Các nhóm ly khai Pakistan cùng nhau nhắm mục tiêu vào Vành đai và Con đường của Trung Quốc.
Các chuyên gia nói rằng Islamabad và Bắc Kinh sẽ bị buộc phải tăng cường an ninh cho dự án.
ADNAN AAMIR, Ngày 1 tháng 8 năm 2020. Theo Nikei Asia Review
Trần H Sa lược dịch.
KARACHI - Các nhóm ly khai Baloch và Sindhi ở Pakistan tuyên bố họ đang thành lập một liên minh có vẻ là nhằm tấn công lợi ích của Trung Quốc, cho thấy có thể làm tăng chi phí an ninh cho các dự án Sáng kiến Vành đai và Con đường ở Pakistan.
Vào ngày 25 tháng 7, Baloch Raji Ajoi Sangar, hay BRAS, một liên minh gồm bốn tổ chức ly khai Baloch, đã tuyên bố trên truyền thông việc ra mắt một liên minh với Quân đội Cách mạng Sindudesh, hay SRA, một nhóm ly khai ít được biết đến hoạt động ở phía đông nam, tỉnh Sindh. Balochistan ở một tỉnh khác, phía tây nam.
"Sindh và Balochistan bị ảnh hưởng như nhau bởi các nghị quyết 'bành trướng' và 'áp bức' của Trung Quốc," bản tuyên bố nói. "Thông qua Hành lang kinh tế Trung Quốc Pakistan (CPEC), Trung Quốc đặt mục tiêu khuất phục Sindh và Balochistan, và chiếm các bờ biển và tài nguyên từ Badin đến Gwadar", tuyên bố nói thêm, đề cập đến một cặp thành phố ven biển.
CPEC bao gồm một loạt các dự án cơ sở hạ tầng thuộc Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc với sự giúp đỡ tài chính từ Bắc Kinh. Pakistan và Trung Quốc, cả hai có quan hệ căng thẳng với Ấn Độ, đã là đồng minh trong nhiều thập kỷ.
Phiến quân Baloch tuyên bố rằng cuộc tấn công vào Sở giao dịch chứng khoán Pakistan hồi tháng 6 đã được thực hiện với sự hỗ trợ từ phe ly khai Sindhi. Các quan chức an ninh nói với truyền thông địa phương rằng với quân nổi dậy Sindhi, liên minh giờ đây có thể tiến hành các cuộc tấn công giết người với sự giúp đỡ của phiến quân Baloch.
Các chuyên gia tin rằng mặc dù liên minh có thể tạo ra vấn đề cho CPEC, nhưng nó không thể buộc dừng dự án hàng đầu của chương trình mang thương hiệu của Chủ tịch Tập Cận Bình. "Một liên minh giữa các nhóm vũ trang Baloch và Sindhi không thể có hiệu quả đến mức sẽ buộc Trung Quốc và Pakistan hoàn toàn rút khỏi các kế hoạch [CPEC]", Malik Siraj Akbar, nhà phân tích Nam Á có trụ sở tại Washington DC, nói.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng nghĩ rằng việc hợp lại thành nhóm sẽ làm tăng đáng kể chi phí an ninh cho các hoạt động CPEC.
"Khi Trung Quốc quyết tâm tiếp tục các dự án cơ sở hạ tầng CPEC từ Kashmir đến Karachi và Gwadar, các lực lượng nổi dậy sẽ tìm cách gia tăng cái giá phải trả cho Trung quốc, bằng cách phát động các cuộc tấn công và đột kích", Mohan Malik, giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Đại học Quốc phòng của các tiểu vương quốc Ả Rập, nói với Nikkei Asian Review.
Vào tháng 5 năm 2019, Quân đội Giải phóng Baloch, một thành phần của BRAS, đã tấn công khách sạn Pearl Continental ở Gwadar, khách sạn năm sao của hải cảng và giết chết năm người trong đó có bốn nhân viên khách sạn. Mặc dù không có người Trung Quốc nào bị giết, BLA cho biết trong một tuyên bố rằng cuộc tấn công đã được lên kế hoạch với mục đích nhắm vào người Trung Quốc, những người thường ở trong khách sạn.
Trong khi đó, Akbar, nhìn thấy các động thái dự kiến của chính phủ nhằm tăng cường an ninh để đối phó với nhiều cuộc tấn công hơn khi cuộc chơi ở trong tay của liên minh mới.
"Sự gia tăng các cuộc tấn công bạo lực sẽ đòi hỏi phải đánh giá lại các kế hoạch an ninh và thời gian bảo mật để hoàn thành một số phần nhất định của CPEC," ông nói với Nikkei. "Chính phủ càng tăng cường an ninh [cho các dự án CPEC], thì càng có nhiều lý do để những người theo chủ nghĩa dân tộc nói với người dân địa phương rằng đây là những dự án khai thác nhằm lấy đi các nguồn tài nguyên của họ."
Pakistan đổ lỗi cho Ấn Độ vì đã hỗ trợ quân nổi dậy Baloch và Sindhi nhắm vào lợi ích của Trung Quốc tại nước này. Thủ tướng Imran Khan hồi tháng trước đã đổ lỗi cho Ấn Độ về vụ tấn công vào Sở giao dịch chứng khoán Pakistan, nơi có cổ phần to lớn của Trung Quốc. New Delhi bác bỏ tuyên bố của Khan.
Các chuyên gia cũng liên kết liên minh mới với sự cố quân sự Ấn Độ - Trung Quốc gần đây ở dãy Hy Mã Lạp Sơn. Malik tin rằng sự leo thang trong bạo lực ly khai và chiến tranh ủy nhiệm ở tiểu lục địa, sẽ gây ra hậu quả tất yếu là căng thẳng an ninh New Delhi-Bắc Kinh. "[Ấn Độ và Trung Quốc] sẽ tham gia vào một cuộc cạnh tranh địa chính trị khốc liệt để giành chiến thắng qua sự trung thành của các quốc gia và [các phong trào ly khai] thù địch với nhau."
Các chuyên gia khác nhận thấy mối quan hệ giữa sự hình thành liên minh mới và hiện tượng kháng cự của cộng đồng địa phương với vai trò ngày càng tăng của Trung Quốc ở khu vực.
Dibyesh Anand, người đứng đầu Khoa Xã hội học tại Đại học Westminster, London, nói: "Khi dấu chân toàn cầu của Trung Quốc mở rộng và các hoạt động kinh tế Trung Quốc tác động trực tiếp, đôi khi làm bất lợi cho cộng đồng địa phương, việc bị chống trả là không thể tránh khỏi".
Tuy nhiên, Anand cảnh báo rằng mối đe dọa đặt ra bởi liên minh ly khai Baloch-Sindhi đối với lợi ích của Trung Quốc không nên bị thổi phồng. "Yêu sách của những người theo chủ nghĩa dân tộc Baloch và Sindhi [tấn công CPEC] khó có thể hiện thực vì sức mạnh kinh tế của Trung Quốc gắn chặt với [sức mạnh] an ninh quân sự của nhà nước Pakistan, và phe ly khai không thể đối chọi được với điều đó, " Anand nói với Nikkei.
Các chuyên gia cũng coi sự hình thành của liên minh mới là yếu tố có thể thúc đẩy Pakistan và Trung Quốc làm cho CPEC trở nên toàn diện hơn. Akbar tin rằng hai nước cũng có thể bắt đầu xem xét sử dụng nhiều người dân địa phương hơn trong các dự án CPEC, với một nỗ lực giành được sự hỗ trợ từ cộng đồng bằng cách cho họ một lợi ích kinh tế trong các dự án.
Anand nói rằng Pakistan phải chờ và xem. "Liệu CPEC có thể biến thành một động cơ cho sự phát triển toàn diện hay thay vì chỉ là một dự án gây thanh thế kinh tế - an ninh, mà có thể được nhiều người ly khai Baloch hay Sindhi coi như là một kiểu thực dân mới, một vấn đề đang bị bỏ ngỏ" ông nói.
