VŨ HỮU SAN, địa lý biển Đông với Hoàng sa và Trường sa
Lời BạtNơi bài tựa, Tiến sĩ Nguyễn Văn Canh đã nhấn mạnh tầm quan trọng của cuốn ĐỊA LÝ BIỂN ĐÔNG VỚI HOÀNG-SA VÀ TRƯỜNG SA, một công trình nghiên cứu nghiêm túc về lãnh hải nước ta của học giả Vũ Hữu San.
Trong lời bạt này, chúng tôi chỉ xin tóm tắt nội dung cuốn sách trên và lạm bàn về hai danh xưng Biển Đông của Việt Nam và danh xưng Nam Hải của Trung Quốc.Về nội dung sách, theo như soạn giả tâm sự cho biết, cuốn ĐỊA LÝ BIỂN ĐÔNG VỚI HOÀNG-SA VÀ TRƯỜNG SA của ông nhằm đáp ứng nhu cầu khẩn thiết của người Việt Nam chúng ta cần phải hiểu biết một số điều căn bản về địa lý hải phận của nước ta như dưới đây:
Bên trên chúng tôi vừa tóm tắt rất ngắn ngủi nội dung vô cùng phong phú của cuốn ĐỊA LÝ BIỂN ĐÔNG VỚI HOÀNG-SA VÀ TRƯỜNG SA của học giả Vũ Hữu San. Dưới đây, chúng tôi xin đề cập tới vấn đề danh xưng Biển Đông của Việt Nam và danh xưng Nam Hải của Trung Quốc, đặc biệt sẽ cố gắng giải quyết mâu thuẫn khả hữu của hai danh xưng này.
Duyên hải Việt Nam trên 2000 cây số từ biên giới Trung Quốc cho tới vịnh Thái Lan. Phần duyên hải phía đông Việt Nam nên đã có danh xưng thông thường là Biển Đông, lưu hành rộng rãi trong dân gian; một chứng cứ trong nhiều chứng cứ khác là đã được chuyển ngữ ra tiếng Pháp là L’océan Oriental trong cuốn du ký của tác giả người Pháp năm 1736 (cf. le Royaume du Tonkin—“Ce Royaume est situé entre La Chine, L’Océan Oriental, La Cochinchine et le Pegu”. Lenglet-DuFreynoy (l’Abbé Nicolas(1674-1775). Méthode pour étudier la Géographie; page 115 et suivant; T, IV, 1736).
Tên gọi nôm na Biển Đông chứa đầy tình tự dân tộc đã được luôn luôn nhắc nhở tới nhất là qua ca dao, phong dao và tục ngữ nước nhà. Nói về công cha và nghĩa mẹ thì “nghĩa của mẹ” không gì sánh bằng Biển Đông:
Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài Biển Đông
Sự hoà thuận của vợ chồng đưa tới sự thành công tốt đẹp thì được nhắc nhở qua tục ngữ:
Thuận vợ thuận chồng,
Tát Biển Đông cũng cạn.
Tình cảm của con người trước mọi hoàn cảnh yêu thương, hờn giận hay đau khổ cũng lấy Biển Đông ra so sánh:
Trèo lên trái núi Thiên Thai,
Thấy đôi chim phượng ăn ngoài Biển Đông.
Hay:
Tre tàn ống quấn tơ bông,
Cưới em không được,
Xuống Biển Đông trầm mình!
Hoặc:
Dã tràng xe cát Biển Đông,
Nhọc long mà chẳng nên công cán gì!
Địa phương nào thì cũng không tách rời khỏi Biển Đông rộng lớn của quê hương:
Mãn vui Hương Thủy, Ngự Bình,
Ai vô Bình Định với mình thì vô,
Chẳng lịch bằng Kinh đô
Bình Định không đồng khô cỏ cháy,
Sáu dãy non cao,
Biển Đông sóng vỗ dạt dào,
Tháp xưa làm bút ghi tiếng anh hào vào mây xanh!
Ca tụng Đinh Bộ Lĩnh vị anh hùng lịch sử có công dẹp được loạn mười hai sứ quân cũng không quên được công ơn của vua Đinh Tiên Hoàng lớn như Biển Đông:
Ban mai xuống tắm Biển Đông,
Đạp lấy con rồng nổi lên chín khúc,
Dô ta hời!
Trèo rắn đi đâu?
Vuốt râu ông hầm,
Dô ta hời!
(các ca dao, phong dao về Biển Đông kể trên trích trong sơ thảo Địa danh Việt Nam qua ca dao, phong dao và tục ngữ của Hà Mai Phương và Chu Thu Hằng, sắp xuất bản).
Xem đó, danh xưng Biển Đông đã ăn sâu vào bên trong ý thức của dân tộc Việt Nam và đã được người dân Việt Nam quen dùng để chỉ phần lãnh hải Việt Nam dọc theo duyên hải ở phía đông Việt Nam. Tuy nhiên có điều khiến một số người thắc mắc là cái biển ở phía đông Việt Nam đó cũng đã được Trung Quốc đặt cho cái danh xưng Mer de Chine Méridionale, South China Sea. Để giải các vấn đề nghi vấn này, thiết tưởng không gì bằng ta thử tra một số tự điển có uy tín của Trung Quốc cũng như các nước khác xem họ ghi chép gì về vùng biển này.
Theo từ điển Từ Hải, Nam Hải là tên biển, ở về phía nam Phúc Kiến và Quảng Đông, phía tây hiệp hải Đài Loan, Phía đông Việt Nam thuộc Pháp. Về phía nam biển đó có bán đảo Mã Lai, Bà La Châu (tức đảo Bornéo) thuộc địa Anh, Phi Liệt (sic thay vì Luật). Tân thuộc địa Mỹ, cho nên hải quyền (tức chủ quyền trên mặt biển) là chung cho các nước như Trung Quốc, Anh, Pháp, Mỹ, Nhật (cf. Từ Hải hợp đính bản, bản in lại năm 37 Trung Hoa Dân Quốc tức năm 1984, Tập Tý, trang 218).
Từ điển Từ Nguyên định nghĩa Nam Hải đại khái như Từ Hải và đặt vị trí Nam Hải ở phía nam Phúc Kiến, nhưng có thêm một chi tiết là phân giới giữa hải hiệp Quỳnh Châu (tức đảo Hải Nam) và vịnh Bắc Kỳ (cf. Du Quỳnh Châu hải hiệp nhi Tây vi đông Kinh loan chi khâm huyện chi Minh Giang khẩu dữ An nam phân giới; cf. Từ Nguyên, bản năm 38 Trung Hoa Dân Quốc, tức năm 1949; Tý tập, trang 234).
Cũng trong Từ Nguyên nhưng là Từ Nguyên cải biên bản năm 1951 và tái bản năm 1984, Nam Hải đã được định nghĩa với mấy chi tiết mới như sau: “Nam Hải: tên biển, xưa lại có tên là Chướng Hải; người ngoại quốc gọi là Nam Trung Quốc hải, vị trí ở phía nam Phúc Kiến và Quảng Đông, phía tây Đài Loan và Phi Luật Tân, phía đông bán đảo Trung Nam và bán đảo Mã Lai, phía bắc Ba la Châu (Borneo) và đảo Tô Môn Đáp Lạp. Có điều là thời xưa, biển nước ta (tức Trung quốc) mệnh danh là Nam Hải, có thời đã bao quát cả Ấn Độ dương nữa; vậy chẳng nên giới hạn diện tích Nam Hải ở phạm vi như chép ở trên (cf. Từ Nguyên cải biên bản, Hồng Kông, 1984, Tý Tập, trang 94).
Trong định nghĩa vừa trích dẫn trên có mấy điều đáng chú ý như sau:
1) Nam Hải xưa lại có tên là Chướng Hải. Danh xưng Chướng Hải dùng để chỉ biển ở cách Hải Phong huyện 50 dặm về phía Nam; mà Hải Phong huyện thuộc tỉnh Quảng Đông. Vậy vị trí của Nam Hải là ở về phía Nam hai tỉnh Phúc Kiến và Quảng Đông cũng đã thấy ghi như vậy ở các tài liệu trên.
2) Có một điểm mới mẻ so với Từ hải và Từ Nguyên hợp đính bản là Từ Nguyên cải biên bản đã ghi sự kiện ngoại nhân mệnh danh Nam Hải là Nam Trung Quốc Hải.
3) Không rõ căn cứ vào tài liệu nào, Từ Nguyên cải biên bản đã ghi thêm “có thời gian Nam Hải đã bao quát cả Ấn Độ Dương’’.
Nay nhận xét chung về ba tài liệu trích dẫn bên trên, ta có thể ghi mấy sự kiện sau:
a) Cả ba tài liệu đều đặt vị trí Nam Hải ở phía nam hai tỉnh Phúc Kiến và Quảng Đông. Tài liệu thứ nhất, Từ Hải (1948) ám chỉ Nam Hải trải dài về phía nam đến tận bán đảo Mã Lai và chủ trương Trung Quốc cũng có chủ quyền ở Nam Hải như Anh, Pháp, Mỹ, Nhật.
b) Tài liệu thứ hai, Từ Nguyên (1949) chỉ ghi phân giới giữa hải hiệp Quỳnh Châu (tức đảo Hải Nam) và vịnh Bắc Kỳ của Việt Nam lúc đó thuộc Pháp. Tài liệu chót tức là Từ Nguyên cải biên bản (1951, 1984) đã lợi dụng danh xưng Mer de Chine (méridionale) của Pháp và danh xưng South China của Anh-Mỹ để ám chỉ Nam Hải có một diện tích kéo dài về phương Nam xa lắc xa lơ đến tận Ấn Độ Dương; có thời quá cả Ấn Độ Dương nữa kia!
Theo thiển ý của chúng tôi, giới hạn Nam Hải của Trung Quốc xưa, có lẽ chỉ đến ngang đảo Hải Nam là cùng như chính danh xưng đảo Hải Nam đã chỉ rõ như vậy. Một bằng chứng có giá trị, là định nghĩa sau đây của danh xưng Nam Hải, trong cuốn Tối Tân Thực Dụng Hán – Anh từ điển, do toàn học giả Trung Hoa biên soạn, ấn hành ở Hồng Kông năm 1971 như sau:
Địa Lý Biển Đông Với Hoàng-Sa và Trường-Sa − 153 Nam Hải: (1) name of a country in Kwangtung province. (2) the southern sea, stretching from the Taiwan straits to Kwantung. (3) in old China, a term for faraway places in the south (cf. A new practical Chinese-English dictionary—Editor in chief: Liang Shi Chiu; Editor: Chu Liang-Chen, David Shao, Jeffreg C.Tung, Chung Lu Shen—The far East book co LDT, Hồng Kông 1971, p 121, column 2).
c) Khi Từ Nguyên cải biên bản ghi “ngoại nhân xưng Nam Trung Quốc Hải). Chắc là các soạn giả đã lợi dung các danh xưng Pháp Mer de Chine (méridionale) và danh xưng South China của Anh-Mỹ. Cả ba danh xưng này có một điểm chung là thiếu chính xác khiến có thể hiểu là biển của Trung Quốc ở về phía Nam, sự thật là cả ba danh xưng đó có thể có nghĩa là biển của Hoa Nam, của nam phần Trung Quốc, như cuốn Tối Tân Thực Dụng Hán – Anh từ điển đã ghi bằng Anh ngữ là “the southern sea stretching from the Taiwan Straits to Kwangtung”. Nói cho thật đúng, Nam Hải ở chữ Hán xưa, cũng có nghĩa là những nơi xa tít ở phương Nam, nhưng nghĩa này không có liên hệ gì với danh xưng Nam hải (nghĩa số 2) của biển Trung Hoa mang tên đó.
Ngoài cuốn từ điển của Liang Shih - Chiu còn bộ từ điển vĩ đại Hán Hoà của T. Morohashi nhan đề Dai Kan Wa Jiten—Đại Hán Hoà từ điển – Showa (Chiêu Hoà) năm 32 tức năm 1957, gồm có 12 cuốn và một cuốn sách dẫn; cũng thấy ghi ở cuốn II, trang 566 cột 2; Nam hải là Minami- shina–Kal (Nam China hải, the south china sea) và cuốn Longman Dictionary of English, Language and culture (London 1992,p 209,col.2) thấy ghi chép như sau: “Nam Hải: Minami –Shina-Kal (nam China hải - The South China Sea. China sea: a part of the pacific ocean, off the coast of China.”
Xem đó, vì lý do chính trị, đặc biệt từ 1954 là năm Mao Trạch Đông vùng lên nắm chính quyền tại lục đại Trung Quốc và Đông Nam Á đã được cải biên theo chủ nghĩa bành trướng của họ Mao. Một hậu quả của biến cố trên là danh xưng Nam Hải đã được định nghĩa lại sao cho thích ứng với chủ nghĩa bá quyền của Mao chủ tịch đối với Á châu.
Tới nay thì Trung cộng đã công khai xác nhận chủ quyền của họ bằng một bản đồ trên 80% vùng Biển Đông là của họ và chỉ dành lại cho Việt Nam và các quốc gia đương tranh giành các vùng quần đảo này vùng duyên hải cận duyên và một phần nhỏ lãnh hải quốc tế mà thôi. Và vì nhiều lý do lịch sử, kinh tế, chính trị, Trung cộng đã bất chấp mọi phản kháng của Việt Nam và Phi luật Tân, Mã Lai Á, Indonesia,… và họ xem vùng Biển Đông hay Nam Hải là một thứ nội hải của họ kiểu như Đế Quốc La Mã xưa, đã có thời coi Địa Trung Hải là Mare Nostrum (biển của chúng ta) của La mã vậy!
Họ cũng bất chấp công ước Quốc Tế về luật Biển ở Genève năm 1954 về lãnh hải và vùng tiếp cận thềm lục- địa của một quốc gia có duyên hải, theo đó vùng thềm lục-địa là phần nối dài của lãnh thổ tính từ đất liền cho tới 200 hải-lý ở ngoài biển khơi. Trung cộng không hề phản kháng về sự lên tiếng của Việt Nam Cộng Hoà vào năm 1968 xác nhận vùng thềm lục-địa của Việt Nam và sau khi chiếm được Nam Việt Nam, nhà cầm quyền Hà Nội cũng tái xác nhận chủ quyền về lãnh hải và thềm lục-địa vào năm 1977 mà không gặp sự phản kháng nào của Trung cộng.
Sau vụ cưỡng chiếm đảo Mischief ở cực đông của quần đảo Trường-Sa tạo sự căng thẳng với Phi Luật tân mới đây, việc Trung cộng cho xây dựng những công sự quân sự trên các đảo chính ở Trường-Sa cùng với hạm đội hùng hậu của họ quanh các vùng “nội hải” này cho thấy Trung cộng muốn làm bá chủ ở các vùng quần đảo hứa hẹn có nhiều tài nguyên phong phú về dầu lửa và khí đốt và sự “cả vú lấp miệng em” này cũng sẽ tạo nhiều ưu thế và thế thượng phong cho họ nếu như sau này các quốc đương tranh yếu đuối phải chịu ngồi vào bàn nghị hoà với những giải pháp chính trị và ngoại giao đã được họ sắp đặt sẵn mà ai cũng thấy là chỉ thiệt thòi trong cảnh “cá lớn nuốt cá bé” mà thôi.
Hơn bao giờ hết, trong tinh thần thượng tôn công pháp quốc tế và chân lý, phong trào đòi hỏi đưa vấn đề về Biển Đông các quần đảo Hoàng-Sa và Trường-Sa ra “toà án quốc tế La Haye” cần được đặt ra. Vì chỉ có cơ quan này mới có thể vạch ra chân lý và ngăn cản được bước bành trướng “tầm thực” của Trung Quốc vĩ đại vậy.
Cuốn ĐỊA LÝ BIỂN ĐÔNG VỚI HOÀNG-SA VÀ TRƯỜNG SA của học giả Vũ Hữu San thật sự nặng về kiến thức khoa học địa lý và nhẹ về phần tranh luận lịch sử và pháp lý với các nước liên hệ: việc đặt vấn đề “Nam Hải có phải là của riêng Trung Quốc không?” Ở lời Bạt này chỉ nhằm đưa ra những sự thật của lịch sử để mọi người có cái nhìn rộng rãi và chính xác hơn. Chúng tôi hoàn toàn đồng ý với học giả Vũ Hữu San rằng: Người Việt Nam chúng ta từ xưa đến nay vốn tôn trọng chân lý và luật pháp, lại thường tin tưởng ở tương lai chung sống tốt đẹp của cộng đồng nhân loại. Luật Biển của Liên hiệp Quốc là chất keo sơn gắn bó các chủng tộc khác nhau hầu đi tới một sự đồng ý vững chắc về việc quản trị tài sản chung của loài người là biển cả.
Nhân loại sở dĩ tiến bộ được như hiện nay là nhờ những ý thức về một trật tự công cộng. Không có một cơ sở lý lẽ nào trong luật pháp quốc tế hiện hành cho phép những tập đoàn chính trị hiếu chiến sử dụng vũ lực để xâm lược lãnh thổ một dân tộc khác yếu hơn mình. Nền giáo dục mà toàn thể nhân loại đang được hấp thu ngày nay nhằm mục đích giúp mọi người hiểu thấu các sự thực trong vũ trụ. Vì thiếu kiến thức mà con người hành động trái nhân tính, phản thiên nhiên. Cũng vì thiếu hiểu biết mà con người kỳ thị, thù ghét chém giết đồng loại.
Mong ước bé nhỏ của chúng tôi cũng như soạn giả cuốn ĐỊA LÝ BIỂN ĐÔNG VỚI HOÀNG-SA VÀ TRƯỜNG SA là nói lên sự thực về địa lý Biển Đông. Biết đâu khi những người bình dân Trung Hoa cũng như các nhà trí thức chân chính thấu triệt được các thực trạng đó, họ lại chẳng thông cảm với người Việt Nam chúng ta và chỉ đến khi đó, những cảnh sát hại người trên Biển Đông mới đi vào quá khứ vì không có lý do gì những dân tộc sống cạnh Biển Đông lại không mơ ước một cuộc sống chung hoà bình sau nhiều ngàn năm thù hận ngút ngàn!
Nguyễn Dư Phủ và Hà Mai Phương Nguyễn Dư Phủ là bút-danh của Cố Đại Lão Giáo-Sư Nguyễn-Khắc-Kham. Cụ Giáo khả-kính qua đời tại San José ngày 8/3/2007, hưởng thọ 101 tuổi, để lại cho Tác-giả muôn vàn thương tiếc.
MỤC THỨ
I - Thay lời tựa
II - Địa-lý Biển Đông với Hoàng-Sa và Trường-Sa ( read more )
