Cứu vãn các nền dân chủ châu Á
Một cuộc vận động ý thức hệ to lớn, theo phong cách Chiến tranh Lạnh, chống lại chủ nghĩa độc tài không có khả năng ngăn chặn nổi sự thoái trào của dân chủ trên toàn cầu.
Joshua Kurlantzick, Ngày 10 tháng 7 năm 2019 Theo The Diplomat
Trần H Sa lược dịch
Tại thời điểm này, nó đã trở thành một tiếng than khi kết luận rằng nền dân chủ toàn cầu đang ngày càng không hoàn hảo, nhưng có bằng chứng đáng kể ủng hộ lý thuyết này. Trong nghiên cứu mới có tính đột phá dựa trên V-Dem - một bộ dữ liệu đầy đủ theo dõi các nền dân chủ - Anna Luhrmann và Staffan Lindberg của Đại học Gothenburg kết luận rằng sự trượt dốc của dân chủ, trước đây được cho là bắt đầu vào giữa những năm 2000, nhưng thực sự nó có từ sớm hơn, vào giữa những năm 1990. Trong một bài viết cho tờ Washington Post năm ngoái, tôi cũng đã lưu ý, dân chủ đã thất bại như thế nào - và trong nhiều trường hợp, sự thoái trào đó sẽ khó đảo ngược.
Để đối phó với các mối đe dọa toàn cầu đối với nền dân chủ, một số nhà phân tích chính sách đối ngoại và các quan chức chính phủ đã bắt đầu đề nghị rằng, Hoa Kỳ và các nền dân chủ khác nên tham gia vào một cuộc cạnh tranh theo kiểu Chiến tranh Lạnh chống lại các chế độ chuyên chế, dưới nhiều hình thức hiện đại. Như bài viết của nhà báo chuyên trách mục đóng góp trên Washington Post , Robert Kagan đã viết, "các nhà tư tưởng hàng đầu cho rằng ngày nay không có khác biệt nhiều giữa các hình thức chuyên chế khác nhau, và cuộc đấu tranh mới phải là một cuộc chiến rộng lớn và gần như khai hóa, giữa các chế độ tự do và các chế độ vô văn hóa" . Giám đốc hoạch định chính sách của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Kiron Skinner, gần đây đã lặp lại một số ý tưởng này, nói với những người tham gia tại một sự kiện an ninh ở Washington rằng, căng thẳng Mỹ-Trung đang gia tăng là "cuộc chiến của một nền văn minh thực sự khác biệt, với một hệ tư tưởng khác biệt".
Trong khi các chế độ chuyên chế - chủ nghĩa dân túy hẹp hòi của cả cánh hữu và cánh tả, chế độ độc tài quân sự và các cường quốc chuyên chế lớn như Trung Quốc - rõ ràng đang gia tăng trên toàn cầu và ở châu Á, một sự vận động ý thức hệ to lớn theo kiểu Chiến tranh Lạnh chống lại chủ nghĩa độc tài, nói chung là khó có thể ngăn chặn sự thoái trào của dân chủ toàn cầu . Đúng là nhiều chế độ vô văn hóa chia sẻ các thuộc tính chung, và các nhà lãnh đạo dân chủ đã chậm nhận ra sức mạnh ngày càng tăng của những kẻ chuyên quyền. Nhưng một khuôn khổ theo phong cách Chiến tranh Lạnh có lẽ sẽ không hoạt động. Một ai đó, sẽ tự hỏi, không rõ tại thời điểm bế tắc chính trị và sự quan tâm ngày càng giảm đối với chính sách đối ngoại trong các công dân ở các nền dân chủ đã thành lập, bao gồm Hoa Kỳ và các nền dân chủ hàng đầu ở châu Á, một trận chiến ý thức hệ như vậy thậm chí có thể xảy ra trên mặt trận chính trị hay không. Nhưng ngay cả khi Hoa Kỳ và các nền dân chủ khác, có thể thuyết phục công dân của họ khởi động một chiến dịch toàn cầu, theo kiểu Chiến tranh Lạnh chống lại chế độ chuyên chế, một nỗ lực rộng lớn và sâu rộng thực sự có thể gây tác dụng ngược. Nhiều chế độ độc đoán hiện nay đã củng cố tính hợp pháp của họ bằng cách tự xác định mình tương phản với dân chủ tự do, một loại thương hiệu ngày càng mờ nhạt - chẳng hạn như Rodrigo Duterte của Philippines, những kẻ chuyên quyền thích có kẻ thù để chống lại.
Tuy nhiên, quan trọng nhất là những bài học trong thập kỷ qua cho thấy, trong một số trường hợp, sự suy giảm dân chủ có thể có khả năng đảo ngược, và đạt được quyền tự do dân chủ, bằng cách tập trung vào một cách tiếp cận vi mô hơn, một cách mà đã chứng minh có hiệu quả phần nào, trong việc thúc đẩy cải cách chính trị. Điều này sẽ không dễ dàng - đặc biệt là khi những nhà lãnh đạo độc tài dân túy nắm quyền, họ có thể gây tổn hại lâu dài . Nhưng một cách tiếp cận vi mô và có mục tiêu rỏ rệt, được Hoa Kỳ hậu thuẫn, có thể được điều chỉnh theo từng quốc gia, có thể đáp ứng với chính trị của mỗi địa phương, và có thể dựa trên chứng cớ có thật, thay vì dựa trên những ý tưởng rộng rãi về xung đột văn minh.
Cách tiếp cận địa phương
Một chiến lược như vậy sẽ dựa trên ba trụ cột chung, với các nhà lãnh đạo dân chủ địa phương theo chiến lược này ở các quốc gia riêng lẻ, được hỗ trợ bởi Hoa Kỳ và các chủ thể mạnh mẽ khác. Và, công bằng mà nói, những ý tưởng này chỉ có thể được áp dụng ở hai loại quốc gia: các nền dân chủ nơi mà các chuẩn mực và thể chế đang sụp đổ, như Philippines, Bangladesh và Sri Lanka, và các chế độ độc đoán hoặc hỗn hợp với một mức độ cởi mở nào đó, như Thái Lan hoặc Campuchia, nơi thực sự có thể thay đổi , mặc dù khó khăn. Ở các nước tập trung và khép kín nhất, như Lào hay Bắc Triều Tiên, thật khó để hình dung bất kỳ chiến lược nào có thể thúc đẩy thay đổi chính trị to lớn trong những ngày này. Nhưng trong những nền dân chủ yếu kém này, hoặc những chế độ chuyên chế cởi mở hơn, có tiềm năng thay đổi chính trị - đủ cởi mở để xã hội dân sự và các chính trị gia đối lập có thể có được sức hút.
Đầu tiên, tại các quốc gia nơi mà những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi đã giành được quyền lực, các chính trị gia đối lập và xã hội dân sự nên chống trả bằng cách tập trung vào những gì mà Matthew Yglesias của Vox gọi là chính trị bình thường - những vấn đề chính trị nền tảng thay vì lạm dụng pháp quyền. Công chúng ở các quốc gia này trở nên vô cảm trước những vụ bê bối và lạm dụng, hoặc tin rằng những cuộc điều tra như vậy chỉ được thiết kế để hạ bệ một nhà lãnh đạo, lãnh tụ dân túy, những người tự cho là đứng về phía công chúng. Một số đảng đối lập đã đánh bại những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi có chủ ý, bằng cách nói liên hồi về các vụ bê bối. Ngược lại, các đồng minh của Duterte vừa giành chiến thắng lớn trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Philippines, điều mà phe đối lập trình bày như một cuộc trưng cầu dân ý về sự lạm dụng của tổng thống.
Tất nhiên, thúc đẩy sự giám sát và minh bạch là rất quan trọng, nhưng các chính phủ dân túy hẹp hòi đã bị đánh bại bởi các chính trị gia chạy theo các vấn đề bánh mì và bơ. Trong cuộc bầu cử tổng thống Indonesia gần đây, tổng thống đương nhiệm Joko Widodo, đối mặt với một người theo chủ nghĩa dân túy, có khả năng là người thách thức hẹp hòi, Prabowo Subianto, Joko Widodo đã đồng ý một số thông điệp dân túy của Prabowo. Nhưng Joko Widodo tập trung chiến dịch của mình vào nền kinh tế Indonesia, chủ đề bánh mì và bơ để ở cuối cùng.
Các chính trị gia đang đối mặt với những người chuyên quyền trong một cuộc bầu cử, cũng cần phải giành được một chiến thắng đủ lớn để vượt qua những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi, hoặc những kẻ chuyên quyền khác, những người không sẵn sàng rời khỏi văn phòng nếu họ thất cử. Không chính trị gia nào thích thua cuộc, nhưng những kẻ chuyên quyền thường có những biện pháp quái đản để không chịu rời đi. Vào năm 2013, liên minh của Thủ tướng Malaysia lúc đó là Najib Razak đã mất dần số phiếu phổ biến, nhưng họ đã sử dụng cách sắp xếp gian lận khu vực bầu cử, và đã bị cáo buộc gian lận để Najib nắm quyền. Nhưng vào năm 2018, liên minh mà Najib phải đối mặt, đã giành được chiến thắng vang dội trong ngày bầu cử mà Najib không công nhận, và sau một thời gian ngắn không rỏ ràng, đã nhường lại quyền kiểm soát. Ngược lại, thực tế là liên minh đối lập của Thái Lan đã không giành được chiến thắng sâu rộng trong cuộc bầu cử quốc hội vào tháng 3 (mặc dù sân chơi nghiêng về phía họ ) giúp quân đội và các đồng minh quân đội nắm quyền dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, bên ngoài chính trị bình thường, có một loại lạm dụng có thể khuấy động đủ sự phẫn nộ của dân chúng, để làm suy yếu các chế độ chuyên chế hoặc chiến đấu chống lại các chính phủ dân chủ yếu đuối, chuyên quyền, đó là : Tham nhũng. Vì vậy, xã hội dân sự và các chính trị gia đối lập cũng nên nêu bật sự hối lộ của các nhà lãnh đạo hàng đầu. Trong thực tế, sự ghê tởm hối lộ đã là một trình điều khiển trung tâm, đằng sau nhiều cuộc biểu tình trong những năm gần đây chống lại các chính phủ trong các nền dân chủ và chuyên chế, bao gồm Malaysia, Campuchia, Hàn Quốc và Kyrgyzstan, cùng những nước khác. Sự tức giận hối lộ cũng đã giúp các chính trị gia đối lập và xã hội dân sự đạt được những thành tựu to lớn ở một số nước đó. Hối lộ nói riêng gây ra sự phẫn nộ của công chúng, vì nó nêu bật sự bất lực và kiêu ngạo của những người cai trị, và dễ hiểu, đó là cách mà các cuộc tấn công vào các quy tắc hoặc thậm chí là các tổ chức thì không tạo nên được. Và trong khi những người theo chủ nghĩa dân túy có thể lợi dụng tình cảm chống hối lộ, thề sẽ làm sạch tham nhũng và chống lại giới ăn trên ngồi trước suy đồi, sự tức giận của công chúng về hối lộ cũng có thể quay lại chống những người theo chủ nghĩa dân túy, những người không giữ những lời hứa này.
Và ngay cả khi các cuộc bầu cử được thiết kế không hoàn toàn tự do và công bằng, các nhà dân chủ trong các nền dân chủ yếu kém hoặc chế độ chuyên chế mỏng manh cũng nên tham gia. Tham gia các cuộc bầu cử với một mức độ tự do và công bằng nào đó, cho phép các đảng đối lập ghi điểm trước công chúng, xây dựng liên minh và giúp công dân phát triển một loại ký ức cơ bắp (phản xạ ) về tầm quan trọng của bầu cử và dân chủ nói chung . (Đúng vậy, trong các cuộc bầu cử giả mạo hoàn toàn, như các cuộc bầu cử xảy ra ở các nước như Lào, có rất ít cơ hội để tận dụng phiếu bầu và xây dựng cho tương lai.) Và ngay cả các cuộc bầu cử không hoàn toàn công bằng cũng có thể dẫn đến kết quả đáng ngạc nhiên gây sốc cho các nhà độc tài tự mãn .
Khi thời gian bầu cử đến, các lực lượng dân chủ tuyệt đối phải thành lập các liên minh rộng nhất có thể, bất kể khó khăn đến mức nào. Điều này có vẻ như là một ý tưởng rõ ràng, như ở những đất nước sau khi bị chia rẻ thường cho phép những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi giành chiến thắng và thống trị chính trị. Tại Philippines năm 2016, một cuộc chạy đua tổng thống bốn chiều đã giúp Duterte trở thành tổng thống - và kể từ đó, ông chỉ trở nên mạnh mẽ hơn, phá hoại tự do dân sự và đàn áp đối lập. Ngược lại, tại Malaysia năm ngoái, một liên minh đối lập vụng về lại đã cùng nhau đánh bại Najib.
Vai trò của Hoa Kỳ
Hoa Kỳ và các nền dân chủ đã thành lập khác, bao gồm cả ở châu Á, có thể đóng vai trò hỗ trợ những nỗ lực này để bảo tồn hoặc giành lấy nền dân chủ - nhưng đó phải là một nỗ lực hỗ trợ, không phải là một sự hổ trợ mà qua đó Washington hay các thủ đô dân chủ khác đóng vai trò lãnh đạo. Hầu hết những thay đổi này phải được thúc đẩy bởi các nhà dân chủ tại chính các quốc gia bị lôi kéo. Tuy nhiên, một chiến lược hỗ trợ có thể được ban hành ngay cả tại thời điểm chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy ở Hoa Kỳ và các nền dân chủ hàng đầu khác, và được thực hiện chủ yếu thông qua việc giành được một Quốc hội nói chung vẫn hỗ trợ thúc đẩy dân chủ - ngay cả khi Nhà Trắng thờ ơ - hổ trợ ý tưởng ủng hộ quyền và tự do. (Một số khảo sát cho thấy người Mỹ thường ủng hộ ý tưởng thúc đẩy dân chủ ở nước ngoài, nhưng những khảo sát khác cho thấy quan điểm dân tộc ngày càng tăng ở người Mỹ và sự quan tâm đến việc thúc đẩy dân chủ ngày càng thấp.)
Sự hỗ trợ đó sẽ như thế nào? Hoa Kỳ và các nhà tài trợ khác vẫn không làm cho việc chiến đấu chống tham nhũng đủ ưu tiên trong viện trợ nước ngoài và chính sách đối ngoại nói chung. Trong thập kỷ qua, về mặt lý thuyết, Washington đã cố gắng tập trung nhiều hơn vào việc chống hối lộ và các chế độ đạo tặc, nhưng chính quyền Trump thường bỏ qua hối lộ ở các nước đối tác quan trọng, và làm suy yếu các nỗ lực đa phương để thúc đẩy sự minh bạch giữa các tập đoàn kinh doanh trên toàn cầu. Một chính sách chống tham nhũng hiệu quả hơn sẽ bao gồm việc Nhà Trắng nêu bật các vấn đề hối lộ, ngay cả ở các quốc gia mà Hoa Kỳ có lợi ích an ninh và kinh tế, kiềm chế không làm suy yếu các tổ chức toàn cầu chống tham nhũng, và biến sự ủng hộ các ủy ban chống tham nhũng của các nước và các cơ quan khác, trở thành ưu tiên cao hơn của Hoa Kỳ.
Washington cũng có thể dành tỷ lệ viện trợ nước ngoài cao hơn cho các lĩnh vực liên quan đến chính trị, bao gồm hỗ trợ cho các lãnh vực quản trị, bầu cử và thể chế. Ngay bây giờ, viện trợ chính trị là loại nhỏ nhất trong bốn lĩnh vực viện trợ nước ngoài . Và Washington thực sự có thể thưởng cho các quốc gia đạt được tiến bộ thực sự đối với nền dân chủ - một chính trị gia người Malaysia , Anwar Ibrahim, đã chỉ ra trong chuyến đi kéo dài tới Hoa Kỳ gần đây. Ông nhiều lần nhấn mạnh rằng các quốc gia như Malaysia không cần những cử chỉ khoa trương mà thay vào đó là sự hỗ trợ lớn hơn cho việc quản trị, tăng cơ hội thương mại và hợp tác an ninh chặt chẽ hơn, cùng các lĩnh vực khác.
Những nỗ lực này sẽ không bao giờ là thuốc chữa bách bệnh. Ngay cả khi các cuộc biểu tình lật đổ những kẻ chuyên quyền, những kẻ độc tài khác cũng có thể bước vào khoảng trống; ngay cả khi những người theo chủ nghĩa dân túy mất quyền lực, họ có thể đã gây ra nhiều thiệt hại cho hệ thống chính trị đến mức dân chủ khó khôi phục, và những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi khác sẽ tiếp quản trong tương lai. Các nhóm huy động và đấu tranh cho sự thay đổi thường phải đối mặt với những rào cản lớn, để thực sự thực hiện các cải cách cơ cấu. Tuy nhiên, bất chấp mọi sai sót của nó ngày hôm nay, dân chủ vẫn liên kết không chỉ với các quyền tự do dân sự và chính trị được cải thiện, mà còn với những thay đổi tích cực khác như là kết quả sức khỏe tốt hơn . Hoa Kỳ, trong khi đó, vẫn hoạt động hiệu quả hơn với các quốc gia dân chủ khác. Với chính sách thúc đẩy dân chủ hiệu quả hơn, Washington có thể giúp bảo đảm điều đó, miễn là vẫn còn nhiều đối tác như vậy.
Joshua Kurlantzick là thành viên cao cấp của Đông Nam Á tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại (CFR).
-----------------|||------------------
 |
| Một cảnh sát chụp ảnh các nhà hoạt động khi họ diễn hành để đánh dấu sự kiện năm thứ hai bị thiết quân luật ở Mindanao, trong một cuộc biểu tình gần cung điện Malacanang ở Manila, Philippines vào ngày 24 tháng 5 năm 2019. AP Photo / Aaron Favila |
Trần H Sa lược dịch
Tại thời điểm này, nó đã trở thành một tiếng than khi kết luận rằng nền dân chủ toàn cầu đang ngày càng không hoàn hảo, nhưng có bằng chứng đáng kể ủng hộ lý thuyết này. Trong nghiên cứu mới có tính đột phá dựa trên V-Dem - một bộ dữ liệu đầy đủ theo dõi các nền dân chủ - Anna Luhrmann và Staffan Lindberg của Đại học Gothenburg kết luận rằng sự trượt dốc của dân chủ, trước đây được cho là bắt đầu vào giữa những năm 2000, nhưng thực sự nó có từ sớm hơn, vào giữa những năm 1990. Trong một bài viết cho tờ Washington Post năm ngoái, tôi cũng đã lưu ý, dân chủ đã thất bại như thế nào - và trong nhiều trường hợp, sự thoái trào đó sẽ khó đảo ngược.
Để đối phó với các mối đe dọa toàn cầu đối với nền dân chủ, một số nhà phân tích chính sách đối ngoại và các quan chức chính phủ đã bắt đầu đề nghị rằng, Hoa Kỳ và các nền dân chủ khác nên tham gia vào một cuộc cạnh tranh theo kiểu Chiến tranh Lạnh chống lại các chế độ chuyên chế, dưới nhiều hình thức hiện đại. Như bài viết của nhà báo chuyên trách mục đóng góp trên Washington Post , Robert Kagan đã viết, "các nhà tư tưởng hàng đầu cho rằng ngày nay không có khác biệt nhiều giữa các hình thức chuyên chế khác nhau, và cuộc đấu tranh mới phải là một cuộc chiến rộng lớn và gần như khai hóa, giữa các chế độ tự do và các chế độ vô văn hóa" . Giám đốc hoạch định chính sách của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Kiron Skinner, gần đây đã lặp lại một số ý tưởng này, nói với những người tham gia tại một sự kiện an ninh ở Washington rằng, căng thẳng Mỹ-Trung đang gia tăng là "cuộc chiến của một nền văn minh thực sự khác biệt, với một hệ tư tưởng khác biệt".
Trong khi các chế độ chuyên chế - chủ nghĩa dân túy hẹp hòi của cả cánh hữu và cánh tả, chế độ độc tài quân sự và các cường quốc chuyên chế lớn như Trung Quốc - rõ ràng đang gia tăng trên toàn cầu và ở châu Á, một sự vận động ý thức hệ to lớn theo kiểu Chiến tranh Lạnh chống lại chủ nghĩa độc tài, nói chung là khó có thể ngăn chặn sự thoái trào của dân chủ toàn cầu . Đúng là nhiều chế độ vô văn hóa chia sẻ các thuộc tính chung, và các nhà lãnh đạo dân chủ đã chậm nhận ra sức mạnh ngày càng tăng của những kẻ chuyên quyền. Nhưng một khuôn khổ theo phong cách Chiến tranh Lạnh có lẽ sẽ không hoạt động. Một ai đó, sẽ tự hỏi, không rõ tại thời điểm bế tắc chính trị và sự quan tâm ngày càng giảm đối với chính sách đối ngoại trong các công dân ở các nền dân chủ đã thành lập, bao gồm Hoa Kỳ và các nền dân chủ hàng đầu ở châu Á, một trận chiến ý thức hệ như vậy thậm chí có thể xảy ra trên mặt trận chính trị hay không. Nhưng ngay cả khi Hoa Kỳ và các nền dân chủ khác, có thể thuyết phục công dân của họ khởi động một chiến dịch toàn cầu, theo kiểu Chiến tranh Lạnh chống lại chế độ chuyên chế, một nỗ lực rộng lớn và sâu rộng thực sự có thể gây tác dụng ngược. Nhiều chế độ độc đoán hiện nay đã củng cố tính hợp pháp của họ bằng cách tự xác định mình tương phản với dân chủ tự do, một loại thương hiệu ngày càng mờ nhạt - chẳng hạn như Rodrigo Duterte của Philippines, những kẻ chuyên quyền thích có kẻ thù để chống lại.
Tuy nhiên, quan trọng nhất là những bài học trong thập kỷ qua cho thấy, trong một số trường hợp, sự suy giảm dân chủ có thể có khả năng đảo ngược, và đạt được quyền tự do dân chủ, bằng cách tập trung vào một cách tiếp cận vi mô hơn, một cách mà đã chứng minh có hiệu quả phần nào, trong việc thúc đẩy cải cách chính trị. Điều này sẽ không dễ dàng - đặc biệt là khi những nhà lãnh đạo độc tài dân túy nắm quyền, họ có thể gây tổn hại lâu dài . Nhưng một cách tiếp cận vi mô và có mục tiêu rỏ rệt, được Hoa Kỳ hậu thuẫn, có thể được điều chỉnh theo từng quốc gia, có thể đáp ứng với chính trị của mỗi địa phương, và có thể dựa trên chứng cớ có thật, thay vì dựa trên những ý tưởng rộng rãi về xung đột văn minh.
Cách tiếp cận địa phương
Một chiến lược như vậy sẽ dựa trên ba trụ cột chung, với các nhà lãnh đạo dân chủ địa phương theo chiến lược này ở các quốc gia riêng lẻ, được hỗ trợ bởi Hoa Kỳ và các chủ thể mạnh mẽ khác. Và, công bằng mà nói, những ý tưởng này chỉ có thể được áp dụng ở hai loại quốc gia: các nền dân chủ nơi mà các chuẩn mực và thể chế đang sụp đổ, như Philippines, Bangladesh và Sri Lanka, và các chế độ độc đoán hoặc hỗn hợp với một mức độ cởi mở nào đó, như Thái Lan hoặc Campuchia, nơi thực sự có thể thay đổi , mặc dù khó khăn. Ở các nước tập trung và khép kín nhất, như Lào hay Bắc Triều Tiên, thật khó để hình dung bất kỳ chiến lược nào có thể thúc đẩy thay đổi chính trị to lớn trong những ngày này. Nhưng trong những nền dân chủ yếu kém này, hoặc những chế độ chuyên chế cởi mở hơn, có tiềm năng thay đổi chính trị - đủ cởi mở để xã hội dân sự và các chính trị gia đối lập có thể có được sức hút.
Đầu tiên, tại các quốc gia nơi mà những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi đã giành được quyền lực, các chính trị gia đối lập và xã hội dân sự nên chống trả bằng cách tập trung vào những gì mà Matthew Yglesias của Vox gọi là chính trị bình thường - những vấn đề chính trị nền tảng thay vì lạm dụng pháp quyền. Công chúng ở các quốc gia này trở nên vô cảm trước những vụ bê bối và lạm dụng, hoặc tin rằng những cuộc điều tra như vậy chỉ được thiết kế để hạ bệ một nhà lãnh đạo, lãnh tụ dân túy, những người tự cho là đứng về phía công chúng. Một số đảng đối lập đã đánh bại những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi có chủ ý, bằng cách nói liên hồi về các vụ bê bối. Ngược lại, các đồng minh của Duterte vừa giành chiến thắng lớn trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Philippines, điều mà phe đối lập trình bày như một cuộc trưng cầu dân ý về sự lạm dụng của tổng thống.
Tất nhiên, thúc đẩy sự giám sát và minh bạch là rất quan trọng, nhưng các chính phủ dân túy hẹp hòi đã bị đánh bại bởi các chính trị gia chạy theo các vấn đề bánh mì và bơ. Trong cuộc bầu cử tổng thống Indonesia gần đây, tổng thống đương nhiệm Joko Widodo, đối mặt với một người theo chủ nghĩa dân túy, có khả năng là người thách thức hẹp hòi, Prabowo Subianto, Joko Widodo đã đồng ý một số thông điệp dân túy của Prabowo. Nhưng Joko Widodo tập trung chiến dịch của mình vào nền kinh tế Indonesia, chủ đề bánh mì và bơ để ở cuối cùng.
Các chính trị gia đang đối mặt với những người chuyên quyền trong một cuộc bầu cử, cũng cần phải giành được một chiến thắng đủ lớn để vượt qua những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi, hoặc những kẻ chuyên quyền khác, những người không sẵn sàng rời khỏi văn phòng nếu họ thất cử. Không chính trị gia nào thích thua cuộc, nhưng những kẻ chuyên quyền thường có những biện pháp quái đản để không chịu rời đi. Vào năm 2013, liên minh của Thủ tướng Malaysia lúc đó là Najib Razak đã mất dần số phiếu phổ biến, nhưng họ đã sử dụng cách sắp xếp gian lận khu vực bầu cử, và đã bị cáo buộc gian lận để Najib nắm quyền. Nhưng vào năm 2018, liên minh mà Najib phải đối mặt, đã giành được chiến thắng vang dội trong ngày bầu cử mà Najib không công nhận, và sau một thời gian ngắn không rỏ ràng, đã nhường lại quyền kiểm soát. Ngược lại, thực tế là liên minh đối lập của Thái Lan đã không giành được chiến thắng sâu rộng trong cuộc bầu cử quốc hội vào tháng 3 (mặc dù sân chơi nghiêng về phía họ ) giúp quân đội và các đồng minh quân đội nắm quyền dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, bên ngoài chính trị bình thường, có một loại lạm dụng có thể khuấy động đủ sự phẫn nộ của dân chúng, để làm suy yếu các chế độ chuyên chế hoặc chiến đấu chống lại các chính phủ dân chủ yếu đuối, chuyên quyền, đó là : Tham nhũng. Vì vậy, xã hội dân sự và các chính trị gia đối lập cũng nên nêu bật sự hối lộ của các nhà lãnh đạo hàng đầu. Trong thực tế, sự ghê tởm hối lộ đã là một trình điều khiển trung tâm, đằng sau nhiều cuộc biểu tình trong những năm gần đây chống lại các chính phủ trong các nền dân chủ và chuyên chế, bao gồm Malaysia, Campuchia, Hàn Quốc và Kyrgyzstan, cùng những nước khác. Sự tức giận hối lộ cũng đã giúp các chính trị gia đối lập và xã hội dân sự đạt được những thành tựu to lớn ở một số nước đó. Hối lộ nói riêng gây ra sự phẫn nộ của công chúng, vì nó nêu bật sự bất lực và kiêu ngạo của những người cai trị, và dễ hiểu, đó là cách mà các cuộc tấn công vào các quy tắc hoặc thậm chí là các tổ chức thì không tạo nên được. Và trong khi những người theo chủ nghĩa dân túy có thể lợi dụng tình cảm chống hối lộ, thề sẽ làm sạch tham nhũng và chống lại giới ăn trên ngồi trước suy đồi, sự tức giận của công chúng về hối lộ cũng có thể quay lại chống những người theo chủ nghĩa dân túy, những người không giữ những lời hứa này.
Và ngay cả khi các cuộc bầu cử được thiết kế không hoàn toàn tự do và công bằng, các nhà dân chủ trong các nền dân chủ yếu kém hoặc chế độ chuyên chế mỏng manh cũng nên tham gia. Tham gia các cuộc bầu cử với một mức độ tự do và công bằng nào đó, cho phép các đảng đối lập ghi điểm trước công chúng, xây dựng liên minh và giúp công dân phát triển một loại ký ức cơ bắp (phản xạ ) về tầm quan trọng của bầu cử và dân chủ nói chung . (Đúng vậy, trong các cuộc bầu cử giả mạo hoàn toàn, như các cuộc bầu cử xảy ra ở các nước như Lào, có rất ít cơ hội để tận dụng phiếu bầu và xây dựng cho tương lai.) Và ngay cả các cuộc bầu cử không hoàn toàn công bằng cũng có thể dẫn đến kết quả đáng ngạc nhiên gây sốc cho các nhà độc tài tự mãn .
Khi thời gian bầu cử đến, các lực lượng dân chủ tuyệt đối phải thành lập các liên minh rộng nhất có thể, bất kể khó khăn đến mức nào. Điều này có vẻ như là một ý tưởng rõ ràng, như ở những đất nước sau khi bị chia rẻ thường cho phép những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi giành chiến thắng và thống trị chính trị. Tại Philippines năm 2016, một cuộc chạy đua tổng thống bốn chiều đã giúp Duterte trở thành tổng thống - và kể từ đó, ông chỉ trở nên mạnh mẽ hơn, phá hoại tự do dân sự và đàn áp đối lập. Ngược lại, tại Malaysia năm ngoái, một liên minh đối lập vụng về lại đã cùng nhau đánh bại Najib.
Vai trò của Hoa Kỳ
Hoa Kỳ và các nền dân chủ đã thành lập khác, bao gồm cả ở châu Á, có thể đóng vai trò hỗ trợ những nỗ lực này để bảo tồn hoặc giành lấy nền dân chủ - nhưng đó phải là một nỗ lực hỗ trợ, không phải là một sự hổ trợ mà qua đó Washington hay các thủ đô dân chủ khác đóng vai trò lãnh đạo. Hầu hết những thay đổi này phải được thúc đẩy bởi các nhà dân chủ tại chính các quốc gia bị lôi kéo. Tuy nhiên, một chiến lược hỗ trợ có thể được ban hành ngay cả tại thời điểm chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy ở Hoa Kỳ và các nền dân chủ hàng đầu khác, và được thực hiện chủ yếu thông qua việc giành được một Quốc hội nói chung vẫn hỗ trợ thúc đẩy dân chủ - ngay cả khi Nhà Trắng thờ ơ - hổ trợ ý tưởng ủng hộ quyền và tự do. (Một số khảo sát cho thấy người Mỹ thường ủng hộ ý tưởng thúc đẩy dân chủ ở nước ngoài, nhưng những khảo sát khác cho thấy quan điểm dân tộc ngày càng tăng ở người Mỹ và sự quan tâm đến việc thúc đẩy dân chủ ngày càng thấp.)
Sự hỗ trợ đó sẽ như thế nào? Hoa Kỳ và các nhà tài trợ khác vẫn không làm cho việc chiến đấu chống tham nhũng đủ ưu tiên trong viện trợ nước ngoài và chính sách đối ngoại nói chung. Trong thập kỷ qua, về mặt lý thuyết, Washington đã cố gắng tập trung nhiều hơn vào việc chống hối lộ và các chế độ đạo tặc, nhưng chính quyền Trump thường bỏ qua hối lộ ở các nước đối tác quan trọng, và làm suy yếu các nỗ lực đa phương để thúc đẩy sự minh bạch giữa các tập đoàn kinh doanh trên toàn cầu. Một chính sách chống tham nhũng hiệu quả hơn sẽ bao gồm việc Nhà Trắng nêu bật các vấn đề hối lộ, ngay cả ở các quốc gia mà Hoa Kỳ có lợi ích an ninh và kinh tế, kiềm chế không làm suy yếu các tổ chức toàn cầu chống tham nhũng, và biến sự ủng hộ các ủy ban chống tham nhũng của các nước và các cơ quan khác, trở thành ưu tiên cao hơn của Hoa Kỳ.
Washington cũng có thể dành tỷ lệ viện trợ nước ngoài cao hơn cho các lĩnh vực liên quan đến chính trị, bao gồm hỗ trợ cho các lãnh vực quản trị, bầu cử và thể chế. Ngay bây giờ, viện trợ chính trị là loại nhỏ nhất trong bốn lĩnh vực viện trợ nước ngoài . Và Washington thực sự có thể thưởng cho các quốc gia đạt được tiến bộ thực sự đối với nền dân chủ - một chính trị gia người Malaysia , Anwar Ibrahim, đã chỉ ra trong chuyến đi kéo dài tới Hoa Kỳ gần đây. Ông nhiều lần nhấn mạnh rằng các quốc gia như Malaysia không cần những cử chỉ khoa trương mà thay vào đó là sự hỗ trợ lớn hơn cho việc quản trị, tăng cơ hội thương mại và hợp tác an ninh chặt chẽ hơn, cùng các lĩnh vực khác.
Những nỗ lực này sẽ không bao giờ là thuốc chữa bách bệnh. Ngay cả khi các cuộc biểu tình lật đổ những kẻ chuyên quyền, những kẻ độc tài khác cũng có thể bước vào khoảng trống; ngay cả khi những người theo chủ nghĩa dân túy mất quyền lực, họ có thể đã gây ra nhiều thiệt hại cho hệ thống chính trị đến mức dân chủ khó khôi phục, và những người theo chủ nghĩa dân túy hẹp hòi khác sẽ tiếp quản trong tương lai. Các nhóm huy động và đấu tranh cho sự thay đổi thường phải đối mặt với những rào cản lớn, để thực sự thực hiện các cải cách cơ cấu. Tuy nhiên, bất chấp mọi sai sót của nó ngày hôm nay, dân chủ vẫn liên kết không chỉ với các quyền tự do dân sự và chính trị được cải thiện, mà còn với những thay đổi tích cực khác như là kết quả sức khỏe tốt hơn . Hoa Kỳ, trong khi đó, vẫn hoạt động hiệu quả hơn với các quốc gia dân chủ khác. Với chính sách thúc đẩy dân chủ hiệu quả hơn, Washington có thể giúp bảo đảm điều đó, miễn là vẫn còn nhiều đối tác như vậy.
Joshua Kurlantzick là thành viên cao cấp của Đông Nam Á tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại (CFR).
