Nguồn gốc hợp lý của coronavirus 2019-nCoV
Botao Xiao và Lei Xiao….Tháng 2 năm 2020. Nguồn
Trần H Sa lược dịch.
Virus corona 2019-nCoV đã gây ra dịch bệnh với 28.060 người bị lây nhiễm có thể từ phòng thí nghiệm, bao gồm 564 trường hợp tử vong ở Trung Quốc vào ngày 6 tháng 2 năm 2020. Hai mô tả về virus được công bố trên tạp chí Nature vào tuần này chỉ ra rằng trình tự bộ gen virus từ bệnh nhân giống hệt 96% hoặc 89% so với coronavirus Bat CoV ZC45, ban đầu được tìm thấy ở loài tê tê (1,2). Điều quan trọng là nghiên cứu mầm bệnh đến từ đâu và nó truyền sang người như thế nào.
Một bài báo đăng trên The Lancet đã báo cáo rằng 41 người ở Vũ Hán được phát hiện mắc hội chứng hô hấp cấp tính và 27 người trong số họ đã tiếp xúc với Chợ hải sản Huanan (3). 2019-nCoV đã được tìm thấy trong 33 trên tổng số 585 mẫu được thu thập ở ngôi chợ, sau khi dịch bùng phát. Ngôi chợ đã bị nghi ngờ là nguồn gốc của dịch bệnh, và đã ngừng hoạt động theo quy tắc kiểm dịch nguồn trong một trận dịch.
Những con dơi mang CoV ZC45 ban đầu được tìm thấy ở tỉnh Vân Nam hoặc Chiết Giang, cả hai đều cách chợ hải sản hơn 900 km. Dơi thường được tìm thấy sống trong hang động và cây cối. Nhưng chợ hải sản nằm trong một quận đông dân cư của Vũ Hán, một thủ phủ với khoảng 15 triệu dân. Xác suất rất thấp cho những con dơi bay đến được ngôi chợ. Theo báo cáo của thành phố và lời khai của 31 cư dân cùng 28 du khách, dơi không bao giờ là nguồn thực phẩm trong thành phố và không có con dơi nào được mua bán trong chợ. Có khả năng nguồn gốc virus là sự tái tổ hợp tự nhiên hoặc do vật ký chủ trung gian của coronavirus gây ra, nhưng có rất ít bằng chứng đã được báo cáo.
Khả dĩ có con đường giải thích nào khác hay không ? Chúng tôi đã sàng lọc khu vực xung quanh chợ hải sản và xác định có hai phòng thí nghiệm đang tiến hành nghiên cứu về coronavirus trên dơi. Cách chợ hải sản khoảng 280 mét, có Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Vũ Hán (WHCDC) (xem hình 1, từ bản đồ của Baidu và Google). WHCDC đã lưu trữ động vật trong các phòng thí nghiệm cho mục đích nghiên cứu, một trong số đó chuyên thu thập và nhận dạng mầm bệnh (4- 6). Trong một nghiên cứu của họ, 155 con dơi bao gồm dơi móng ngựa bị bắt ở tỉnh Hồ Bắc và 450 con dơi khác bị bắt ở tỉnh Chiết Giang (4) Chuyên gia về bộ sưu tập đã được ghi nhận trong những đóng góp của tác giả (JHT). Hơn nữa, ông ấy đã được phổ biến rộng rãi về việc thu thập virus trên các tờ báo và các trang web trong toàn quốc hồi năm 2017 và 2019 (7,8). Ông ta mô tả rằng ông ta đã từng bị dơi tấn công và máu của một con dơi đã bắn vào da của ông ta. Ông ta biết sự nguy hiểm cao độ của nhiễm trùng nên ông ta đã tự cách ly mình trong 14 ngày (7). Ở một tai nạn khác, ông ta lại tự cách ly một lần nữa vì dơi đã đái vào ông ta. Ông ấy đã từng rất vui mừng khi bắt được một con dơi đang bị cắn bởi một con bọ chét (8).
Phẫu thuật đã được thực hiện trên những động vật bị nuôi nhốt và các mẫu mô được thu thập để chiết xuất và giải trình tự DNA và RNA (4, 5). Các mẫu mô và những thùng rác bị ô nhiễm là nguồn gốc của mầm bệnh. Chúng chỉ cách chợ hải sản khoảng 280 mét. WHCDC cũng liền kề với Bệnh viện Liên minh (Hình 1, phía dưới), nơi làm việc của nhóm các bác sĩ đầu tiên bị nhiễm bệnh trong trận dịch này. Điều hợp lý là virus đã rò rỉ xung quanh và một số trong số chúng, đã lây nhiễm cho các bệnh nhân ban đầu của trận dịch, mặc dù các bằng chứng vững chắc là cần thiết cho nghiên cứu trong tương lai.
Phòng thí nghiệm thứ hai cách chợ hải sản khoảng 12 km và trực thuộc Viện Virus học Vũ Hán, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (1, 9, 10). Phòng thí nghiệm này báo cáo rằng dơi móng ngựa Trung Quốc là nguồn dự trữ tự nhiên cho coronavirus (SARS-CoV) trong hội chứng hô hấp cấp tính nặng, loại virus corona đã gây ra đại dịch hồi 2002 - 2003 (9). Người điều tra nguồn gốc đã tham gia vào một dự án tạo ra virus sinh học, bằng hệ thống đảo ngược di truyền SARS-CoV, và đã báo cáo tiềm năng xuất hiện ở con người (10). Một suy đoán trực tiếp là SARS-CoV hoặc sao chép của nó có thể đã bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm.
Tóm lại, ai đó đã gây rối rắm vào sự phát triển của coronavirus 2019-nCoV. Ngoài nguồn gốc là do tái tổ hợp tự nhiên hoặc vật chủ trung gian, sát thủ coronavirus có lẽ bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán. Mức độ an toàn có thể cần phải được tăng cường trong các phòng thí nghiệm sinh học nguy hiểm có nguy cơ cao. Quy định có thể được thực hiện là di dời các phòng thí nghiệm ra cách xa trung tâm thành phố và những nơi đông dân khác.
Người đóng góp.
Botao Xiao thiết kế bình luận và thực hiện tìm kiếm tài liệu. Tất cả các tác giả thực hiện thu thập và phân tích dữ liệu, thu thập tài liệu, vẽ hình và viết các bài báo.
Lời cảm ơn.
Công trình này được hỗ trợ bởi Quỹ khoa học tự nhiên quốc gia Trung Quốc (11772133, 11372116).
Tuyên bố lợi ích
Tất cả các tác giả tuyên bố không có lợi ích cạnh tranh.
_ Botao Xiao : Nhân viên Phòng thí nghiệm nghiên cứu quốc tế chung về sinh học và y học tổng hợp, Trường Sinh học và Kỹ thuật sinh học, Đại học Công nghệ Nam Trung Quốc, Quảng Châu 510006, Trung Quốc. Ông ấy còn làm việc tại Trường Vật lý, Đại học Khoa học và Công nghệ Huazhong, Vũ Hán 430074, Trung Quốc.
_ Lei Xiao : Làm việc tại Bệnh viện Tian You, Đại học Khoa học và Công nghệ Vũ Hán, Vũ Hán 430064, Trung Quốc.
_ Tác giả truyền thông thông tin : xiaob@scut.edu.cn
Điện thoại / Fax: 86-20-3938-0631
Tham khảo :
- Chu P, Yang X-L, Wang X-G, et al. Một đợt bùng phát viêm phổi liên quan đến một loại coronavirus mới có nguồn gốc dơi có thể xảy ra. Thiên nhiên 2020. https://doi.org/10.1038/s41586-020-2012-7.
- Wu F, Zhao S, Yu B, et al. Một loại coronavirus mới liên quan đến bệnh hô hấp ở người ở Trung Quốc. Thiên nhiên 2020. https://doi.org/10.1038/s41586-020-2008-3.
- Hoàng C, Vương Y, Li X, et al. Đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân nhiễm coronavirus mới 2019 ở Vũ Hán, Trung Quốc. The Lancet 2019. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)60283-5.
- Guo WP, Lin XD, Wang W, et al. Phylogeny và nguồn gốc của hantaviruses được nuôi dưỡng bởi dơi, côn trùng và động vật gặm nhấm. Các mầm bệnh PLoS 2013; 9 (2): e1003159.
- Lu M, Tian JH, Yu B, Guo WP, Holmes EC, Zhang YZ. Sự đa dạng rộng rãi của vi khuẩn rickettsiales trong bọ chét từ Vũ Hán, Trung Quốc. Bọ ve và bệnh do ve gây ra năm 2017; 8 (4): 574-80.
- Shi M, Lin XD, Chen X, et al. Lịch sử tiến hóa của virus RNA động vật có xương sống. Thiên nhiên 2018; 556 (7700): 197-202.
- Tao P. Chuyên gia ở Vũ Hán thu thập mười ngàn động vật: bắt dơi trên núi vào ban đêm. Thời báo Trường Giang 2017.
- Li QX, Zhanyao. Chơi với phân voi, câu cá dưới đáy biển: công việc sẽ thay đổi tương lai của Trung Quốc. giấy nháp 2019.
- Ge XY, Li JL, Yang XL, et al. Phân lập và mô tả đặc điểm của một loại coronavirus giống như SARS dơi sử dụng thụ thể ACE2. Thiên nhiên 2013; 503 (7477): 535-8.
- Menachery VD, Yount BL, Jr., Debbink K, et al. Một cụm coronavirus dơi giống như SARS cho thấy tiềm năng xuất hiện ở con người. Y học thiên nhiên 2015; 21 (12): 1508-13.
