Việc cách chức Giám đốc FBI sẽ ảnh hưởng đến an ninh quốc gia hay không ?
 |
| Một cái nhìn tổng quát về Cục Điều tra Liên bang được xây dựng ở Washington, DC. (Jonathan Ernst / Reuters) |
Phỏng vấn: Matthew C. Waxman , phụ tá viên cao cấp về Luật và Chính sách Đối ngoại tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại Hoa kỳ.
Người phỏng vấn : Jonathan Masters , Phó Tổng Biên tập
10 tháng 5 năm 2017. Theo Hội đồng Quan hệ đối ngoại Hoa kỳ (CFR)
Trần H Sa lược dịch
Việc sa thải Giám đốc FBI, James Comey, của tổng thống Donald J. Trump diễn ra giữa bối cảnh nhiều cuộc điều tra của chính phủ Mỹ về cáo buộc can thiệp của Nga trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016, gây ra một cuộc tranh luận sôi nổi về thời gian và động cơ của nó. “Loại bỏ giám đốc sẽ làm phức tạp và làm chậm những nỗ lực điều tra của FBI,” Matthew Waxman của CFR cho biết - một chuyên gia về an ninh quốc gia và quyền hạn của tổng thống - trong cuộc phỏng vấn bằng văn bản này. “Có một vấn đề an ninh quốc gia nghiêm trọng đang tiềm ẩn trong việc này.”
Quyết định loại bỏ Comey quan trọng như thế nào ?
Đây là một động thái quan trọng, nhưng vẫn còn quá sớm để gọi nó là một cuộc khủng hoảng hiến pháp. Cho dù nó trở thành một điều gì đó phụ thuộc vào phản ứng của các quan chức khác trong Hành pháp và trong Quốc hội. Một cách chính xác, Giám đốc FBI phục vụ có thời hạn mười năm, để ngăn cách anh ta khỏi các vấn đề chính trị đảng phái và có một quy tắc mạnh mẻ rằng tổng thống không được sa thải giám đốc FBI trừ phi anh ta có sự vi phạm đạo đức trắng trợn. Lời giải thích được đưa ra bởi Tòa Bạch Ốc cho động thái đột ngột của nó là không hợp lý.
Bên cạnh những mối quan tâm tức thì về việc sa thải giám đốc FBI, có một vấn đề an ninh quốc gia nghiêm trọng tiềm ẩn ở đây : bất kể tư cách đạo đức trong quá khứ bởi bất kỳ phụ tá nào của Trump, hoặc thậm chí liên kết giữa bất kỳ ai trong số họ với Nga, Nga đã tiến hành can thiệp nghiêm trọng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Cho đến nay chưa có dấu hiệu nào cho thấy rằng chính quyền Trump đang nghiêm túc. Có những nguyên tắc an ninh quốc gia rất lớn ở đây, ngoài vấn đề lỗi lầm cá nhân.
Điều này có nghĩa gì đối với việc điều tra sự can thiệp tiềm năng của Nga trong cuộc bầu cử Mỹ?
Một mặt, việc loại bỏ giám đốc sẽ làm phức tạp và làm chậm những nỗ lực điều tra của FBI, nhưng mặt khác, động thái của tổng thống đang thúc đẩy việc kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về sự can thiệp của Nga đối với cuộc bầu cử , bao gồm cả trong một số đảng viên Cộng hòa.
Động thái này tiếp tục làm xói mòn uy tín các tuyên bố của Nhà Trắng, rằng chẵng có gì cả trong bất kỳ luận điệu cáo buộc nào cho rằng các cộng sự của Trump đã không đúng qua các kết nối với Nga và rằng chính quyền Trump không can thiệp vào các cuộc điều tra. Nếu Nhà Trắng nghĩ động thái này sẽ làm giảm áp lực năng nổ của cuộc điều tra, nó đã nhầm to.
Quốc hội có thể phản ứng với điều này như thế nào ?
Vai trò của Quốc hội rất quan trọng ở đây. Gạt bỏ Comey sẽ làm tỏa ra một ánh sáng thậm chí sáng hơn trên cả Hạ viện lẫn Thượng viện trong việc điều tra về sự can thiệp của Nga. Các vấn đề phải đối mặt với Quốc hội sẽ bao gồm cách xử lý cuộc điều tra đang diễn ra, cho dù để tạo ra một số loại điều tra mới và độc lập, và cách thức xem xét kỹ lưỡng sự lựa chọn của tổng thống trong việc thay thế Comey. Kể từ khi cả hai viện của Quốc hội được kiểm soát bởi đảng Cộng hòa, câu trả lời cho mỗi câu hỏi này sẽ phụ thuộc vào việc liệu các đảng viên trong đảng của tổng thống có sẵn sàng chống đối ông ta hay không.
Điều này có ý nghĩa gì đối với FBI ?
Bất kể những lời chỉ trích về cách mà ông Comey đã công khai xử lý vụ điều tra Clinton, Comey là một giám đốc có hiệu quả và được tôn trọng, và sẽ thật là khó khăn để tìm kiếm một người thay thế, người mà có thể phù hợp với vai trò lãnh đạo của mình, kinh nghiệm, và kỹ năng.
Ngoài vai trò của nó trong việc thực thi pháp luật tố tụng hình sự liên bang, FBI còn là một cơ quan an ninh quốc gia và tình báo quan trọng, và nó đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc chống khủng bố. Tất nhiên, phần lớn công việc ngày này qua ngày khác ở đó vẫn tiếp tục, nhưng một lổ hổng lãnh đạo thì rất nguy hiểm. Nếu có một cuộc tấn công khủng bố nghiêm trọng hoặc một cuộc tấn công hệ thống thông tin máy tính chống lại Hoa Kỳ, Giám đốc FBI sẽ đóng một vai trò quan trọng trong phản ứng của chúng ta.
Các nước khác sẽ hiểu quyết định này như thế nào ?
Một số trong những nguyên tắc dân chủ mà chúng ta cố gắng phát huy ở nước ngoài là sự truy tố độc lập, và ý tưởng rằng không một ai được đứng trên luật pháp. Hình ảnh đó vừa nhận lấy một cú va đập nghiêm trọng.
