biên giới của Koa kỳ. Như với mọi thỏa thuận thương mại khác, TPP bị chỉ trích bởi phía cánh tả, những người biện luận các điều khoản lao động sẽ được thực thi một cách yếu ớt; và phía cánh hửu, những người phàn nàn việc bảo vệ các bằng sáng chế dành cho các nhà điều chế thuốc tây phải được mạnh mẽ hơn. Những người chỉ trích xuyên qua quang phổ chính trị nói, những bảo vệ đầu tư của TPP sẽ khuyến khích các công ty Mỹ đặt nhà máy ở nước ngoài gây thiệt hại cho công ăn việc làm ở Hoa kỳ.
Tuy nhiên, nó cũng giúp đở chính quyền mới đạt được một số trong những mục tiêu thương mại quan trọng. Thứ nhất, bởi vì bao gồm Canada và Mexico, nó tạo hiệu lực cho việc tái đàm phán bên trong hậu trường đối với Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ, một số điều mà chính quyền Trump đang yêu cầu. Thứ hai, mặc dù nó không bao gồm Trung Quốc, nó sẽ thắt chặt mối quan hệ với các quốc gia châu Á khác và cho Hoa kỳ một bàn tay mạnh mẽ hơn trong giao dịch với Bắc Kinh.
Jeffrey Schott, một nhà kinh tế thương mại tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, phát biểu: "Tại sao lại làm mới bộ máy khi bạn có thể có một thỏa thuận và cố gắng cải tiến nó?
Một số quan chức thương mại của Trump đang bắt đầu đi đến kết luận tương tự. "Chúng ta nên học hỏi và xây dựng dựa trên các hiệp định thương mại đã được đàm phán trước đây", Robert Lighthizer, người được bổ nhiệm đại diện Thương mại của Mỹ, phát biểu trong thảo luận phê chuẩn vào giữa tháng 3. "Trong việc tái đàm phán Nafta, chúng ta nên cân nhắc việc kết hợp các quy định này (trong TPP) cũng như cải tiến những lĩnh vực mà chúng ta có thể có khả năng vượt qua được TPP. "
Hai tuần sau đó, chính quyền đã gửi cho Quốc hội các mục tiêu đàm phán mà qua đó phản ánh các quy định của TPP về sở hữu trí tuệ, thương mại điện tử và thương mại dịch vụ, các doanh nghiệp nhà nước và các tiêu chuẩn về lao động và môi trường. Những thay đổi được đề xuất ôn hòa một cách đáng ngạc nhiên, so với những lời lẻ đao to búa lớn trong chiến dịch tranh cử của ông Trump. Quốc hội đã ủy thác các mục tiêu theo kiểu TPP vào năm 2015, khi nó thông qua cái gọi là luật "tiến triển nhanh" mà Nhà Trắng cần phải thông qua cho bất kỳ một thỏa thuận thương mại mới nào.
Mexico và Canada đã đồng ý với các quy định của TPP, ông Josh Bolten, chủ tịch Hội nghị Bàn tròn Kinh doanh, một nhóm vận động hành lang của các CEO, cho biết. Nếu các cuộc đàm phán phần lớn được hình thành với các biện pháp đó, "có thể là một cuộc đàm phán khá nhanh và thành công."
Về phía Trung Quốc, TPP cũng đóng một vai trò quan trọng. Hiệp ước thương mại là một biểu tượng cho các cam kết của Hoa Kỳ với khu vực và đưa ra cho các quốc gia Châu Á một giải pháp thay thế sự phụ thuộc hoàn toàn vào Trung Quốc. Bắc Kinh không phải là thành viên của TPP, nhưng các nhà đàm phán Hoa kỳ đã thúc đẩy các quy định về doanh nghiệp nhà nước và thương mại kỹ thuật số, cùng những thứ khác, theo tiêu chuẩn toàn cầu, điều mà Bắc Kinh mong đợi rốt cuộc sẽ được thông qua.
Tổng thống Trump nói ông ủng hộ các hợp đồng song phương vì ông tin rằng Mỹ có thể xử dụng sức mạnh kinh tế để ép các quốc gia nhỏ hơn nhượng bộ. Trong các giao dịch đa phương, ông lập luận, đòn bẩy của Mỹ bị khuyếch tán nên yếu hơn.
Nhưng điều ngược lại thường là đúng hơn. Các thỏa thuận đa phương có thể giúp các quốc gia thực hiện những nhượng bộ. Malaysia e sợ cái giá phải trả về mặt chính trị trong nước trong việc thực hiện những nhượng bộ với Mỹ. Vì vậy nó không thể kết thúc một hiệp ước thương mại tự do trong thời chính quyền Bush, các nhà đàm phán phát biểu. Nhưng Malaysia đã có thể ký kết vào TPP và đồng ý giảm thuế đối với ôtô và các hàng hoá khác, bởi vì nó có thể miêu tả thỏa thuận như là một sự thu hút các nước Đông Nam Á khác.
Nhật Bản đã đồng ý giảm thuế đối với thịt bò của Mỹ và giử nguyên thuế ô tô của Mỹ trong 25 năm, cùng các nhượng bộ khác, bởi vì nó có thể nhìn vào nhóm và thêm vào tất cả những nhượng bộ mà những nước khác đã làm để giúp ngành công nghiệp Nhật Bản.
Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Taro Aso cảnh báo hồi tháng trước rằng, một thỏa thuận song phương thì hạn chế hơn, Nhật Bản sẽ "không hào phóng" với Mỹ. Ông Lighthizer nói rằng, Mỹ "dự định sẽ duy trì vị thế dẫn đầu trong khu vực", bao gồm việc đàm phán các thỏa thuận song phương. Kể từ đó, ông Trump đã công khai ve vãn Chủ tịch Trung Quốc Xi Jinping và hai nước gần đây đã tuyên bố một thỏa thuận thương mại để chấm dứt các đấu tranh qua các lãnh vực thịt bò, thẻ tín dụng và khí đốt tự nhiên.
Nhưng một báo cáo của Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa kỳ năm ngoái đã đưa ra một lộ trình khác. Đó là những thỏa thuận đa phương tập trung vào các ngành công nghiệp hoặc các vấn đề cụ thể - ví dụ, chẳng hạn như thuế bằng 0 đối với thép hoặc công nghệ thông tin - đã tạo được hiệu quả kinh tế lớn hơn nhiều so với các thỏa thuận song phương. Tương tự, một thỏa thuận đa phương trên các khía cạnh của TPP - sở hữu trí tuệ, các doanh nghiệp nhà nước, trao đổi dữ liệu - có thể phục hồi một số lợi ích mà đã bị mất khi TPP bị giết.
------------------------|||--------------------------
Mặc dù hiệp định 12 quốc gia đã gây ra cơn sốt trong cuộc bầu cử, nhưng nó đã có thể hoàn thành một số mục tiêu thương mại của Mỹ.
 |
| Tổng thống Trump ký lệnh Mỹ rút khỏi hiệp ước Quan hệ đối tác Xuyên Thái bình dương ngày 23,tháng giêng năm 2017. PHOTO: RON SACHS/PRESS POOL |
Bob Davỉs. Cập nhật ngày 14 tháng 5, năm 2017 . Theo Wall Street Journal
Trần H Sa lược dịch
WASHINGTON-Trong ngày làm việc đầu tiên của mình ở Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump đã giết chết hiệp định Quan hệ Đối tác xuyên Thái bình dương. Ông ấy có lẽ sẽ dành phần còn lại của nhiệm kỳ của mình để cố gắng làm sống lại các phần của nó.
TPP là một hiệp ước thương mại gồm 12 quốc gia thuộc các quốc gia khu vực Thái Bình Dương, đã được đàm phán dưới thời Tổng thống Barack Obama và trở thành một cái "bị đấm" trong cuộc bầu cử tổng thống. Nó bị phản đối bởi Ông Trump, và đối thủ của ông ta, Hillary Clinton, những người đã gọi đó là "một thỏa thuận khủng khiếp" .
Nhưng hiệp ước đã cày xới lên được mãnh đất mới, có triển vọng cho lợi ích của Hoa kỳ, tốt cho thuế quan nội địa và cắt giảm chi phí trợ cấp công nghiệp, những thứ được tìm thấy trong các thỏa thuận mậu dịch truyền thống.
TPP sẽ thúc đẩy thương mại điện tử bằng cách giới hạn các hạn chế về luồng dữ liệu và ngăn cấm bất kỳ nước tham gia nào đòi hỏi các máy chủ máy tính phải được đặt ở trong nước của họ - nơi mà thông tin bị kiểm soát và kiểm duyệt dễ dàng hơn. Nó cũng yêu cầu các doanh nghiệp nhà nước hoạt động như các công ty thương mại chứ không phải là các công cụ chính trị của Nhà nước. Việc bảo vệ sở hữu trí tuệ sẽ được tăng cường và hạn chế cạnh tranh trong những dịch vụ bị giới hạn.
Có những mục tiêu lâu đời của Mỹ, đó là dẫn đầu trong công nghệ, tài chính và muốn đánh bại những nổ lực ngăn chặn sự thống trị xuyên biên giới của Koa kỳ. Như với mọi thỏa thuận thương mại khác, TPP bị chỉ trích bởi phía cánh tả, những người biện luận các điều khoản lao động sẽ được thực thi một cách yếu ớt; và phía cánh hửu, những người phàn nàn việc bảo vệ các bằng sáng chế dành cho các nhà điều chế thuốc tây phải được mạnh mẽ hơn. Những người chỉ trích xuyên qua quang phổ chính trị nói, những bảo vệ đầu tư của TPP sẽ khuyến khích các công ty Mỹ đặt nhà máy ở nước ngoài gây thiệt hại cho công ăn việc làm ở Hoa kỳ.
Tuy nhiên, nó cũng giúp đở chính quyền mới đạt được một số trong những mục tiêu thương mại quan trọng. Thứ nhất, bởi vì bao gồm Canada và Mexico, nó tạo hiệu lực cho việc tái đàm phán bên trong hậu trường đối với Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ, một số điều mà chính quyền Trump đang yêu cầu. Thứ hai, mặc dù nó không bao gồm Trung Quốc, nó sẽ thắt chặt mối quan hệ với các quốc gia châu Á khác và cho Hoa kỳ một bàn tay mạnh mẽ hơn trong giao dịch với Bắc Kinh.
Jeffrey Schott, một nhà kinh tế thương mại tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, phát biểu: "Tại sao lại làm mới bộ máy khi bạn có thể có một thỏa thuận và cố gắng cải tiến nó?
Một số quan chức thương mại của Trump đang bắt đầu đi đến kết luận tương tự. "Chúng ta nên học hỏi và xây dựng dựa trên các hiệp định thương mại đã được đàm phán trước đây", Robert Lighthizer, người được bổ nhiệm đại diện Thương mại của Mỹ, phát biểu trong thảo luận phê chuẩn vào giữa tháng 3. "Trong việc tái đàm phán Nafta, chúng ta nên cân nhắc việc kết hợp các quy định này (trong TPP) cũng như cải tiến những lĩnh vực mà chúng ta có thể có khả năng vượt qua được TPP. "
Hai tuần sau đó, chính quyền đã gửi cho Quốc hội các mục tiêu đàm phán mà qua đó phản ánh các quy định của TPP về sở hữu trí tuệ, thương mại điện tử và thương mại dịch vụ, các doanh nghiệp nhà nước và các tiêu chuẩn về lao động và môi trường. Những thay đổi được đề xuất ôn hòa một cách đáng ngạc nhiên, so với những lời lẻ đao to búa lớn trong chiến dịch tranh cử của ông Trump. Quốc hội đã ủy thác các mục tiêu theo kiểu TPP vào năm 2015, khi nó thông qua cái gọi là luật "tiến triển nhanh" mà Nhà Trắng cần phải thông qua cho bất kỳ một thỏa thuận thương mại mới nào.
Mexico và Canada đã đồng ý với các quy định của TPP, ông Josh Bolten, chủ tịch Hội nghị Bàn tròn Kinh doanh, một nhóm vận động hành lang của các CEO, cho biết. Nếu các cuộc đàm phán phần lớn được hình thành với các biện pháp đó, "có thể là một cuộc đàm phán khá nhanh và thành công."
Về phía Trung Quốc, TPP cũng đóng một vai trò quan trọng. Hiệp ước thương mại là một biểu tượng cho các cam kết của Hoa Kỳ với khu vực và đưa ra cho các quốc gia Châu Á một giải pháp thay thế sự phụ thuộc hoàn toàn vào Trung Quốc. Bắc Kinh không phải là thành viên của TPP, nhưng các nhà đàm phán Hoa kỳ đã thúc đẩy các quy định về doanh nghiệp nhà nước và thương mại kỹ thuật số, cùng những thứ khác, theo tiêu chuẩn toàn cầu, điều mà Bắc Kinh mong đợi rốt cuộc sẽ được thông qua.
Tổng thống Trump nói ông ủng hộ các hợp đồng song phương vì ông tin rằng Mỹ có thể xử dụng sức mạnh kinh tế để ép các quốc gia nhỏ hơn nhượng bộ. Trong các giao dịch đa phương, ông lập luận, đòn bẩy của Mỹ bị khuyếch tán nên yếu hơn.
Nhưng điều ngược lại thường là đúng hơn. Các thỏa thuận đa phương có thể giúp các quốc gia thực hiện những nhượng bộ. Malaysia e sợ cái giá phải trả về mặt chính trị trong nước trong việc thực hiện những nhượng bộ với Mỹ. Vì vậy nó không thể kết thúc một hiệp ước thương mại tự do trong thời chính quyền Bush, các nhà đàm phán phát biểu. Nhưng Malaysia đã có thể ký kết vào TPP và đồng ý giảm thuế đối với ôtô và các hàng hoá khác, bởi vì nó có thể miêu tả thỏa thuận như là một sự thu hút các nước Đông Nam Á khác.
Nhật Bản đã đồng ý giảm thuế đối với thịt bò của Mỹ và giử nguyên thuế ô tô của Mỹ trong 25 năm, cùng các nhượng bộ khác, bởi vì nó có thể nhìn vào nhóm và thêm vào tất cả những nhượng bộ mà những nước khác đã làm để giúp ngành công nghiệp Nhật Bản.
Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Taro Aso cảnh báo hồi tháng trước rằng, một thỏa thuận song phương thì hạn chế hơn, Nhật Bản sẽ "không hào phóng" với Mỹ. Ông Lighthizer nói rằng, Mỹ "dự định sẽ duy trì vị thế dẫn đầu trong khu vực", bao gồm việc đàm phán các thỏa thuận song phương. Kể từ đó, ông Trump đã công khai ve vãn Chủ tịch Trung Quốc Xi Jinping và hai nước gần đây đã tuyên bố một thỏa thuận thương mại để chấm dứt các đấu tranh qua các lãnh vực thịt bò, thẻ tín dụng và khí đốt tự nhiên.
Nhưng một báo cáo của Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa kỳ năm ngoái đã đưa ra một lộ trình khác. Đó là những thỏa thuận đa phương tập trung vào các ngành công nghiệp hoặc các vấn đề cụ thể - ví dụ, chẳng hạn như thuế bằng 0 đối với thép hoặc công nghệ thông tin - đã tạo được hiệu quả kinh tế lớn hơn nhiều so với các thỏa thuận song phương. Tương tự, một thỏa thuận đa phương trên các khía cạnh của TPP - sở hữu trí tuệ, các doanh nghiệp nhà nước, trao đổi dữ liệu - có thể phục hồi một số lợi ích mà đã bị mất khi TPP bị giết.
