Lần đầu tiên Nhật Bản triển khai thủy quân lục chiến kể từ Thế chiến II để chống lại Trung Quốc

Bắc Kinh sẽ trả lời như thế nào?

Hình : Wikipedia.

Sebastien Roblin , Ngày 11 tháng 8 năm 2019, Theo National Intereset

Trần Hoàng Sa lược dịch.

Bảy mươi lăm năm trước, cảnh tượng 300 lính thủy quân lục chiến Nhật Bản xông vào đột kích một bãi biển ở Queensland trong những chiếc xe đổ bộ nặng nề chạy bằng xích sẽ báo hiệu một thất bại thảm hại đối với an ninh quốc gia của Úc.

Nhưng rõ ràng, thế giới đã thay đổi khá nhiều kể từ Thế chiến II. Những người lính từ Lữ đoàn đổ bộ triển khai nhanh (ARB) của Nhật Bản không phải là những kẻ xâm lược, mà là những người tham gia cuộc tập trận quốc tế 2019, Talisman Saber, được tổ chức hai năm một lần trên đất Úc.

Tuy nhiên, những vết sẹo từ Thế chiến II đã giải thích lý do tại sao Nhật Bản sau chiến tranh – một quốc gia bao gồm 6.852 hòn đảo – không có một lực lượng đổ bộ chuyên dụng cho đến năm 2018.

Vào những năm 1930, Hải quân Đế quốc Nhật Bản bắt đầu huấn luyện Lực lượng Hải quân đổ bộ đặc biệt (SNLF ), chủ yếu tại các căn cứ hải quân ở Kure, Maizuru, Sasebo và Yokosuka. Ban đầu tổ chức không theo tiêu chuẩn, đến năm 1941, có mười sáu tiểu đoàn SNLF được tổ chức thành cấp trung đoàn, sẽ dẫn đầu các cuộc tấn công đổ bộ của Nhật Bản ở Philippines, Hà Lan Đông Ấn, Quần đảo Aleutian của Mỹ ở Kiska và Attu và New Guinea.

Mặc dù SNLF bao gồm một số đơn vị lính nhảy dù và xe tăng, nó chủ yếu là lực lượng bộ binh hạng nhẹ, thiếu tàu đổ bộ cơ giới, một loại phương tiện không thể thiếu đối với Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ. Danh tiếng đáng sợ của lực lượng này được tiếp tục nói đến trong các cuộc tàn sát những kẻ thù đã đầu hàng và bởi xu hướng chiến đấu đến người cuối cùng trong các hoạt động phòng thủ như trận chiến đẫm máu Tarawa năm 1943.

Sau chiến tranh, các nhà lãnh đạo Nhật Bản về cơ bản coi chiến tranh đổ bộ là hung hăng, và do đó không phù hợp với các lực lượng tự vệ ( JSDF ) và hiến pháp hòa bình của Nhật Bản. Khi xảy ra xung đột trên các hòn đảo xa xôi, JSDF đã phát triển khái niệm “Hoạt động vận tải hàng hải” – những đội quân xuất hiện đột ngột trên những hòn đảo trước khi quân địch đến.

Nhưng sự căng thẳng giữa Tokyo và Bắc Kinh đã tăng cường trong thế kỷ hai mươi mốt – nổi bật nhất là ở quần đảo Senkaku / Điếu Ngư (tên gọi trước là của người Nhật Bản, sau là của người Trung Quốc), những đốm đất nhỏ li ti cách 200 dặm từ cả Trung Quốc đại lục và các đảo lớn của Nhật Bản.

Đáng ngại hơn, một số học giả Trung Quốc đã lập luận rằng vành đai đảo Nansei / Ryukyu đông dân hơn ở phía tây nam Nhật Bản – bao gồm quận Okinawa và là nơi đặt căn cứ quân sự lớn của Hoa Kỳ – cũng thuộc về Trung Quốc.

Những lo ngại về việc Bắc Kinh có thể chiếm giữ các hòn đảo xa xôi, cuối cùng đã dẫn đến việc thành lập Lữ đoàn đổ bộ phản ứng nhanh (ARDB) gồm 2.100 người, có trụ sở tại Sasebo trên Kyushu – được thành lập dưới sự chỉ huy đầu tiên của lực lượng mặt đất.

Mặc dù Sasebo một thời là căn cứ của các đơn vị hải quân SNLF, Lữ đoàn mới, được thành lập từ Trung đoàn Bộ binh phía Tây của Lực lượng Phòng vệ Mặt đất, một tiểu đoàn bộ binh hạng nhẹ gồm 680 người tinh nhuệ được thành lập vào năm 2002.

ARDB hiện bao gồm hai Trung đoàn triển khai nhanh gồm 800 người, với một trung đoàn thứ ba hiện đang được thành lập để tăng số lượng lên 3.000 người. Các tiểu đoàn hỗ trợ bao gồm các đơn vị chuyên về pháo binh (với súng cối RT 120 ly), trinh sát (điều khiển tàu bơm hơi nhỏ), hỗ trợ kỹ thuật và hậu cần.

Nhưng đơn vị hỗ trợ chính của lữ đoàn là một Tiểu đoàn Chiến đấu đổ bộ gồm 58 xe bọc thép lội nước khổng lồ AAV-P7A1, có thể chuyên chở thuỷ quân lục chiến từ tàu vào bờ với tốc độ tám dặm mỗi giờ. Giống như loài bò sát trên cát ở Jawa trong phim Chiến tranh giữa các vì sao, mỗi “xe lội nước” 32 tấn có thể mang theo  toán quân hai mươi mốt người – thời gian gấp hai hoặc ba lần so với hầu hết các tàu sân bay hiện đại khác – và sẳn sàng đánh nhau với súng máy cỡ nòng 50 ly và súng phóng lựu. Tuy nhiên, xe lội nước được bọc thép mỏng – Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ đã mất nhiều người ở Iraq – và có thể chiến đấu để vượt qua được các rạn san hô xung quanh hầu hết các hòn đảo phía tây nam của Nhật Bản.

Nhật Bản cũng đang mua mười bảy máy bay trực thăng cánh quạt nghiêng MV-22B Osprey để bay đến các hòn đảo xa xôi. Osprey đắt tiền và tỷ lệ tai nạn cao đã dẫn đến các cuộc biểu tình quy mô lớn của công dân Nhật Bản . Tuy nhiên, khả năng của loại kết hợp cất và hạ cánh đứng như khả năng của một máy bay trực thăng với phạm vi tiềm năng cao hơn cùng tốc độ của một chiếc máy bay là thuộc tính quan trọng, cung ứng cho các đảo tách biệt nhất ở phía tây nam Nhật Bản, cách Kyushu 600 dặm .

Chủ chốt của Lực lượng phòng vệ hàng hải (MSDF) ở trong yếu tố hậu cần quan trọng thứ ba : ba tàu đổ bộ lớp Osumi , xe tăng (LST) được đưa vào hoạt động giữa những năm 1998 – 2003. Những chiếc tàu 14.000 tấn này chứa đủ tới một nghìn quân, hoặc mười xe bọc thép cỡ lớn như Xe chiến đấu cơ động Type 16 . Một boong tàu cho phép triển khai hai LST cùng sáu chiếc máy bay đệm hơi đổ bộ (LCAC) của Nhật Bản, để đưa quân đội lên bờ. Nhật Bản đang nghiên cứu sửa đổi Osumis để đưa xe lội nước AAV-P7 và MV-22 lên tàu.

Hải quân Nhật Bản cũng có khoảng một tá LCM nhỏ hơn (máy bay cơ giới đổ bộ) và hai tàu đổ bộ tiện ích 540 tấn (LCU). Lực lượng phòng vệ mặt đất đã đề xuất mua các tàu đổ bộ cho riêng mình, độc lập với Lực lượng phòng vệ hàng hải, và đã ngắm nghía các thiết kế LST, mặc dù thiếu kinh phí.

Lữ đoàn tân lập nhanh chóng trở nên hữu hình trong cuộc tập trận ở nước ngoài. Vào tháng 10 năm 2018, năm mươi binh sĩ ARDB trong bốn chiếc xe lội nước đã tham gia một cuộc tập trận chống khủng bố ở Luzon, Philippines. Đây là những chiếc xe bọc thép đầu tiên của Nhật Bản đổ bộ trên lãnh thổ ở nước ngoài kể từ Thế chiến II – tại một nơi mà xe tăng Nhật Bản lần đầu tiên chiến đấu với lực lượng Mỹ và Philippines.

Sau đó, 550 binh sĩ ARDB với các AAV đã tham gia cuộc tập trận Iron Fist 2019 tại Camp Pendleton, California, tiếp nửa là cuộc đổ bộ ở Úc vào tháng 6.

Nhưng thực tế, khái niệm hoạt động đằng sau ARDB là gì?

Chắc chắn, Nhật Bản chia sẻ với Úc, Philippines và Hoa Kỳ một mối lo ngại rằng, Trung Quốc có thể chiếm giữ các đảo quan trọng ở Thái Bình Dương mà ở đó nó có thể sử dụng để ngăn chặn giao thông hàng hải. Nhưng hiến pháp Nhật Bản cấm các lực lượng của họ đến giúp đỡ các đồng minh.

Do đó, mục đích của ARDB vẫn cụ thể: chiếm lại nhanh chóng các hòn đảo phía tây nam của Nhật Bản nếu chúng bị chiếm giữ bởi các lực lượng Trung Quốc. Điều này vẫn thuộc về lợi ích của Hoa Kỳ và Úc, vì vành đai đảo Nhật Bản ngăn chặn hiệu quả các hoạt động của Hải quân PLA.

Bây giờ, một lữ đoàn đơn độc 3.000 người, dù có khả năng đến đâu, cũng sẽ không giữ được cân bằng trong một cuộc xung đột cường độ cao. Do đó, Mina Pollmann lập luận trên tờ The Diplomat rằng “vào thời điểm các đảo bị Trung Quốc chiếm đóng, Nhật Bản đã bị mất đảo”. Cô ấy chủ trương thay vì Tokyo tài trợ cho lực lượng Phòng vệ Hàng không và Hàng hải để ngăn chặn các lực lượng Trung Quốc, thì nên chuyển tài trợ đến bất kỳ hòn đảo nào ngay từ nơi đầu tiên.

Tuy nhiên, điều này bỏ qua việc lữ đoàn đổ bộ có thể ngăn chặn các hành động quy mô nhỏ hơn ở “vùng xám”, có thể được thực hiện bởi các dân quân hải quân và bảo vệ bờ biển của Trung Quốc. Khả năng đáp ứng nhanh chóng và đáng tin cậy đối với việc chiếm đảo có thể làm thay đổi căn bản tính toán may rủi cho các hành động đó.

Hơn nữa, khả năng đổ bộ của lữ đoàn sẽ cải thiện khả năng của JSDF trong việc cung cấp cứu trợ thiên tai cho các cộng đồng ven biển và hải đảo bị cô lập.

Không thể tránh khỏi, một số người – đặc biệt ở Trung Quốc – sẽ cảm nhận lực lượng đổ bộ được hồi sinh của Nhật Bản như một điềm báo về sự xâm lược. Nhưng thực tế, Tokyo chỉ đơn giản là phát triển một khả năng khiêm tốn, để đối phó với các cuộc xâm lược trên nhiều hòn đảo dễ bị tổn thương của nó.

Sébastien Roblin có bằng Thạc sĩ về Giải quyết xung đột tại Đại học Georgetown và từng là giảng viên đại học cho Quân đoàn Hòa bình ở Trung Quốc. Ông cũng đã làm việc trong lĩnh vực giáo dục, biên tập và tái định cư người tị nạn ở Pháp và Hoa Kỳ.

------------------------|||----------------------