Trump và đám đông của ông đã dạy cho thế giới điều gì về nước Mỹ.
Sức hấp dẫn của nền dân chủ là tài sản tốt nhất của quốc gia ở nước ngoài, nhưng tổng thống đã phung phí nó bằng cách kích động bạo lực chính trị.
ANNE APPLEBAUM….NGÀY 7 THÁNG 1 NĂM 2021 Theo Defense One
Trần H Sa lược dịch.
Chúng ta đã thúc đẩy dân chủ trong các phim ảnh và sách vở của mình. Chúng ta nói về dân chủ trong các bài phát biểu và bài giảng của mình. Chúng ta thậm chí còn hát về nền dân chủ, trải dài từ bờ biển này đến bờ biển khác, trong các bài ca dân tộc của chúng ta. Chúng ta có toàn bộ văn phòng chính phủ hết lòng suy nghĩ về cách mà chúng ta có thể giúp các quốc gia khác trở thành và duy trì dân chủ. Chúng ta tài trợ cho các tổ chức hoạt động tương tự như chúng ta đã làm.
Và cho đến nay, vũ khí quan trọng nhất mà Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ từng sử dụng — để bảo vệ nền dân chủ, bảo vệ quyền tự do chính trị, bảo vệ các quyền phổ biến, bảo vệ pháp quyền — là sức mạnh của sự gương mẩu. Cuối cùng, không phải lời nói, bài hát, ngoại giao hay thậm chí tiền bạc hoặc sức mạnh quân sự của chúng ta mới là điều quan trọng. Những thứ mà chúng ta đã đạt được đúng hơn là : hai thế kỷ rưỡi chuyển giao quyền lực một cách hòa bình, những mở rộng chậm chạp nhưng quy mô của quyền bầu cử, và truyền thống lâu dài, dường như vững chắc của sự tranh luận một cách văn minh.
Vào năm 1945, các quốc gia ở Tây Âu từng bị Đức Quốc xã chiếm đóng đã chọn trở thành những nền dân chủ, một phần vì họ muốn giống những người giải phóng của họ. Vào năm 1989, các quốc gia ở Đông Âu từng bị Cộng sản chiếm đóng cũng chọn trở thành những nền dân chủ, một phần vì họ quá muốn tham gia vào liên minh dân chủ vĩ đại, thịnh vượng, yêu tự do, do Mỹ dẫn đầu. Nhiều quốc gia khác nhau trên khắp châu Á, châu Phi và Nam Mỹ cũng đã chọn nền dân chủ trong vài thập kỷ qua, ít nhất một phần vì họ muốn giống như chúng ta, bởi vì họ nhìn thấy con đường giải quyết xung đột một cách hòa bình trong việc noi gương chúng ta, bởi vì họ đã thấy một cách để giải quyết các tranh chấp của riêng họ giống như chúng ta đã làm, sử dụng bầu cử và tranh luận thay vì bạo lực.
Trong thời kỳ này, nhiều chính trị gia và nhà ngoại giao người Mỹ đã nhầm tưởng rằng chính những lời nói hoặc việc làm khôn khéo của họ đã thuyết phục được người khác tham gia vào những gì để cuối cùng trở thành một liên minh dân chủ quốc tế rất rộng lớn. Nhưng họ đã nhầm. Đó không phải là họ; đó là chúng ta — sự gương mẩu của chúng ta.
Trong bốn năm qua, sự gương mẩu đó đã bị hư hỏng nặng. Chúng ta đã bầu một tổng thống từ chối công nhận quy trình dân chủ. Chúng ta đã sát cánh cùng tổng thống trong khi một số thành viên trong đảng của Donald Trump thông đồng một cách gian xảo với ông ta, giúp ông ta phá vỡ luật pháp và quy tắc được thiết kế để kiềm chế ông ta. Chúng ta thưởng thức “phương tiện truyền thông” cổ vũ của ông ấy — những kẻ nói dối chuyên nghiệp, những người giả vờ tin tưởng những câu chuyện của tổng thống, bao gồm cả những tuyên bố bịa đặt của ông ta về hành vi gian lận cử tri rộng lớn. Rồi đến kết cục : một cuộc xâm lược lúng túng, vụng về vào Điện Capitol bởi những người ủng hộ tổng thống, một số mặc trang phục kỳ lạ, những người khác mặc các biểu tượng của Đức Quốc xã hoặc vẫy cờ Liên minh. Họ đã đạt được mục tiêu của tổng thống : Họ đã khiến việc chứng nhận chính thức về cuộc bỏ phiếu của Cử tri đoàn bị tạm dừng. Các thành viên Hạ viện, Thượng viện và Phó Tổng thống Mike Pence đã được hộ tống ra khỏi các viện lập pháp. Các nhân viên của họ đã được yêu cầu phải trú ẩn tại chỗ. Một người phụ nữ đã bị bắn chết .
Không còn cách nào để phóng đại thêm tầm quan trọng của thời điểm này, không còn cách nào để bỏ qua sức mạnh của thông điệp mà những sự kiện này gửi đến cho cả bạn bè và kẻ thù của nền dân chủ, ở khắp mọi nơi. Những hình ảnh từ Washington đang đi khắp thế giới gây tổn hại rất nhiều đến danh tiếng của nước Mỹ như là một nền dân chủ ổn định, còn hơn cả những hình ảnh của những người trẻ tuổi phản đối chiến tranh Việt Nam vài thập kỷ trước, và chúng còn gây lo lắng cho người ngoài hơn nhiều so với những cuộc bạo loạn và biểu tình vào mùa hè trước. Không giống như rất nhiều sự xáo trộn khác trong những năm qua, các sự kiện tại Điện Capitol ngày hôm qua không thể hiện một sự tranh chấp chính sách, một bất đồng về một cuộc chiến ở nước ngoài hay cách hành xử của cảnh sát. Chúng là một phần của cuộc tranh cãi về tính hợp lệ của chính nền dân chủ: Một đám đông bạo lực tuyên bố rằng nó nên quyết định ai sẽ trở thành tổng thống tiếp theo, và Trump đã khuyến khích các thành viên của nó. Các đồng minh của ông trong Quốc hội cũng vậy, và các nhà tuyên truyền cực hữu ủng hộ ông cũng vậy. Trong vài giờ, họ đã chiếm ưu thế.
Bạn bè nước Mỹ kinh hoàng. Ngay sau cơn bão ở Capitol, tổng thư ký NATO và thủ tướng Anh đều lên án những gì họ đã nhìn thấy trên truyền hình. Thủ tướng Đan Mạch, ngoại trưởng Thụy Điển, bộ trưởng quốc phòng Israel, tổng thống Chile và một loạt các nhà lãnh đạo khác cũng vậy. Vì thế, gần như làm cho các nước này cảm thấy nền dân chủ Mỹ qua những cảnh tượng mà cá nhân họ đã nhìn thấy, như thể chúng là những thách thức đối với chính hệ thống chính trị của họ: “Các cuộc tấn công bởi những người ủng hộ Trump một cách cuồng tín ở Capitol đã làm tổn thương từng người bạn của Mỹ,” một chính trị gia người Đức đã viết .
Kẻ thù của Mỹ nói ít hơn nhưng chắc chắn thích thú hơn với những hình ảnh này. Sáng hôm qua, sự thật cùng với nó là, chính quyền Trung Quốc đã bắt giữ các nhà lãnh đạo phong trào dân chủ ở Hồng Kông. Năm 2020, Tổng thống Nga, Vladimir Putin, người đã làm rất nhiều để đưa Donald Trump vào Nhà Trắng, bị cáo buộc đầu độc đối thủ chính trị quan trọng nhất của y, Alexei Navalny. Trong ký ức gần đây, thái tử Ả Rập Xê Út đã ra lệnh sát hại khủng khiếp một nhà báo, một trong những nhà phê bình anh ta nổi tiếng nhất; Các nhà lãnh đạo Iran, Belarus và Venezuela thường xuyên đánh đập và bỏ tù những người bất đồng chính kiến ở nước họ.
Sau cuộc bạo động ở Capitol, tất cả bọn họ sẽ cảm thấy tự tin hơn, an tâm hơn vào lập trường của mình. Họ sử dụng bạo lực để ngăn cản tranh luận hòa bình và chuyển giao quyền lực một cách hòa bình; bây giờ họ đã quan sát thấy rằng tổng thống Mỹ cũng y như vậy. Trump đã không ra lệnh giết kẻ thù của ông. Nhưng bây giờ không ai có thể đoan chắn về những gì ông ta có thể làm để duy trì quyền lực. Sự sung sướng trên đau khổ của kẻ khác sẽ là cảm xúc chủ đạo ở Moscow, Bắc Kinh, Tehran, Caracas, Riyadh và Minsk. Các nhà lãnh đạo của những thành phố đó - những người đàn ông ngồi trong những cung điện được trang bị hoàn hảo, được bao quanh bởi các nhân viên an ninh - sẽ thích thú với những cảnh tượng từ Washington, thích thú với cảnh nước Mỹ bị hạ thấp như vậy.
Người Mỹ không phải là những người sẽ phải gánh chịu nhiều thiệt hại khủng khiếp mà Trump và những người hỗ trợ của ông đã gây ra đối với sức mạnh gương mẩu của Mỹ, đối với danh tiếng của Mỹ, và quan trọng hơn là đối với chính danh tiếng của nền dân chủ. Những kẻ nổi dậy non nớt vốn nghĩ rằng sẽ rất thú vị với việc xông vào phòng tranh luận mà có thể bị đi tù, nhưng họ sẽ không phải thực sự trả giá tí nào; cũng không phải những người theo thuyết âm mưu tin vào lời nói dối của tổng thống và đổ xô đến Washington để hành động. Thay vào đó, cái giá thực sự phải trả sẽ là ở những cư dân khác của Moscow, Bắc Kinh, Tehran, Caracas, Riyadh và Minsk - những người bất đồng chính kiến và những người chống đối, những người tin tưởng dân chủ, những người lập kế hoạch, tổ chức, phản đối và chịu đựng, hy sinh thời gian của họ và trong một số trường hợp, ngay cả cuộc sống của họ, chỉ vì họ muốn có quyền bầu cử, muốn được sống trong một nhà nước được quản lý bởi pháp quyền, và tận hưởng những điều mà người Mỹ coi là đương nhiên và Trump không coi trọng chút nào.
Sau ngày hôm qua, họ sẽ có ít nguồn lực hy vọng hơn, ít đồng minh hơn mà họ có thể dựa vào. Sức mạnh của sự gương mẩu của nước Mỹ sẽ mờ nhạt hơn trước đây; những lập luận của người Mỹ sẽ khó nghe hơn. Những lời kêu gọi dân chủ của người Mỹ có thể bị ném lại bằng sự khinh bỉ : Bạn không tin vào nó nữa, vậy tại sao chúng tôi phải làm thế? Quá nhiều thứ đã bị tổng thống này vứt bỏ một cách bất cẩn; quá nhiều thứ đã bị bỏ rơi một cách vô tư lự; rất nhiều tình bạn và liên minh khó giành được đã bị Trump và những người ủng hộ ông trong Thượng viện, Nội các và cánh báo chí cực hữu lãng quên. Họ không hiểu giá trị thực sự của dân chủ — và họ sẽ không bao giờ hiểu.
Câu chuyện này ban đầu được xuất bản bởi The Atlantic .
