'Người Phụ nữ Dơi' của Trung Quốc và những che đậy của chính phủ Trung quốc.
Trung Quốc khóa miệng "người phụ nữ dơi" của họ như thế nào : Chính quyền Bắc Kinh đã che giấu những phát hiện của một nhà khoa học, người đã giải mã thành phần di truyền của coronavirus trong những ngày bùng phát dịch - việc làm đó rất quan trọng đối với các xét nghiệm và chế tạo vắc-xin.
Ian Birrell ….Ngày 12 tháng 4 năm 2020….Theo The Mail on Sunday
Trần H Sa lược dịch.̣( phần nói về "người phụ nữ dơi")
_Shi Zhengli - một nhà virus học được gọi là 'Người phụ nữ Dơi' của Trung Quốc - đã giải trình tự bộ gen của coronavirus chủng mới trong ba ngày, nhưng những phát hiện của cô đã bị ém lại.
_Phát hiện của cô cho thấy coronavirus tương tự như SARS, một bệnh về đường hô hấp mà đã gây ra dịch bệnh ở 33 quốc gia sau khi nổi lên từ Trung Quốc vào năm 2002.
_Yanyi Wang, giám đốc Viện virus học Vũ Hán, đã gửi email cho nhân viên và các quan chức chủ chốt, yêu cầu họ không được tiết lộ thông tin về căn bệnh này.
Một nhà khoa học Trung Quốc - một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về coronavirus đã bị 'bịt miệng' sau khi làm sáng tỏ thành phần di truyền của căn bệnh mới, phát hiện đó rất quan trọng để phát triển các xét nghiệm chẩn đoán và chế tạo vắc-xin.
Khám phá này sẽ thúc đẩy những lo ngại còn rõ rệt về sự che đậy đại dịch của Trung Quốc, sau khi nó bùng phát ở thành phố Vũ Hán. Các nhà phê bình cho rằng các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản đã làm hỏng những nỗ lực ngăn chặn sự bùng phát trước khi nó bùng nổ trên khắp thế giới.
Trung tâm của những tuyên bố vừa nảy sinh là Shi Zhengli, được biết đến với cái tên 'Người phụ nữ dơi' của Trung Quốc, sau nhiều năm cô dành thời gian cho các cuộc thám hiểm khó khăn săn tìm virus trong các hang động, mà đã dẫn đến một loạt các khám phá khoa học quan trọng.
Nhà virus học đã được gọi trở lại phòng thí nghiệm bảo mật cao của cô ở Vũ Hán vào cuối năm ngoái, sau khi một căn bệnh bí ẩn về hô hấp mới phát sinh trong thành phố, được xác định là một loại coronavirus mới - và trong vòng ba ngày, cô đã hoàn thành trình tự gen của virus.
Hoạt động của nhóm cô ấy, và một số những đột phá khác trong những ngày tiếp theo, chỉ ra virus có liên quan đến loài dơi móng ngựa được tìm thấy cách Vũ Hán hơn 1.000 dặm, tại Vân Nam, một vùng ở miền nam Trung Quốc.
Phát hiện của họ cho thấy nó tương tự như SARS, một bệnh về đường hô hấp đã gây ra dịch bệnh ở 33 quốc gia sau khi nổi lên từ Trung Quốc vào năm 2002.
Gao Yu, một nhà báo Trung Quốc được tự do vào tuần trước sau 76 ngày bị phong tỏa ở Vũ Hán, nói rằng ông đã nói chuyện với Shi trong thời gian bị cách ly và tiết lộ: "Chúng tôi được biết, sau đó viện của cô ấy đã hoàn thành giải trình tự gen và các xét nghiệm liên quan vào đầu ngày 2 tháng 1 nhưng đã bị khóa miệng."
Trung Quốc ngăn chặn nghiên cứu nguồn gốc của coronavirus sau khi các quan chức yêu cầu quyền kiểm tra các bài báo khoa học của họ trước khi chúng được công khai.
Hai trang web của các trường đại học hàng đầu Trung Quốc, gần đây được cho là đã xuất bản và sau đó đã xóa các trang thảo luận về chính sách mới, qua đó yêu cầu các bài báo học thuật về Covid-19 phải trải qua kiểm tra thêm trước khi chúng được xuất bản, theo The Guardian .
Cả Đại học Fudan và Đại học Khoa học Địa chất Trung Quốc (Vũ Hán) được cho là đã đăng các thông báo nói rằng nghiên cứu về nguồn gốc coronavirus sẽ phải chịu sự kiểm tra của chính phủ.
Giám đốc của Viện SOAS Trung Quốc tại London, Giáo sư Steve Tsang, nói rằng chính phủ Trung Quốc quan tâm nhiều hơn đến việc "kiểm soát tường thuật" xung quanh coronavirus, chứ không phải là sức khỏe cộng đồng hoặc tác hại kinh tế do coronavirus gây ra.
Ông nói với The Guardian: "Nếu những tài liệu này là xác thực, điều đó sẽ cho thấy chính phủ thực sự muốn kiểm soát câu chuyện nguồn gốc của Covid-19 rất chặt chẽ."
Nguồn câu chuyện ở trên mà người ta tìm được là từ các phiên bản được lưu trong bộ nhớ cache của các trang web, cho biết họ quan tâm đến những gì dường như là một sự che đậy của chính phủ.
Họ nói thêm rằng các nhà nghiên cứu xuất bản các bài báo học thuật khác về các chủ đề y tế khác nhau, không phải trải qua quá trình kiểm tra tương tự.
Không rõ liệu đây có phải là một chính sách mới của chính phủ ở Trung Quốc hay không.
The Mail on Sunday biết rằng cùng ngày hôm đó, Yanyi Wang, giám đốc Viện Virus học Vũ Hán, đã gửi email cho nhân viên và các quan chức chủ chốt yêu cầu họ không được tiết lộ thông tin về căn bệnh này.
Theo một rò rỉ trên phương tiện truyền thông xã hội được xác nhận bởi các nhà hoạt động và truyền thông Hồng Kông, Yanyi Wang cảnh báo rằng "thông tin không phù hợp và không chính xác" sẽ gây ra "sự hoảng loạn chung" - được cho là đề cập đến tám bác sĩ bí mật tiết lộ các cảnh báo cho người dân địa phương mà đã dẫn đến bị bắt giữ.
Wang nói rằng Ủy ban Y tế Quốc gia "yêu cầu một cách dứt khoát rằng mọi xét nghiệm, dữ liệu lâm sàng, kết quả xét nghiệm, kết luận liên quan đến dịch bệnh sẽ không được đăng trên các nền tảng truyền thông xã hội, cũng như không được tiết lộ cho bất kỳ cơ quan truyền thông nào kể cả truyền thông chính thức của chính phủ, cũng như không được tiết lộ cho các tổ chức đối tác."
Tám ngày sau, một nhóm được dẫn đầu bởi một giáo sư ở Thượng Hải, người nhận được mẫu từ một bệnh nhân bị nhiễm bệnh, đã công bố trình tự bộ gen trên nền tảng truy cập mở.
Hai ngày sau, phòng thí nghiệm của ông ấy đã bị đóng cửa với sự "đính chính".
Vào thời điểm đó, công chúng được thông báo rằng không có ca bệnh mới nào được báo cáo ở Vũ Hán trong hơn một tuần, và không có bằng chứng rõ ràng về sự lây truyền từ người sang người, mặc dù hàng chục nhân viên y tế đã bắt đầu bị bệnh.
Trong một bài giảng trực tuyến ở tháng trước, Shi Zhengli cho biết nhóm của cô đã phát hiện ra vào ngày 14 tháng 1 rằng, virus mới có thể lây nhiễm cho mọi người - sáu ngày trước khi sự thật này được Trung Quốc tiết lộ.
Cùng ngày, Tổ chức Y tế Thế giới đưa ra một tweet ủng hộ việc phủ nhận bệnh lây truyền từ người sang người.
Nhóm của Shi công bố dữ liệu xác định căn bệnh này vào ngày 23 tháng 1, trên một cổng thông tin khoa học trước khi được xuất bản vào tháng 2 bởi tạp chí Nature.
Họ cho biết trình tự bộ gen có 96% giống hệt với một loại virus khác mà họ tìm thấy trên dơi móng ngựa ở Vân Nam.
Shi là một chuyên gia về các bệnh mới nổi và đã giành được sự hoan nghênh trên toàn cầu do công việc điều nghiên các mối liên hệ giữa dơi và coronavirus, được hỗ trợ bởi các cuộc thám hiểm nhằm thu thập các mẫu trong mạng lưới hang động hôi hám ở miền nam Trung Quốc.
Cô là thành viên chủ chốt của đội mà đã tìm thấy nguồn gốc của SARS từ dơi móng ngựa nhảy qua chồn hương, một sinh vật giống mèo thường được ăn tại Trung Quốc.
Dơi đã được liên kết với bảy dịch bệnh lớn trong ba thập kỷ qua.
Viện Virus học Vũ Hán, có trụ sở cách chợ bán động vật hoang dã 10 dặm, bị đổ lỗi là nguồn gốc của Covid-19, được phát triển một phòng thí nghiệm bảo mật cao trị giá 30 triệu bảng Anh, với sự hỗ trợ của Pháp sau dịch SARS.
Nó là phòng thí nghiệm đầu tiên ở Trung Quốc có tình trạng P4 - biểu thị mức an toàn sinh học toàn cầu cao nhất - và chứa ngân hàng virus lớn nhất châu Á.
Chính thực tế này mà bây giờ dấy lên những thuyết âm mưu rằng Covid-19 là do con người tạo ra.
Shi, phó giám đốc phòng thí nghiệm, thừa nhận rằng khi được triệu tập trở lại từ một hội nghị để điều nghiên căn bệnh mới, ban đầu, cô tự hỏi liệu một coronavirus có thể thoát khỏi từ nhóm của cô hay không.
Cô đã cảnh báo về sự nguy hiểm của dịch bệnh từ virus được sản sinh qua dơi. Nhưng cô ấy không cho rằng một vụ bùng phát dịch như vậy có thể xảy ra ở Vũ Hán, tại miền trung Trung Quốc, vì các nghiên cứu của cô cho thấy các khu vực cận nhiệt đới ở miền nam mới có nguy cơ cao nhất cho việc lây truyền 'từ động vật' sang người .
Shi nói với tạp chí khoa học đáng kính Science American hồi tháng trước một điều nổi bật - khi cô kiểm tra lại các hồ sơ đã vứt bỏ - không có trình tự bộ gen nào khớp với mẫu virus corona.
"Điều đó thực sự làm cho tôi hết lo âu. Tôi đã không ngủ được một chợp mắt trong nhiều ngày," cô nói.
Trong 16 năm, cô đã lao vào các hang động và những kẽ hở chứa đầy những con dơi đang ngủ ở những khu vực như Vân Nam và Quảng Đông, những nơi mà SARS bùng phát lần đầu tiên.
Nhóm của cô đã lấy mẫu máu, nước bọt và phân trong khi cũng kiểm tra kháng thể của người dân địa phương.
Có những gợi ý ban đầu rằng tê tê có thể đã lưu trữ virus trước khi nó bắt đầu lây nhiễm cho người ở Vũ Hán cách đây năm tháng, giống như chồn hương 'khuếch tán' virus SARS, nhưng một nghiên cứu vào tuần trước cho thấy các phiên bản bệnh trên con người gần với mẫu trên dơi hơn.
Khi căn bệnh lây lan và tử vong tăng lên ở Trung Quốc, một báo cáo xuất hiện trên tờ Tin tức Bắc Kinh xác định một nhà nghiên cứu tại viện là 'bệnh nhân số không' - người đầu tiên bị nhiễm bệnh.
Shi đã bị tấn công một cách độc ác trên phương tiện truyền thông xã hội như là "bà mẹ của quỷ" và cô đã phản ứng lại với sự phủ nhận dữ dội trên tài khoản xã hội WeChat của cô, nói rằng virus mới là "sự trừng phạt của thiên nhiên dành cho loài người vì thói quen sống thiếu văn minh".
"Tôi thề với mạng sống của mình - [virus] không liên quan gì đến phòng thí nghiệm", cô tuyên bố, nói với những người tung tin đồn sai lệch là 'hãy ngậm cái miệng thối'.
Shi đã làm việc cùng với nhiều chuyên gia hàng đầu thế giới về các bệnh truyền nhiễm. 'Cô ấy là một nhà khoa học tuyệt vời và là một người rất tốt,' James LeDuc, giám đốc Phòng thí nghiệm quốc gia Galveston, một trung tâm bảo tồn sinh học bảo mật cao ở Texas, nói.
'Cô ấy rất cởi mở và hợp tác trong cả thập niên tôi làm việc với cô ấy.'
